Công văn số 2489 gửi ngày 24/3 do ông Võ Văn Quyền, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương ký.
Công văn này nêu rõ: "Trong cuộc trả lời bản tin Tài chính kinh doanh 21h30 ngày 21/3, đồng chí Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế - Bộ Tài chính, khi được phóng viên hỏi trách nhiệm của việc chậm đưa ra mức thuế xuất nhập khẩu mới (từ MFN sang bình quân gia quyền) làm căn cứ tính giá cơ sở để điều hành giá xăng dầu trong nước đã phát biểu: "... Bộ Công Thương vẫn là Bộ được giao chủ trì quyết định" là chưa hiểu đúng chức nhiệm vụ của hai bộ và quy định của Nghị định 83/2014/NĐ-CP trong việc chủ trì, phối hợp xây dựng chính sách về thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu và điều hành giá xăng dầu".
Trên thực tế, ngày hôm qua 23/3, trả lời phỏng vấn chuyên mục Góc nhìn thẳng của báo VietNamNet khi biên tập viên hỏi: "Rõ ràng, chênh lệch thuế trong cách tính giá xăng dầu đã phát sinh từ năm 2015. Tại sao Bộ Tài chính không áp dụng phương pháp tính thuế bình quân gia quyền để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng xăng dầu ngay từ năm 2015?" thì quan điểm trên của ông Thi vẫn được giữ nguyên.
Chênh lệch tiền thuế xăng dầu, Hai Bộ đổ lỗi cho nhau, dân chịu thiệt. |
Trả lời câu hỏi trên, ông Thi nói: "Tôi cũng thấy rằng, trong việc điều hành xăng dầu theo Nghị định 83, việc chưa giám sát, chưa đề xuất sớm là trách nhiệm của hai bên, hai Bộ gồm Bộ Tài chính cũng như Bộ Công Thương. Tuy nhiên, trong Nghị định 83 đã quy định rõ, Bộ Công Thương là chịu trách nhiệm chủ trì quyết định và công bố việc đó".
Trao đổi với PV. VietNamNet, ông Võ Văn Quyền, người ký văn bản nhấn mạnh: "Chúng tôi không có ý muốn phải tranh luận về vấn đề này. Ở đây, chúng tôi chỉ muốn làm rõ vấn đề với Bộ Tài chính nhằm có thể phối hợp tốt hơn trong việc xây dựng chính sách cũng như điều hành giá xăng dầu".
Dẫn chứng cho đánh giá trên, Bộ Công Thương đã cho hay: "Với vai trò phối hợp, liên quan đến chính sách thuế, Bộ Công Thương, các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp thuộc Bộ Công Thương, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đã nhiều lần có công văn đề nghị Bộ Tài chính xử lý vấn đề này".
Theo liệt kê dẫn chiếu của Bộ Công Thương, từ năm 2015 đến tháng 3 năm nay, có tới 11 công văn liên quan đến chính sách thuế xăng dầu đã được gửi tới Bộ Tài chính để đề nghị xử lý các vướng mắc phát sinh, đặc biệt là vướng mắc về thuế đối với nhà máy lọc dầu Dung Quất và ảnh hưởng của các Hiệp định Thương mại tự do.
Bộ Công Thương cho rằng: "Như vậy các hoạt động phối hợp về xây dựng chính sách thuế trong đó có thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu và việc điều hành giá xăng dầu, Bộ Công Thương đã tuân thủ đúng chức năng, nhiệm vụ của Bộ được quy định tại Nghị định 83 của Chính phủ".
Đặc biệt, Bộ này cũng lưu ý: "Điều 36, Điều 40 của Nghị định 83 đã quy định rõ về vai trò chủ trì của Bộ Tài chính trong việc phối hợp với Bộ Công Thương quy định mức thuế suất thuế nhập khẩu và hướng dẫn phương pháp tính giá cơ sở xăng dầu".
Liên quan đến việc "chậm sửa thuế xăng dầu trong khi tính giá xăng vừa qua, tức tính thuế MFN cao hơn thuế ưu đãi trong các FTA", Bộ Công Thương cho biết rõ, việc tính giá của Tổ liên ngành về giá xăng dầu là theo đúng hướng dẫn của Bộ Tài chính, tức là áp dụng thuế MFN.
Với các trình bày trên, Bộ Công Thương đã "đề nghị đồng chí Vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế tích cực trao đổi thông tin với Tổ liên ngành điều hành giá xăng dầu" để công tác chủ trì, phối hợp điều hành giá xăng dầu của hai bộ có hiệu quả.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng cần sớm các giải pháp tổng thể xử lý hài hoà việc giảm thuế nhập khẩu theo các FTA đảm bảo hài hoà lợi ích của Nhà nước, DN, người tiêu dùng.
Bộ không nhận lỗi, Người tiêu dùng chịu thiệt
Bình luận về câu chuyện trên, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, đây là việc làm "đổ lỗi cho nhau" của hai bộ về trách nhiệm với để xảy ra sơ hở, chênh lệch trong chính sách thuế nhập khẩu xăng dầu theo các Hiệp định đã ký với ASEAN, dẫn đến các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối đã tranh thủ khai thác, thu được lợi nhuận lớn (trên 3.500 tỷ đồng), làm thiệt hại lợi ích của người tiêu dùng.
Ông Long cho rằng, căn cứ theo quy định Nhà nước về chức năng hai bộ, Bộ Công Thương có thông cáo cho Bộ Tài chính chịu trách nhiệm về giá. Lý giải này không thuyết phục vì mặc dù trong điều hành giá xăng dầu, quản ý giá là Bộ Tài chính nhưng Nghị định 83 lại quy định chủ trì điều hành giá, khi chưa có sự thống nhất thì Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quyết định.
"Theo tôi là cả hai bộ đều có lỗi. Theo Nghị định 83, khi không có sự thống nhất thì Bộ Công Thương được quyết định, hay không thống nhất được thì ông phải báo cáo Thủ tướng nhưng lại không báo cáo. Còn Bộ Tài chính thì lại bao biện, ngụy biện, đổ lỗi cho Bộ Công Thương", ông Long nói.
"Bộ Tài chính là nói kinh doanh xăng dầu có độ trễ là nguỵ biện. Ông là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý thuế, trong quá trình ký FTA, ông phải biết rất chắc, sao lại để lâu thế đến khi phát hiện Petrolimex lãi khủng mới biết nguyên nhân là cái này. Thế mà còn nói là phải suy nghĩ, đang xem xét (khi trả lời báo chí)", ông Long nêu quan điểm.
Theo ông Ngô Trí Long, với việc cả 2 Bộ không nhận cái sai của mình mà cứ đùn đẩy trách nhiệm, đổ lỗi cho nhau thì Chính phủ cần xem xét, kiểm tra, xử lý tuỳ theo mức độ nếu cả hai Bộ đều sai.
"Nếu các Bộ không nhận sai thì họ sẽ không bao giờ khắc phục, sửa lỗi được. Và lối làm việc tắc trách như vậy sẽ còn gây thiệt hại cho người tiêu dùng", chuyên gia kinh tế này nêu quan điểm.