Vì sao phải chờ thêm một tháng để biết kết quả cuộc đua Thượng viện Mỹ

Cuộc đua Thượng viện tại Georgia chưa thể ngã ngũ khi cả ông Raphael Warnock và ông Herschel Walker đều không thể giành hơn 50% phiếu bầu. Ảnh: Fox.

"Có một cuộc đua ở tiểu bang chúng tôi sẽ phải tiến đến vòng bỏ phiếu bổ sung vào ngày 6/12. Đó là cuộc đua Thượng viện giữa Thượng nghị sĩ Raphael Warnock và Herschel Walker", Tổng thư ký bang Georgia Brad Raffensperger nói hôm 9/11.

Một trong những cuộc đua được chú ý nhất trong kỳ bầu cử năm nay đã phải kéo dài thêm một tháng, khi không ứng viên nào tại bang Georgia giành đủ 50% phiếu bầu trong cuộc đua Thượng viện.

Theo NBC, với 99% số phiếu được kiểm đếm, Thượng nghị sĩ Dân chủ Raphael Warnock giành được 49,2% phiếu bầu, trong khi đối thủ Herschel Walker của đảng Cộng hòa nhận 48,7%. Trong khi đó, luật tại Georgia quy định ứng viên phải nhận hơn nửa số phiếu trong cuộc tổng tuyển cử nếu muốn giành chiến thắng.

Cuộc đua lần này đã đưa các quy định bầu cử tại Georgia trở thành tâm điểm. Trước đây, ông Warnock cũng phải chờ đến vòng bổ sung để giành chiến thắng trong lần bầu cử đặc biệt năm 2020, qua đó góp phần giúp đảng Dân chủ kiểm soát cả quốc hội và chính phủ.

Hồi năm 2021, Thống đốc Brian Kemp đã ký thông qua luật thay đổi thời gian và quy định trong đợt bỏ phiếu bổ sung. Điều này đã vấp phải nhiều quan điểm trái chiều.

Bầu cử bổ sung là gì?

Đây là cuộc bầu cử vòng hai để tìm ra người chiến thắng nếu không ứng viên nào giành đủ số phiếu yêu cầu trong ngày bầu cử. Trong hầu hết trường hợp, 2 ứng viên có số phiếu cao nhất sẽ bước vào loạt "tiebreak".

Georgia là một trong hai bang, bên cạnh Louisiana, yêu cầu vòng bầu cử bổ sung nếu không ứng viên nào nhận hơn nửa số phiếu bầu. Các bang khác đều xác định người chiến thắng với nhiều phiếu nhất trong đợt tổng tuyển cử.

Georgia yêu cầu bất kỳ ai chạy đua vào các vị trí trong cuộc tổng tuyển cử phải đảm bảo đa số phiếu (hơn 50%).

Thể thức bầu cử bổ sung

Đến vòng bổ sung, thể thức sẽ tương tự ngày bầu cử ở các bang khác. Ứng viên có nhiều phiếu bầu nhất sẽ chiến thắng.

Theo luật Georgia, hai ứng viên tranh đua trong vòng bổ sung phải là những người có nhiều phiếu bầu nhất. Do đó, nếu một ứng viên rút lui hoặc không thể tiếp tục tranh cử, ứng viên xếp thứ ba sẽ được đẩy lên tham gia cuộc đua.

Nếu có một ứng viên ghi danh (ứng viên không có tên trong lá phiếu nhưng có thể điền tên vào và kêu gọi cử tri bỏ phiếu - PV) hội đủ điều kiện tham gia vòng bỏ phiếu bổ sung, người đó cũng sẽ được thêm vào một cột riêng để cử tri bỏ phiếu.

Quốc hội Mỹ có thể phải chờ kết quả tại Georgia vào tháng 12 để xác định đảng nào kiểm soát Thượng viện. Đồ họa: CNN. Việt hóa: Trần Hoàng.

Khi nào tổ chức bầu cử bổ sung?

Theo luật mới tại Georgia được ký năm 2021, các cuộc bầu cử bổ sung phải được tổ chức 28 ngày sau ngày bầu cử, so với trước đây là 9 tuần. Do đó, lần bầu cử bổ sung cho cuộc đua Thượng viện sẽ được tổ chức vào ngày 6/12. Thời gian này chỉ có thể được thay đổi bởi tòa án, theo Washington Post.

Luật cũng nói rằng việc bỏ phiếu sớm cần được thực hiện “càng sớm càng tốt”, nhưng hạn chót sẽ là một tuần trước ngày bầu cử, tức ngày 28/11.

Nhiều người ủng hộ về quy định rút ngắn thời gian xuống còn 4 tuần, nói rằng 9 tuần chờ đợi trong kỳ bầu cử năm 2020 đã gây mệt mỏi cho các ứng viên và các tổ chức tài trợ.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, có những ý kiến cho rằng 4 tuần không đủ để cử tri nộp đơn xin bỏ phiếu qua thư và bỏ phiếu sớm. Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) ở Georgia cho rằng thời gian này quá ngắn để đăng ký thêm cử tri đi bỏ phiếu vòng bổ sung.

Quy định trong bầu cử bổ sung

Những cử tri đã đăng ký bỏ phiếu ở Georgia đều sẽ được dự vòng bỏ phiếu bổ sung. Năm nay, các cử tri muốn bỏ phiếu bổ sung cần đăng ký trước ngày 7/11.

Đối với cử tri ở nước ngoài hoặc đang trong quân ngũ, họ sẽ nhận được một lá phiếu vắng mặt bổ sung đặc biệt, bên cạnh lá phiếu vắng mặt dùng trong bầu cử sơ bộ và tổng tuyển cử. Trong lá phiếu bổ sung đặc biệt, cử tri sẽ chọn ứng viên mỗi cuộc đua theo thứ tự ưu tiên. Lá phiếu này sau đó sẽ được kiểm đếm nếu diễn ra một vòng bầu cử bổ sung.