Bảng xếp hạng cạnh tranh toàn cầu vừa được công bố tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), cho thấy sự thiếu đồng đều ở khu vực châu Á.
Theo Báo cáo Cạnh tranh Toàn cầu 2017-2018 mới được công bố hôm 27/9, Việt Nam đứng thứ 55 trong bảng xếp hạng cạnh tranh toàn cầu năm nay, tăng 5 bậc so với năm ngoái và 20 bậc so với 5 năm trước.
Thành quả này có được là nhờ những tiến bộ đáng trong các chỉ số về sẵn sàng đổi mới công nghệ và hiệu quả thị trường lao động.
Bên cạnh đó, thương mại cũng là một trong những yếu tố chính góp phần vào sự thăng hạng của Việt Nam năm nay. Hiện tại, Việt Nam đứng thứ 7 về tỷ lệ giá trị nhập khẩu trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và đứng thứ 11 về chỉ số xuất khẩu.
Việc Hoa Kỳ rút khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã khiến nhiều nhà phân tích nhận định cơ hội thương mại của Việt Nam trong tương lai sẽ bị giảm sút. Nhưng Báo cáo lại chỉ ra, rằng “tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ được duy trì ổn định nhờ hoạt động xuất khẩu mạnh mẽ”.
 |
| Việt Nam đang có sự cải thiện rõ rệt về chỉ số cạnh tranh toàn cầu. Ảnh: Hiếu Duy. |
Nhờ việc cải thiện được 10 trong tổng số 12 tiêu chí chủ chốt, bao gồm các cải thiện về chất lượng y tế, giáo dục tiểu học và cơ sở hạ tầng, năm nay, Indonesia đứng ở vị trí thứ 36, tăng 5 bậc so với vị trí thứ 41 năm ngoái.
Bên cạnh đó, mặc dù quốc gia Đông Nam Á này không cho thấy các bước tiến trong mảng đổi mới sáng tạo, Indonesia lại được ca ngợi như “một trong những quốc gia sáng tạo hàng đầu trong các nền kinh tế mới nổi”, bởi chi tiêu mạnh tay cho việc mua sắm các sản phầm công nghệ tiên tiến của Chính Phủ nước này.
Indonesia đứng thứ 12 trong danh sách các quốc gia chi tiêu công nhiều nhất cho các sản phẩm công nghệ tiên tiến.
Trong những năm gần đây, thứ hạng của Indonesia trong bảng xếp hạng cạnh tranh toàn cầu luôn biến động và lên xuống không ngừng. Xét về tổng quan, khi so sánh với 5 năm trước, mức độ cạnh tranh của Indonesia đã tăng tới 14 bậc.
Thành quả này có được chủ yếu nhờ vào tăng trưởng kinh tế của quốc gia này. Hiện Indonesia đang đứng ở vị trí thứ 8 về chỉ số quy mô thị trường nội địa.
Tuy nhiên, các lưu ý trong báo cáo về Indonesia cũng chỉ ra rằng quốc gia này vẫn cần tiếp tục nâng cao hiệu quả thị trường lao động của mình, khi mà chỉ xếp thứ 96 trong bảng xếp hạng. Thứ hạng về hiệu quả thị trường lao động của Indonesia thấp là do “chi phí dư thừa quá mức, việc xác định lương bổng thiếu linh hoạt và giới hạn số lượng lao động nữ trong lực lượng lao động”.
Báo cáo cũng cho thấy sự tăng hạng của nhiều quốc gia châu Á khác, như là Malaysia ở vị trí thứ 23; Trung Quốc ở vị trí thứ 27 và Thái Lan ở vị trí thứ 32. Các quốc gia kể trên đều tăng từ 1-2 bậc trong bảng xếp hạng so với năm ngoái. Phillipines cũng thăng 1 hạng, lên vị trí thứ 56 trong năm nay.
Trong khi đó, Nhật Bản lại đứng đầu xu hướng giảm. Sau 2 năm liên tục tụt hạng, năm nay, quốc gia này đứng ở vị trí thứ 9 trong bảng xếp hạng cạnh tranh toàn cầu.
Nguyên nhân dẫn tới sự tụt hạng này là môi trường kinh tế vĩ mô của Nhật Bản đang phải vận lộn với sự gia tăng nợ công, dù nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới này có tiếp tục phát triển tốt ở các chỉ số về cơ sở hạ tầng, y tế và giáo dục tiểu học.
Ngoài ra, trong năm nay, Nhật Bản cũng bị rớt hạng ở một số lĩnh vưc thế mạnh có tính quan trọng khác. Cụ thể là chỉ số về chất lượng cơ sở hạ tầng đương sắt rơi xuống vị trí thứ 2. Lĩnh vực đánh giá sự hợp tác nghiên cứu và phát triển (R&D) giữa các trường đại học và các ngành công nghiệp rơi xuống vị trí 23 từ thứ 18 vào năm ngoái.
Chỉ số về về sự sẵn có của các nhà khoa học và kỹ sư, từ vị trí thứ 3 năm ngoái nay đứng ở vị trí thứ 8.
Ấn Độ cũng đã rơi xuống vị trí thứ 40 trong bảng xếp hạng. Singapore một lần nữa thất bại trong việc leo lên vị trí dẫn đầu, đứng thứ 3 tại bảng xếp hạng năm nay, và đứng sau Mỹ.
