Từ lâu, công chúng Hàn Quốc nổi tiếng với yêu cầu, tiêu chuẩn nghiêm ngặt dành cho người nổi tiếng. Ở đây, ngôi sao không chỉ là người đem đến sự giải trí. Họ còn phải trở thành tấm gương cho xã hội noi theo.
Do vậy, các cá nhân vi phạm pháp luật, có hành động đi lệch khỏi quy chuẩn đạo đức thông thường sẽ bị công chúng Hàn lên án, chỉ trích. Sự nghiệp của họ có thể sụp đổ chỉ sau một đêm.
  |
Nam ca sĩ Seungri rời Big Bang sau bê bối vi phạm pháp luật, đạo đức. Ảnh: Naver. |
Sau khi đánh mất hình ảnh trong sạch, việc khôi phục danh tiếng, quay lại hoạt động tại giới giải trí trở nên rất khó khăn. So với diễn viên, thần tượng Kpop càng chịu hậu quả nặng nề. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng văn hóa tẩy chay ở showbiz Hàn không còn mạnh mẽ, gay gắt như trong quá khứ.
Thành công của ngôi sao từng vướng bê bối
Ngày 5/4, sau 4 năm vắng bóng, Big Bang quay trở lại đường đua âm nhạc với ca khúc Still Life.
Nhập ngũ là một phần nguyên nhân khiến Big Bang tạm dừng hoạt động. Tuy nhiên, sự gián đoạn này còn xuất phát từ loạt lùm xùm, rắc rối liên quan đến pháp luật. Điều này khiến danh tiếng nhóm bị tổn hại nghiêm trọng.
Trước đây, G-Dragon và T.O.P từng bị điều tra dưới nghi vấn sử dụng cần sa. Năm 2017, T.O.P nhận bản án 10 tháng tù treo.
Năm 2019, thành viên Dae Sung vướng nghi án cố tình cho phép dịch vụ kinh doanh mại dâm hoạt động trong tòa nhà do anh làm chủ. Tuy mọi cáo buộc đã được bãi bỏ do thiếu bằng chứng, danh tiếng Dae Sung vẫn bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tin đồn này.
Đòn đánh lớn nhất vào danh tiếng của Big Bang là vụ việc cựu thành viên Seungri có dính líu đến bê bối hộp đêm Burning Sun. Tai tiếng xoay quanh cáo buộc mại dâm, môi giới mại dâm, tham ô và đánh bạc bất hợp pháp khiến Seungri rời nhóm. Nam ca sĩ đang chấp hành bản án 18 tháng tù.
Khán giả Hàn Quốc tỏ ra bất bình trước loạt ồn ào của Big Bang. Một số người thậm chí khẳng định nhóm nhạc nam "chưa nhận được sự trừng phạt thích đáng". Nhiều khán giả thể hiện thái độ lạnh nhạt, khinh thường khi Big Bang thông báo phát hành sản phẩm âm nhạc mới. Họ tuyên bố tẩy chay ca khúc.
Tuy nhiên, lời kêu gọi tẩy chay không để lại ảnh hưởng lớn tới sự trở lại của Big Bang. Sau khi phát hành, Still Life lập tức đứng đầu các bảng xếp hạng nhạc số tại Hàn Quốc. Ca khúc đồng thời chiếm vị trí số 1 trên bảng xếp hạng iTunes tại 33 quốc gia.
    |
Dù công chúng có phản ứng trái chiều, màn trở lại của Big Bang vẫn gặt hái thành công lớn. Ảnh: Naver. |
Đầu năm 2021, giới giải trí Hàn Quốc rúng động khi hàng loạt ngôi sao vướng cáo buộc bạo lực học đường, trong đó bao gồm nam ca sĩ Hyun Jin của nhóm nhạc Stray Kids.
Về sau, Hyun Jin gửi lời xin lỗi công khai và thừa nhận bản thân từng có hành động làm tổn thương người khác. Nam ca sĩ tạm dừng hoạt động trong 4 tháng. Tại thời điểm Hyun Jin quay trở lại, anh đối mặt với nhiều lời chỉ trích. Khán giả khẳng định thời gian "tự kiểm điểm" của anh quá ngắn.
Tuy nhiên, sự nghiệp sau đó của Stray Kids và Hyun Jin vẫn phát triển một cách ổn định. Nhóm liên tiếp phá vỡ kỷ lục doanh số bán album. Album Oddinary phát hành vào tháng 3 đưa Stray Kids trở thành nghệ sĩ Kpop thứ 3 đứng đầu bảng xếp hạng Billboard 200, chỉ sau BTS và SuperM. Hiện tại, Hyun Jin vẫn là một thành viên nổi tiếng, đóng vai trò quan trọng trong Stray Kids.
Điều này khiến nhiều người tự hỏi liệu công chúng Hàn Quốc không còn quan tâm nhiều đến lùm xùm về đạo đức. Các chuyên gia cho rằng có một số yếu tố cơ bản cần xem xét.
"Thái độ không chống đối" là yếu tố quan trọng
Lee Gyu Tag, giáo sư nghiên cứu âm nhạc đại chúng và truyền thông tại Đại học George Mason, Hàn Quốc, chia sẻ với Korea JoongAng Daily: "Người Hàn Quốc vẫn có xu hướng yêu cầu người nổi tiếng hành động đúng chuẩn mực đạo đức, và họ có cái nhìn khá nghiêm trọng về hành vi phi đạo đức".
Theo giáo sư Lee, sau bê bối sử dụng ma túy, bạo lực học đường, nhiều ngôi sao tiếp tục gặt hái thành công về mặt thương mại. Dù vậy, nhiều khả năng họ sẽ không xuất hiện tại lĩnh vực đòi hỏi họ giành được thiện cảm từ phần đông khán giả đại chúng, điển hình như đóng quảng cáo.
Lee cho biết tuy khán giả có thể khinh thường người nổi tiếng sau một vụ bê bối đạo đức, họ thường không tẩy chay, cố gắng phá hủy sự nghiệp của ngôi sao đó hoàn toàn.
Thế nhưng, điều này phụ thuộc nhiều vào phản ứng của ngôi sao khi vướng scandal, cũng như cách họ đối mặt với chỉ trích dữ dội từ khán giả.
Lee cho rằng yếu tố lớn nhất giúp Hyun Jin sớm quay lại hoạt động sau scandal nằm ở "thái độ không chống đối" trong quá trình anh xử lý bê bối.
  |
Chuyên gia cho rằng cách Hyun Jin phản ứng trước scandal giúp anh sớm quay lại hoạt động tại giới giải trí. Ảnh: Naver. |
"Thay vì phủ nhận hoặc giở trò lừa gạt công chúng, Hyun Jin xin lỗi ngay lập tức. Anh ấy vẫn bị chỉ trích trong một thời gian dài, nhưng miễn là ngôi sao không phạm tội nghiêm trọng, đây được coi là cách ứng xử đúng đắn để sự nghiệp họ không bị phá hủy hoàn toàn", Lee phân tích.
Giáo sư Lee cho biết tuy sự ăn năn, hối lỗi trong loạt scandal của Big Bang không được thể hiện rõ ràng, nam ca sĩ Seungri đã quyết định rời nhóm. 4 thành viên còn lại cũng tạm dừng hoạt động trong thời gian dài, dù họ là ngôi sao hàng đầu của Kpop.
"Người Hàn Quốc có thể nghiêm khắc, nhưng họ không nhẫn tâm", giáo sư Lee nhận định.
Tuy vậy, nhà phê bình văn hóa đại chúng Jeong Deok Hyun nhấn mạnh rằng thành công thương mại không có nghĩa công chúng bỏ qua sai lầm trong quá khứ của người nổi tiếng.
Trên thực tế, có nhiều khán giả than thở về sự trở lại thành công của Big Bang. Theo họ, điều này cho thấy giá trị đạo đức không còn được coi trọng như trước. Tên Hyun Jin vẫn thường xuyên xuất hiện trên bài báo nói về bắt nạt học đường. Công chúng dành cho anh cái nhìn thiếu thiện cảm.
Sao Hàn không còn quá phụ thuộc vào công chúng
Điều này có thể lý giải tại sao những ngôi sao vướng cáo buộc bạo lực học đường có kết cục rất khác biệt. Trong khi một số người có thể quay lại hoạt động bình thường, vài thần tượng đánh mất toàn bộ sự nghiệp.
Thành viên Soo Jin của nhóm nhạc nữ (g)i-dle kịch liệt phủ nhận cáo buộc bắt nạt, bất chấp nhiều lời tố cáo từ bạn học cũ. Cuối cùng, cô phải rời nhóm và kết thúc hợp đồng với công ty quản lý.
Nữ ca sĩ Na Eun của nhóm nhạc April, người bị buộc tội bắt nạt cựu thành viên cùng nhóm Lee Hyun Joo, cũng lên tiếng phủ nhận cáo buộc bắt nạt. Về sau, Na Eun bị gạch tên khỏi tất cả dự án quảng cáo và phim truyền hình cô tham gia tại thời điểm đó.
Ngoài ra, nhà phê bình Jeong cho rằng kết quả khác biệt này còn đến từ sự đa dạng trong cộng đồng người hâm mộ Kpop.
Theo Jeong, vẫn có người hâm mộ quay lưng nếu người nổi tiếng vi phạm tiêu chuẩn đạo đức của họ. Dù vậy, cộng đồng fan rất đa dạng, nên vẫn có một bộ phận lớn người hâm mộ không bị ảnh hưởng và tiếp tục ủng hộ thần tượng. Họ có thể là người ít quan tâm đến bê bối đạo đức, hoặc cảm thấy hành vi đó không quá nghiêm trọng, có thể tha thứ.
Jeong nói: "Ngày nay, thành công của ca sĩ Kpop phụ thuộc vào sự ủng hộ từ fan nhiều hơn là sự chấp thuận của công chúng. Những gì công chúng nghĩ trở nên ít quan trọng hơn so với trước đây".
Trước đây, thần tượng Kpop chủ yếu chỉ có người hâm mộ trong nước. Họ phụ thuộc vào phương tiện truyền thông thông thường, điển hình như TV, để quảng bá bản thân.
Đài truyền hình Hàn Quốc vốn coi trọng cái nhìn của công chúng. Họ cấm sóng vô thời hạn người nổi tiếng dính vào bê bối đạo đức hoặc rắc rối pháp lý, khiến họ không thể tiếp cận công chúng như trước.
Ví dụ điển hình có thể kể đến Isu của M.C THE MAX, người bị phát hiện thuê gái mại dâm dưới tuổi vị thành niên, và MC Mong, người cố tình trốn nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Sau scandal, sự nghiệp của họ hoàn toàn tuột dốc.
Ngày nay, nghệ sĩ Kpop tìm ra nhiều phương pháp khác nhau để giao tiếp với người hâm mộ trên toàn thế giới. Họ không còn quá phụ thuộc vào phương tiện truyền thông thông thường. Ngôi sao Kpop gây tranh cãi có thể không được chào đón trên quảng cáo hoặc chương trình truyền hình, nhưng đó không còn là đòn chí mạng đánh vào sự nghiệp của họ.
Một trường hợp hiện thu hút sự tò mò của khán giả là thành viên Kim Ga Ram của nhóm nhạc nữ Le Sserafim. Cô đối mặt với nhiều cáo buộc bạo lực học đường từ trước khi ra mắt.
   |
Nữ ca sĩ Kim Ga Ram dính cáo buộc từng có hành vi bạo lực học đường. Ảnh: Source Music. |
Làn sóng chỉ trích Ga Ram nhận phải chứng minh rằng người Hàn Quốc vẫn yêu cầu người nổi tiếng tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn đạo đức. Tuy nhiên, quyết định giữ Ga Ram trong nhóm, tiếp tục cho cô ra mắt của công ty phần nào cho thấy cái nhìn của công chúng không còn nhiều ảnh hưởng như trước.
"So với trước đây, thật khó để khẳng định chắc chắn hành vi nào sẽ dẫn đến việc bị tẩy chay, và hành vi nào không", Jeong nhận xét.
