Trước khi cập bến Arsenal, Xhaka là cái tên rất được chú ý. Anh được các nhà chuyên môn đánh giá rất cao ở kỹ năng phòng ngự, nhãn quan sáng tạo, tư duy chơi bóng và tâm thức thủ lĩnh. 23 tuổi, anh đã là đội trưởng của Monchengladbach và đóng vai trò chủ chốt trong đội tuyển Thụy Sĩ.
Chính vì bản lý lịch bắt mắt đó, Arsenal sau một thời gian theo dõi nhanh chóng bỏ ra số tiền đủ giúp Xhaka trở thành cầu thủ đắt giá thứ 2 trong lịch sử câu lạc bộ để đưa anh về với "Pháo thủ" trước khi Euro 2016 bắt đầu.
Khi ấy, Wenger hoan hỉ nói về cậu học trò mới: “Xhaka là một cầu thủ trẻ tài năng và đã có kinh nghiệm thi đấu ở Champions League và Bundesliga. Chắc chắn việc Xhaka đến Arsenal sẽ làm bổ sung chất lượng đáng kể cho đội hình”.
 |
| Xhaka đến Arsenal với rất nhiều kỳ vọng. Ảnh: The Independent. |
Wenger mong chờ một Xhaka toàn diện trong cả phòng ngự và tấn công sẽ giúp Arsenal thỏa mãn “cơn khát” một tiền vệ phòng ngự đẳng cấp đã kéo dài từ khi Alex Song rời bỏ Pháo thủ năm 2012.
Thế nhưng, sai số xảy ra, sau 7 tháng tại Arsenal, Xhaka chưa hòa nhập được với lối chơi tại Premier League để thể hiện những gì tốt nhất của bản thân. Những gì anh thể hiện nghèo nàn ở mặt phòng ngự lẫn tấn công.
Tính từ đầu mùa, Xhaka chỉ có 56 pha tắc bóng, kém 10 lần so với người đá cặp vốn không được đánh giá cao là Coquelin. Về tấn công, anh có 1 bàn và 2 kiến tạo nhưng lại có đến 2 lần mắc lỗi dẫn đến bàn thua - con số cao nhất đội.
Tuy nhiên, có một con số mà Xhaka rất “giàu có” kể từ khi cập bến Emirates, đó là lượng thẻ phạt. 18 trận tại Premier League, Xhaka đã kịp có cho mình 4 thẻ vàng và 2 thẻ đỏ. Đáng báo động hơn, trong 8 trận gần nhất cho Arsenal, 7 lần Xhaka phải nhận thẻ phạt (1 thẻ đỏ).
 |
| Xhaka nhận thẻ vàng 7 trên 8 trận gần nhất cùng với Arsenal trên mọi đấu trường. Ảnh: Whoscored. |
Vấn đề chính của Xhaka là anh quá ham bóng và vội vàng trong những pha tranh chấp. Một số tình huống, Xhaka bị hút theo bóng dẫn đến việc bỏ vị trí. Cấu trúc đội hình của Arsenal vì thế cũng xáo trộn theo. Đối phương có thể tận dụng sơ hở đó để ghi bàn.
Để cụ thể hơn, hãy nhìn vào trận đấu gần nhất của Xhaka cho Pháo thủ để hiểu vì sao danh thủ Petit mới đây đã phải “than trời” trên tờ Goal vì sự lãng phí Ban lãnh đạo Arsenal đã bỏ ra cho Xhaka.
Trận gặp Man City tối 2/4, Xhaka cùng với Coquelin là hai tiền vệ phòng ngự trong sơ đồ 4-2-3-1 quen thuộc của Arsene Wenger. Như thường lệ, anh thể hiện “phong độ” như đã trình diễn trong thời gian trước đó.
Ngay ở phút thứ 4, Xhaka trượt chân ngớ ngẩn để Man City phản công và suýt ghi bàn.
Tiếp theo, anh nhanh chóng nhận thẻ vàng trong một pha phạm lỗi thô bạo không cần thiết với Otamendi. Quãng thời gian còn lại, anh khiến người hâm mộ nơm nớp trong nỗi lo đội bóng phải chơi thiếu người khi liên tục có những tình huống tranh cướp quyết liệt với cầu thủ đội khách.
Xhaka cũng không có sự liên lạc tốt với đồng đội. Anh thường xuyên bị hút theo bóng và không đảm bảo vị trí.
 |
| Xhaka bị hút theo bóng và để Bruyne có khoảng trống thuận lợi. Tiền vệ người Bỉ nhận đường chuyền từ Navas và sút bóng trúng cột sau đó. |
 |
| Trong khi Coquelin vẫn đứng đúng vị trí (vòng đỏ) thì Xhaka hoàn toàn bị bỏ lại (vòng đen) trong bàn thua thứ 2 của Arsenal. |
Cả trận Xhaka có 67 lần chạm bóng và chuyền chính xác 80% nhưng không có đường chuyền nào tạo ra sự đột biến.
Hòa chung trong một ngày mà hàng tiền vệ của Arsenal lép vế trước những người đồng nghiệp bên phía đối diện, Xhaka là cái tên yếu kém nhất bị chỉ ra. Tờ Mirror chấm cho anh điểm thấp nhất trận với lời bình ngắn gọn: “Tệ. Thiếu kỷ luật (chiến thuật). Vô số sai lầm”.
Trận gặp Man City là tiêu biểu cho màn trình diễn không tốt của Xhaka trong thời gian qua. Với khoản tiền 35 triệu bảng đã bỏ ra, Wenger tất nhiên không muốn Arsenal bị hớ với Xhaka. Vì thế, ông vẫn giữ tiền vệ người Thụy Sĩ trong đội hình chính thức và tin tưởng anh có thể tìm lại được phong độ như tại Monchengladbach.
 |
| Sơ đồ nhiệt cho thấy cả trận Xhaka không có bóng gần vòng cấm của Man City. Ảnh: Whoscored. |
Thế nhưng, với chuỗi phong độ tệ hại hiện tại, Wenger buộc phải có những thay đổi để cứu lấy đội bóng. Cái tên nào chưa hoàn thành nhiệm vụ thì cần loại bỏ. Vị trí của Xhaka là nơi ông thầy người Pháp cần nhắm tới.
Đưa Xhaka lên băng ghế dự bị, tại sao không? Lựa chọn thay thế cũng không tồi, đó là Aaron Ramsey luôn nhiệt huyết hay Mohamed Elneny - người đã chơi rất tốt tại CAN 2017.
Còn với Xhaka, việc phải làm quen với băng ghế dự bị có thể mang đến hiệu ứng tích cực. Bởi khi đó, anh sẽ phải nghiêm túc nhìn lại và điều chỉnh bản thân để phù hợp với môi trường chơi bóng tại Premier League.
