Chiều 19/9, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dự và phát biểu tại Diễn đàn cải cách và phát triển 2019. Đây là lần thứ hai diễn đàn được Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tổ chức với chủ đề: “Việt Nam: Khát vọng thịnh vượng - ưu tiên và hành động”.
Thủ tướng cho rằng mục tiêu quan trọng nhất của diễn đàn năm nay là cung cấp đầu vào giúp Việt Nam xây dựng chiến lược phát triển 2021-2030, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025.
5 hành động mạnh mẽ
Ông nhận định trong 30 năm Đổi mới, kinh tế Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng cao. Tầng lớp trung lưu đã chiếm 15% dân số và đang tăng nhanh. Thủ tướng cho rằng ước mơ, khát vọng hướng về phía trước dù rất đẹp, nhưng thực tại, Việt Nam buộc phải đối mặt, buộc phải vượt qua những khó khăn, hạn chế.
“Với quan điểm nhìn thẳng vào những hạn chế, yếu kém, tôi đồng tình, đánh giá cao nhiều nhận định xác đáng của các chuyên gia quốc tế về những tồn tại, hạn chế và tiềm ẩn nhiều rủi ro”, ông nói.
Một số hạn chế của nền kinh tế Việt Nam như khả năng chống chịu, thích ứng với tác động bên ngoài còn yếu; năng lực tiếp cận nền kinh tế số còn nhiều hạn chế. Gần đây, tốc độ tăng GDP có xu hướng chững lại, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình và tụt hậu còn cao. Năm 2018, dân số Việt Nam đứng thứ 3 trong ASEAN, nhưng quy mô kinh tế là thứ 6…
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Lê Tiến. |
“Những hạn chế yếu kém đó không làm chúng tôi chùn bước mà càng thôi thúc chúng tôi không chỉ có khát vọng, ước mơ mà phải hành động, phải vươn lên mạnh mẽ”, ông nói.
Người đứng đầu Chính phủ cho biết Việt Nam xây dựng chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030 trong bối cảnh quốc tế, khu vực có nhiều biến động, khó lường với nhiều dự báo đầy lo âu về căng thẳng địa chính trị, chiến tranh thương mại, chủ nghĩa bảo hộ, suy thoái kinh tế, thương mại toàn cầu, biến đổi khí hậu nặng nề...
Trong tình hình đó, Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện 3 đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng và phát huy nguồn nhân lực. Thủ tướng lưu ý 5 quan điểm và hành động mạnh mẽ được Việt Nam thực hiện.
Thứ nhất, Thủ tướng thông tin Việt Nam phải gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định chính trị xã hội cho phát triển nhanh, bền vững,
Thứ hai, thực hiện đổi mới mạnh mẽ thể chế kinh tế, chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường Việt Nam hiện đại hội nhập, phục vụ người dân, doanh nghiệp, hướng tới nền kinh tế số, xã hội số.
Thứ ba, phát huy nội lực, giải phóng các nguồn lực tiềm năng trong xã hội trên cơ sở thúc đẩy mạnh mẽ khoa học công nghệ mới, phát triển khu vực tư nhân năng động, sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, động lực cho phát triển.
“Đặc biệt là đầu tư cho giáo dục thế hệ trẻ dám ước mơ, dám hành động để vươn xa”, ông chia sẻ.
Thứ tư, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, có sức chống chịu và khả năng thích ứng cao. Việt Nam sẽ thực hiện mục tiêu phát triển bền vững, mang thịnh vượng đến mọi nhà, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thứ năm, mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực hiện hiệu quả các hiệp định FTA đã ký, tích cực tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu...
Tiến lên những “nấc thang” có giá trị gia tăng cao hơn
Theo Thủ tướng, thời gian qua, Việt Nam đã hướng được “dòng chảy” của các chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu của các tập đoàn xuyên quốc gia đi qua. Tuy vậy, chỉ mới có 21% doanh nghiệp Việt Nam tham gia liên kết với chuỗi cung ứng nước ngoài, thấp hơn tỷ lệ của Thái Lan là 30%, Malaysia là 46%.
Tỷ lệ nội địa hóa bình quân của Việt Nam mới đạt 33%, do đó mức độ tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu còn thấp.
“Doanh nghiệp Việt Nam chỉ mới thu được “tiền lẻ” khi tham gia các chuỗi giá trị toàn cầu”, ông nói.
Do đó, người đứng đầu Chính phủ cho rằng không có cách nào khác là Việt Nam phải hành động vươn lên, phát huy nguồn nhân lực năng động, sáng tạo, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ mới nhằm nâng cao trình độ.
 |
Mục tiêu là ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đủ năng lực tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và tiếp nhận chuyển giao công nghệ mới, mạnh mẽ tiến lên những “nấc thang” có giá trị gia tăng cao hơn, thu được nhiều hơn khi tham gia các chuỗi giá trị toàn cầu.
“Nhìn rộng ra, phải chăng đây là một phương cách để nâng cao năng lực, sức cạnh tranh của từng sản phẩm, từng doanh nghiệp và cả nền kinh tế, góp phần giúp Việt Nam nâng cao “quốc lực” để tự tin phát triển nhanh, bền vững, không bị rơi vào bẫy thu nhập trung bình”, ông nói.
Thủ tướng cũng đánh giá cao các khuyến nghị, kinh nghiệm quốc tế để Việt Nam tránh bẫy thu nhập trung bình nhờ đổi mới sáng tạo; khai thác hiệu quả trí tuệ nhân tạo (AI) để phát triển; cách thức tiến lên tầm phát triển mới…
Qua đó, ông đề nghị Bộ trưởng Bộ KH&ĐT và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương lắng nghe những chia sẻ về kinh nghiệm và kiến thức quốc tế, những ý kiến nhận định, đề xuất của các chuyên gia quốc tế và trong nước. Từ đó tìm ra những cách làm phù hợp cho Việt Nam.
“Khuyến nghị sẽ giúp Việt Nam hoàn thiện dự thảo chiến lược phát triển 2021-2030 nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, trở thành nước công nghiệp, thuộc nhóm dẫn đầu các nước có thu nhập trung bình cao”, ông kết thúc bài phát biểu.
