Ngày 26/2, nhân dịp Tổng thống Mỹ Donald Trump đặt chân tới Hà Nội, một buổi tọa đàm có tên Hiểu về Trump được tổ chức tại hội trường Ngụy Như Kon Tum, Hà Nội.
Tên chương trình được lấy theo tên cuốn sách của tác giả Newt Gingrich, do Trung tâm Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (VAPEC) giới thiệu.
“Ông Trump là nhân vật gây tranh cãi, chúng tôi nghĩ nên tìm hiểu kỹ về ông”, ông Nguyễn Cảnh Bình - Phó chủ tịch Trung tâm Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (VAPEC) nói như một lời dẫn nhập vào tọa đàm.
 |
| TS Võ Trí Thành, GS Hà Tôn Vinh, PGS Võ Đại Lược, ông Nguyễn Cảnh Bình, TS Nguyễn Việt Phương (từ trái qua) tại tọa đàm. |
Theo PGS Võ Đại Lược - Giám đốc VAPEC - thế giới ngày nay phát triển phức tạp, nhiều ý kiến cho rằng giới tinh hoa đang có nhiều bất cập. Toàn cầu hóa như vũ bão, nhưng không ai quản trị được. Nước Mỹ dẫn đầu thế giới, nhưng gặp nhiều vấn đề, Nhật Bản, Trung Quốc cũng vậy, Liên minh châu Âu bị cảnh báo là không đổi mới sẽ tan rã.
Trong bối cảnh đó, ông Trump xuất hiện. Ông không xuất thân từ giới tinh hoa chính trị, mà là một tỷ phú, một ông trùm trong giới kinh tế, bất động sản, truyền thông. Ông hoạt động truyền thông, nhưng lại thường xuyên lên án truyền thông.
Từ khi cầm quyền tới nay, ông đã tạo ra sự thay đổi quan trọng trong cả nước Mỹ, lẫn quan hệ ngoại giao. Khẩu hiệu ông đưa ra là "Nước Mỹ trên hết". “Đường lối của ông Trump khi lên làm tổng thống là nước Mỹ phải hồi phục, là trên hết, tiếp tục dẫn đầu thế giới”, ông Võ Đại Lược nói.
Các hành xử của ông Trump từ khi làm tổng thống đến nay, tuy thời gian ngắn nhưng kinh tế Mỹ tăng trưởng tốt, tỷ lệ thất nghiệp giảm, quan hệ với thế giới có những thay đổi.
Với cách nhìn của người nghiên cứu, PGS Võ Đại Lược cho rằng đây là một hiện tượng mới cần tiếp tục theo dõi và đánh giá.
 |
| Sách Hiểu về Trump được giới thiệu tại tọa đàm. |
GS Augustine Hà Tôn Vinh là chuyên gia kinh tế đối ngoại, người sống gần 50 năm tại Mỹ, thành viên đảng Cộng hòa Mỹ, có 4 năm hoạt động ở Nhà Trắng.
Vài lần gặp Tổng thống Trump, cũng như từ góc nhìn của mình, GS Hà Tôn Vinh nhận xét: “Ông ấy thực dụng, là người làm ăn, buôn bán, xây dựng. Một người làm kinh doanh sẽ có óc thực dụng lớn, những gì có ích cho mình ông sẽ làm. Không chỉ có ích cho bản thân, ông chỉ thực thi những chính sách có ích cho gia đình, cộng đồng, xã hội Mỹ. Ông ứng cử 3 lần vị trí tổng thống, và tin nước Mỹ đang gặp khủng hoảng”.
Ông Trump chỉ ra 4 áp lực chính mà nước Mỹ phải đối mặt. Ông cho rằng nước Mỹ phải của người Mỹ, công ăn việc làm của người Mỹ, không để công ăn việc làm sang nước khác. Các hiệp định thương mại được ký khi có ích cho người Mỹ.
Ông Trump nhiều lần nói nước Mỹ không thể làm cảnh sát cho thế giới được. Không thể lấy thuế người Mỹ đi bảo vệ thế giới. Ông muốn đàm phán lại các hiệp định.
Nước Mỹ hiện nay có khoảng 15 triệu người nhập cư bất hợp pháp. Hàng năm có vài chục nghìn người bơi qua các dòng sông để vào nước Mỹ. Và những người nhập cư trở thành gánh nặng của người Mỹ.
GS Hà Tôn Vinh nói hội nghị thượng đỉnh ở Hà Nội là một cố gắng của ông Trump để đưa nước Mỹ hùng mạnh trở lại. Hội nghị có thể không mang lại lợi ích kinh tế ngay cho dân Mỹ, nhưng vị thế nước Mỹ trên quốc tế tăng thêm.
Theo TS Võ Trí Thành - nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) - khi ông Trump mới lên cầm quyền, nhiều người nhấn mạnh sự bất thường, không theo truyền thống của ông, nhưng tất cả đều thống nhất rằng ông ấy rất thực dụng.
Dưới góc nhìn của người làm nghiên cứu kinh tế, TS Võ Trí Thành nói: “Nhìn về ông Trump cũng là cách nhìn về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Đây không đơn thuần là một cuộc chiến thương mại, mà là cuộc chiến địa chính trị. Cuộc chiến thương mại có thể chấm dứt ngày mai, nhưng cuộc chiến địa chính trị sẽ còn kéo dài”.
Ôn Trump dường như đang áp dụng triệt để tư tưởng của cố Thủ tướng Anh Churchill: “Thế giới này không có bạn bè hay kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích quốc gia là vĩnh viễn".
