“Ông ấy tìm mọi cách để đưa bóng lên đến khu vực 1/3 cuối sân và sau đó phụ thuộc vào hàng tấn công hoàn thành nhiệm vụ dứt điểm trong vòng cấm”. Câu nói đó của Thierry Henry về triết lý mà Pep Guardiola áp dụng trước khi đến Man City vào năm 2016 vẫn còn đúng lúc này.
Kể từ đó, Pep đã tìm ra cách để phát triển mọi thứ xa hơn. Bóng không chỉ được luân chuyển đến khu vực 1/3 cuối sân, mà là ngay trước khung thành.
 |
| Pep đặt kỳ vọng lớn ở hàng công Man City. Ảnh: Getty. |
Bàn thắng thương hiệu của Man City
Mục đích của lối chơi là triển khai bóng tới hai cánh, đưa bóng trở lại và dứt điểm ở cự ly gần, thường là vào lưới trống. Trông có vẻ đơn giản nhưng thực tế không phải vậy.
“Nơi chúng tôi áp dụng điều đó nhiều nhất trong các buổi tập là Man City”, cựu trợ lý Domenec Torrent của Pep tiết lộ.
Toàn bộ đội hình Man City đều đảm bảo chiến thuật này được áp dụng ngay trên sân tập. Không phải là 2 nhóm 11 cầu thủ đấu đối kháng mà là thay phiên nhau thực hiện. Bóng cần đưa lên phía trên càng nhanh càng tốt và đi vào lưới. Khi một pha tạt bóng xảy ra, mọi cầu thủ đều phải biết vị trí chính xác của mình nên ở đâu.
 |
| Những cầu thủ sáng tạo và làm nhiều công việc được như Kevin de Bruyne là trái tim trong hệ thống của Pep Guardiola. Ảnh: Getty. |
“Khi một cầu thủ chạy cánh tạt bóng phải đưa đến vị trí của tiền đạo và ‘số 8’ phải ở trong vòng cấm của đối phương. Ví dụ, khi Leroy Sane tạt bóng, cả Kevin de Bruyne lẫn Raheem Sterling đều phải có mặt trong vòng cấm”, Domenec Torrent phân tích.
“Bất cứ khi nào có một pha tạt bóng như thế diễn ra, Man City có 3 cầu thủ trong vòng cấm để dứt điểm, và họ đã làm điều đó rất tốt nhờ đẳng cấp của mình. Đặc biệt là Sterling, bởi vì anh ấy nhanh và trực quan, anh ấy biết bóng đang đi đến vị trí nào và ngay lập tức xuất hiện ở đó”.
Trong giai đoạn 2017-2019, Man City đã biến phương pháp tấn công đó thành nghệ thuật. Ở mùa giải 2017/18, họ đã ghi được 31 trong tổng số 143 bàn thắng (21,6%) nhờ chiến thuật này. Đến mùa giải 2018/19, con số đó là 33/166 bàn thắng (19,8%).
Trong số 64 bàn thắng đó, có tới 52 lần họ phá vỡ các hàng phòng ngự lùi sâu ở các tình huống bóng sống, 8 từ phản công, và 4 từ bóng chết. Sane đóng góp 14 bàn thắng và Sterling là 10.
Domenec Torrent giải thích: “Rất khó để phòng ngự bởi vì khi bạn sở hữu những cầu thủ chạy cánh như Sane hoặc Sterling, những cầu thủ nhanh nhạy. Họ di chuyển ở cánh và tạt bóng, tình huống diễn ra nhanh, vì vậy cầu thủ có nhiệm vụ dứt điểm là di chuyển từ phía dưới lên bởi vì hậu vệ đối phương không quan sát được”.
“Họ tập trung vào bóng, cơ thể của họ không được đặt đúng vị trí, tình huống diễn ra rất nhanh, bóng di chuyển cũng vậy, hậu vệ gần như quay lưng lại với bạn, khó để có vị trí cơ thể phù hợp trong khi vừa phải nhìn bóng và vừa phải nhìn cầu thủ đối phương. Khi những cầu thủ tốc độ như Sane và Sterling đạt phong độ cao, nhiệm vụ ngăn chặn họ khó khăn”, Domenec Torrent tiếp tục.
Theo những gì Domenec Torrent phân tích, tốc độ của các cầu thủ chạy cánh trong đội hình Man City quan trọng. Nó đủ khó cho các hậu vệ khi Sane hoặc Sterling gặp các tình huống 1vs1 và rê dắt bóng ở tốc độ cao. Nhưng khi họ rơi vào tình huống 1vs2 hoặc bắt đầu chạy trong khi phối hợp với đồng đội thì gần như là không thể ngăn cản.
Trong những trường hợp đó, Man City đã sử dụng đòn “gậy ông đập lưng ông” với bài vở phòng ngự của các đối thủ được họ luyện qua nhiều năm. Những tập thể không có bóng được tập luyện để dâng lên khi đối thủ chuyền bóng ngược về sân nhà.
 |
| Sự vắng mặt của Sane (chấn thương) khiến Man City gặp nhiều khó khăn trong mùa này. Ảnh: Getty. |
Một số cầu thủ sẽ bị thu hút về phía trái bóng. Man City đã áp dụng điều đó để giành lại bóng ở phía sau. Đôi khi có 3-4 hậu vệ trong một phạm vi hẹp đột nhiên rời khỏi vị trí, các cầu thủ tấn công của Man City sẽ di chuyển về phía đó, với một cầu thủ di chuyển ở phía sau để thực hiện đường chuyền và những cầu thủ khác tiến vào khu vực vòng cấm.
Các nguyên tắc là giống nhau ở hai cánh, nhưng 41 trong 64 bàn thắng của Man City ở 2 mùa giải trước được tạo ra từ cánh trái.
“Cầu thủ có khả năng gây đột biến trong những pha 1vs1 là Sane”, Domenec Torrent nhận xét. “Cậu ấy có thể chiến thắng trong những tình huống 1vs1 ở cánh trái, băng xuống và tạt bóng. Cầu thủ nhanh nhất và trực quan nhất bên cánh phải là Sterling. Vì vậy, đôi cánh của Man City rất hoàn hảo”.
Tầm quan trọng của Sterling và Sane
Sterling thực sự là một tay săn bàn. Anh đã ghi 17 bàn thắng (không bao gồm penalty) trong mùa giải 2017/18 và con số đó được lặp lại ở mùa giải 2018/19. Trong đó có tới 15 bàn thắng được ghi ở khoảng cách dưới 15 m cùng rất nhiều lần trong vòng cấm.
“Sterling là một hiện tượng tuyệt vời”, Domenec Torrent khẳng định. “Khi Sane và David Silva kết hợp ở cánh trái, anh ấy sẽ rời khỏi vị trí bị theo kèm bởi hàng phòng ngự đối phương và luôn có cho mình một khoảng không gian riêng. Anh ấy nhanh nhạy và điều đó đã được thực hiện ở rất nhiều buổi tập với sự chỉ đạo của Pep Guardiola. Mặc dù các hậu vệ đã nhìn thấy anh ấy di chuyển, nhưng họ cũng không thể ngăn cản anh ấy lại”.
 |
| Sterling tiến bộ vượt bậc dưới thời Pep Guardiola và trở thành một trong những cầu thủ đắt giá nhất thế giới lúc này. Ảnh: Getty. |
Ở mùa giải 2019/20 này, chiến thuật đó không đủ để khai thác, với số lượng bàn thắng ở cự ly gần của Sterling bị giảm đi đáng kể. Thống kê chỉ ra trong tổng số 11 bàn thắng mà tiền vệ người Anh chỉ ghi được, thì chỉ có đúng 2 lần được thực hiện trong vòng cấm.
Man City vẫn ghi nhiều bàn thắng dễ dàng. Có tới 19% trong tổng số 101 bàn thắng của Man City ở mùa này được ghi bởi những tình huống đệm bóng hoặc đánh đầu vào lưới trống ở cự ly dưới 10 m. Nhưng đã có một sự khác biệt lớn trong cách chúng được tạo ra: Chỉ có 10/19% đó đến từ chiến thuật tấn công ở hai bên cánh.
Phải thừa nhận Man City đã gặp khó khăn để triển khai chiến thuật đó kể từ khi Sane dính chấn thương và nghỉ thi đấu dài hạn. Tuy nhiên, De Bruyne đã đảm nhiệm vai trò đó nhưng theo cách khác. Tiền vệ người Bỉ thực hiện 7 kiến tạo với những đường chọc khe từ khoảng cách xa để góp phần tạo ra 11 bàn thắng được ghi bởi những tình huống đệm bóng.
 |
| Man city gặp nhiều khó khăn trong mùa giải này khi không triển khai được thế trận tấn công như ý. Ảnh: Getty. |
Man City cũng đã ghi 11 bàn thắng ở mùa giải này với lối chơi cũ. 8 trong số đó được ghi từ các tình huống bóng sống và vào lưới các đối thủ lùi sâu đội hình phòng ngự. Cần nhấn mạnh Man City ghi bàn nhiều hơn bất kỳ CLB nào ở châu Âu, nên không thể nói họ thiếu các lựa chọn.
Tuy nhiên họ đã đánh rơi điểm số ở 9 trận đấu. Chắc chắn đã có nhiều lúc họ muốn giải quyết trận đấu như đã làm được ở những mùa giải gần đây.
Ngay cả khi dùng “kế hoạch B”, Man City cũng tạt bóng nhiều hơn bao giờ hết. Số lần tạt bóng của họ nhiều nhất ở mùa giải trước là 30, khi để thua 2-3 trước Crystal Palace. Mùa giải này, con số 30 đó chỉ cao thứ năm, khi họ để thua 0-2 trước Wolves ngay tại Etihad. Thậm chí, họ đã thực hiện tới 57 pha tạt bóng ở trận thắng 2-1 trước Southampton - cao thứ 3 trong lịch sử giải đấu kể từ năm 2003 (theo Opta).
Những ca chấn thương và các thay đổi chiến thuật khiến Man City khó dùng phương án thương hiệu của họ để phá vỡ hàng phòng ngự đối phương và ghi bàn trong mùa giải 2019/20.
“Năm nay, tôi thấy điều đó xảy ra ít hơn vì họ chơi ở phía trong trung tâm nhiều hơn với Sterling, Riyad Mahrez và Bernardo Silva”, Domenec Torrent nhận xét.
“Khi sử dụng một cầu thủ chạy cánh thuận chân trái ở bên phải, 80% thời gian anh ấy sẽ chơi ở phía trong trung tâm. Trong khi sử dụng cầu thủ chạy cánh thuận chân trái ở bên trái, anh ấy sẽ làm công việc như Sane. Còn bây giờ Man City chơi ở phía trong trung tâm nhiều và những phương án thương hiệu của họ cũng không diễn ra quá nhiều”.
Domenec Torrent nói tiếp: “Những cầu thủ tạt bóng là hậu vệ, ví dụ như Benjamin Mendy. Trong khi đó, Sterling ở cánh trái sẽ di chuyển vào trung lộ và không có khoảng trống”.
 |
| Pep đang gặp rất nhiều khó khăn ở mùa giải thứ 4 dẫn dắt Man City. Ảnh: Getty. |
Có lẽ bây giờ số đội bóng biết cách Man City chơi như thế nào đã nhiều hơn một chút. Các đối thủ có thể không nhận ra tần suất ghi những bàn thắng thương hiệu của Man City ở mùa giải trước. Vì vậy, họ đã hạn chế để lộ ra những khoảng trống thường xuyên bị khai thác.
Những ca chấn thương cản trở Man City. Sự vắng mặt của Aymeric Laporte đã ảnh hưởng tới sức mạnh tấn công vì thiếu đi những đường chuyền trực diện bên ngoài vòng cấm. Trong khi đó, Sane là cầu thủ có khả năng bùng nổ và kỹ năng rê dắt khó lường nhất của Man City.
Khi tiền vệ người Đức trở lại, Man City sẽ được bổ sung thêm nhân tố có khả năng thay đổi cục diện trận đấu. Điều đó chắc chắn quan trọng và sẽ giúp họ tìm lại được những bàn thắng mang thương hiệu của mình.
