“Xin phép hội nghị tôi nói nhiều hơn về những mặt còn hạn chế, để chúng ta biết và khắc phục trong thời gian tới”, đó là lời mở đầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi nói về những thách thức mà ngành nông nghiệp đang gặp phải tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn sáng 27/11.
Nông nghiệp Campuchia nhiều điểm còn tốt hơn Việt Nam
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Ảnh: Việt Linh. |
Ông cho rằng đầu tư cho nông nghiệp còn khá thấp, số dân làm nông còn quá cao. Cả nước có 48% dân số làm nông nghiệp, nhưng chỉ đóng góp một phần GDP rất nhỏ. Năng suất lao động lĩnh vực này còn thấp, việc tăng năng suất còn chậm.
Ngành nông nghiệp cũng chỉ thu hút một lượng vốn khiêm tốn chiếm 5% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Số doanh nghiệp đầu tư sản xuất nông nghiệp chỉ chiếm 1% trong cả nền kinh tế, chủ yếu là quy mô nhỏ và siêu nhỏ.
Lĩnh vực này huy động vốn, tiếp cận vốn, các dịch vụ ngân hàng còn hạn chế, chi phí vốn còn cao. Ông đưa ra con số chỉ 1/2 số hộ gia đình nông thôn tiếp cận vốn ngân hàng chính thức. Từ đó tạo điều kiện cho tín dụng đen xuất hiện ở nông thôn Việt Nam.
Ông đề nghị các ngân hàng phải tăng cường hơn nữa nguồn vốn vay cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình chủ trì hội nghị hội nghị trực tuyến toàn quốc. Ảnh: Việt Linh. |
Người đứng đầu Chính phủ cũng chỉ ra rằng việc áp dụng tiến bộ khoa học trong nông nghiệp còn yếu, giá thành sản phẩm cao, chủ yếu là xuất thô, chưa qua chế biến, chưa đột phá trong nâng cao giá trị gia tăng, chưa hiệu quả. Công tác bảo quản, chế biến còn hạn chế, quy mô nhỏ, hao hụt nhiều.
Cơ cấu sản xuất còn manh mún, chưa quy mô ớn. Việt Nam đang có quy mô trang trại nhỏ hàng đầu thế giới. Tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn còn chậm. Tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo còn nhiều, “chưa hiểu thị trường trước khi gieo hạt xuống đất”.
Ông cũng chỉ ra việc xây dựng thương hiệu nông nghiệp còn yếu kém, mới chỉ có 15% sản phẩm có thương hiệu. thậm chí một số thương hiệu nổi tiếng mất đi do nước ngoài mua lại.
“Thành tích thì chúng ta hoan nghênh, nhưng lạc hậu, chậm hơn nông nghiệp một số nước trong khu vực, nhất là so sánh với Thái Lan, thì phải suy nghĩ rất nhiều. Tôi đi thăm Campuchia, một số vấn đề họ cũng tốt hơn chúng ta”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
Việt Nam đứng ở đâu trên bản đồ nông nghiệp thế giới?
Nói về định hướng trong thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh cần cả hệ thống chính trị vào cuộc phát triển vấn đề tam nông. Tuy nhiên, ông đề nghị khơi dậy hơn nữa lòng yêu nước, tự lực, tự vươn lên, tự cường của người nông dân.
“Nếu người nông dân còn ỷ lại thì không bao giờ thành công. Ngày xưa khi nói về khoán hộ, khoán 100 là ly kỳ lắm. Giờ nông dân đã tự chủ, cần năng động sáng tạo hơn nữa trong nông nghiệp để tạo ra đột phá, thành quả cao hơn nữa”, ông nói.
Trước đó Thủ tướng cắt băng khai trương và tham quan triển lãm thành tựu 10 năm thực hiện nghị quyết Trung ương 7, khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Ảnh: Việt Linh. |
Thủ tướng nhấn mạnh thế giới đang chuyển mình, châu Á cũng đang cạnh tranh từ bán buôn đến bán lẻ. Việt Nam cần sớm khắc phục các hạn chế yếu kém, áp dụng kỷ nguyên số, đặc biệt là Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 vào nông nghiệp, trong đó có các công nghệ như thanh toán điện tử, Internet vạn vật (IoT), viễn thám, máy bay không người lái…
Ông đề nghị cần rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách tháo gỡ cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp, các hợp tác xã nông nghiệp. Tăng cường đầu tư vào nông nghiệp bởi không có doanh nghiệp, hợp tác xã thì khó thành công.
Thủ tướng mong rằng cần hướng một nền nông nghiệp Việt Nam sạch, an toàn, phục vụ nhu cầu của gần 100 triệu dân và xuất khẩu. Ông nhắc lại vấn đề một vài thập kỷ ngắn tới đây, Việt Nam đứng ở đâu trên bản đồ nông nghiệp thế giới.
“Liệu chúng ta có thể đứng thứ 15 các nước có nền nông nghiệp phát triển được hay không? Cần tư duy nông nghiệp đơn thuần sang kinh tế nông nghiệp. Nhận diện thật rõ cơ hội và thách thức để đề ra chiến lược mới là việc rất quan trọng”, Thủ tướng nói.