 |
Xung đột Nga - Ukraine không chỉ khiến giá dầu tăng chóng mặt. Nhiều nguyên liệu quan trọng cho ngành công nghệ và xe hơi cũng trở nên khan hiếm, khiến sản lượng trong tương lai gần bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Theo Reuters, cuộc xung đột ở châu Âu có thể khiến giấc mơ "xe điện rẻ hơn" của Elon Musk, CEO Tesla khó thành hiện thực, ít nhất là trong năm nay.
Khan hiếm nguyên liệu
Gregory Miller, nhà phân tích tại công ty dự báo công nghiệp Benchmark Mineral Intelligence cho biết giá niken, lithium và các vật liệu khác tăng cao đang khiến chi phí sản xuất pin ngày một đắt đỏ. Kết hợp với việc các chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn do đại dịch Covid-19 và tình trạng thiếu chip toàn cầu, ngành công nghiệp xe điện đang gặp phải nhiều khó khăn.
“Giá nguyên liệu đầu vào tăng chắc chắn sẽ làm trì hoãn việc bình ổn giá xe điện, khiến việc thay thế xe chạy nhiên liệu thô bằng xe điện ngày một khó khăn”, ông Miller cho biết.
 |
| Giá Lithium - nguyên liệu chính trong pin xe điện tăng vọt trong năm 2021. Ảnh: Finance Times. |
Xung đột giữa Nga và Ukraine đã đẩy giá niken và nhôm lên mức cao kỷ lục bởi xuất khẩu từ các nhà sản xuất hàng đầu ở Nga đang bị gián đoạn. Giá Lithium cũng đã tăng hơn gấp đôi kể từ cuối năm 2021 do nguồn cung không đáp ứng được nhu cầu đang ngày càng tăng.
Theo thông tin từ Benchmark Mineral Intelligence, Nornickel, công ty khai thác lớn nhất của Nga đang sản xuất khoảng 20% nguồn cung cấp niken trên toàn cầu; Nga cũng là một nhà cung cấp nhôm lớn. Cả hai loại nguyên liệu trên đều được sử dụng để sản xuất pin xe điện.
Giá xe tăng cao
Kể từ tháng 12/2020, Tesla đã tăng giá mẫu sedan Model 3 của mình thêm 18% lên 44.990 USD, khi những vấn đề trong chuỗi cung ứng ngày càng nặng nề. Vào tháng 1, Elon Musk cũng cho biết Tesla đã ngừng phát triển mẫu xe điện có giá 25.000 USD mà ông đã hứa hồi 2020 “vì các vấn đề về thời gian”. Một số đại lý ở Mỹ đã tận dụng tình trạng thiếu xe để tăng giá xe điện.
Tuần trước, công ty sản xuất xe điện có trụ sở tại Mỹ Rivian đã thông báo tăng giá 20% đối với xe bán tải và xe SUV chạy điện để bù đắp chi phí phụ tùng. Tuy nhiên, đối mặt với những phản ứng dữ dội và nguy cơ hủy đặt hàng từ phía người tiêu dùng, Rivian đã phải rút lại quyết định tăng giá.
Lucid Group Inc (LCID.O), một công ty khởi nghiệp xe điện khác vẫn chưa quyết định tăng giá xe, tuy nhiên Giám đốc tài chính Sherry House cho biết vào tháng 2 công ty "đang nghiên cứu lại giá" để bù đắp chi phí chuỗi cung ứng.
 |
| Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk phát biểu bên cạnh chiếc Model S. Ảnh: Reuters. |
Các nhà đầu tư cho biết tại Trung Quốc, giá lithium tăng cao đã gây áp lực lên các nhà sản xuất các mẫu xe giá rẻ như Ora EV của Great Wall và Mini EV của Wuling Hong Guang vì những mẫu xe này không có đủ sức ảnh hưởng để đẩy giá cao hơn.
Một công ty nhỏ sẽ không đủ khả năng yêu cầu mức giá thấp hơn từ nhà cung cấp
Brett Smith, Giám đốc công nghệ tại Center for Automotive Research
Đối với các công ty khởi nghiệp, áp lực giá cả còn gay gắt hơn.
“Nếu bạn là một công ty nhỏ, bạn sẽ không có đủ khả năng yêu cầu các nhà cung cấp cho bạn một mức giá thấp hơn”, Brett Smith, Giám đốc công nghệ tại Center for Automotive Research cho biết.
Các hãng pin thường có hợp đồng dài hạn với nhà sản xuất xe điện. Do vậy, việc giá sản phẩm tăng sẽ phản ánh chi phí tăng cao của các nguyên liệu thô chính như lithium, niken và coban, các chuyên gia trong ngành cho biết.
LG Energy Solution, nhà cung cấp cho Tesla và General Motors, cho biết giá nguyên liệu thô quyết định 70-80% giá thành pin của hãng.
Benchmark Mineral Intelligence cho biết các nhà sản xuất pin bắt đầu tăng giá pin lithium-ion vào cuối năm ngoái để bù đắp cho việc giá nguyên liệu thô tăng vọt trong năm 2021.
Người tiêu dùng vẫn còn cân nhắc
Giá xe điện tăng cao là một vấn đề quan trọng bởi người tiêu dùng phổ thông sẽ không sẵn sàng bỏ ra khoản tiền lớn cho một công nghệ mà họ chưa hoàn toàn nắm bắt được.
Theo công ty nghiên cứu Cox Automotive, một chiếc xe điện trung bình được bán với giá gần 63.000 USD vào tháng 1 tại Mỹ, cao hơn khoảng 35% so với mức giá trung bình 46.000 USD cho tất cả các loại xe chạy xăng.
 |
| Hãng xe Rivian thông báo tăng giá xe điện, sau đó buộc phải rút lại quyết định vì bị phản ứng. Ảnh: Bloomberg. |
Bất cứ điều gì làm tăng thêm chi phí sẽ cản trở việc phổ biến xe điệnMichelle Krebs, chuyên gia phân tích của Cox Automotive
Theo khảo sát của Cox Automotive, trong khi người tiêu dùng giờ đây bớt lo lắng về việc hết điện giữa đường, thì giá cả vẫn là một mối quan tâm lớn.
“Bất cứ điều gì làm tăng thêm chi phí sẽ cản trở việc phổ biến xe điện”, nhà phân tích Michelle Krebs của Cox cho biết.
Theo một nghiên cứu năm 2021 của OC&C Global Speedometer về người tiêu dùng ở Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia khác, hơn một nửa người tiêu dùng không sẵn sàng trả thêm 500 USD để mua một chiếc xe điện, mặc dù chi phí vận hành thấp hơn.
Điều đó có thể khiến các nhà sản xuất xe phải thay đổi chiến thuật kinh doanh nếu họ muốn thu hút những người tiêu dùng phổ thông, thay vì những khách hàng thượng lưu mà họ đang phục vụ.
