"Bây giờ chúng ta vẫn có thể quay Vô gian đạo chứ?", nam diễn viên Điền Khải Văn, Chủ tịch Liên đoàn các nhà làm phim Hong Kong đặt câu hỏi.
Ngày 11/6, hướng dẫn về kiểm duyệt và phát hành phim được Hong Kong ban hành.
Kiểm duyệt bóp nghẹt sự sáng tạo
HK01 cho biết hồi tháng 3, bộ phim Phong tái khởi thời phải hủy lịch công chiếu. Trước đó, tác phẩm được lên kế hoạch ra mắt vào ngày 1/4. Với sự tham gia của hai ảnh đế Lương Triều Vỹ và Quách Phú Thành, phim sớm cháy vé mở màn từ ngày 18/3, nhưng sau đó phải thực hiện việc hoàn vé.
Phong tái khởi thời có kinh phí sản xuất là 38 triệu USD. Tuy nhiên, phim chưa qua vòng kiểm duyệt vì một số nội dung liên quan đến tham nhũng, xã hội đen.
 |
| Đại lục có quy định kiểm duyệt phim khắt khe hơn Hong Kong. |
"Đối với phim thương mại giải trí thì cốt truyện phải có mâu thuẫn, xung đột, bản chất của con người là phức tạp, như vậy mới thu hút khán giả. Trong Vô gian đạo, cảnh sát có thể là kẻ của thế giới ngầm cài vào và họ muốn tốt trở lại. Tính nhân văn phức tạp thể hiện trong đó là yếu tố thu hút của tác phẩm", Điền Khải Văn nói.
Theo Điền Khải Văn, đó là lý do mà các bộ phim về cảnh sát, băng đảng xã hội đen Hong Kong trở thành kinh điển và có lượng người hâm mộ lớn khắp châu Á.
Cũng chính sự đa dạng về đề tài tạo nên "bản sắc", sức hấp dẫn của nền điện ảnh Hong Kong, giúp Hương Cảng có thời kỳ huy hoàng với những tác phẩm kinh điển.
Thế nhưng, với Hệ thống kiểm duyệt mới, lợi thế này khó có thể giữ được. Các nhà làm phim luôn ở trạng thái "run tay", tự hỏi nội dung phim, tư tưởng và các chi tiết trong tác phẩm có điều nào vi phạm luật hay không.
Đạo diễn Trần Diệu Thành (Evans Chan) cho rằng hướng dẫn này không chỉ ảnh hưởng lên nội dung của các tác phẩm mà sự tác động còn lớn hơn: "Bây giờ sẽ khó công khai người đầu tư cho phim. Nếu nguồn đầu tư được cho là có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, bộ phim đó có thể không bao giờ được ra mắt".
Theo HK01, những năm gần đây, các bộ phim dễ dàng qua được vòng kiểm duyệt, công chiếu ở cả hai thị trường là tác phẩm hành động kỹ xảo đẹp, đề tài an toàn. Tuy nhiên, những bộ phim nói về sự khác biệt văn hóa ngày càng ít đi.
Điền Khải Văn khẳng định: "Những đề tài lạ, có chút 'nguy hiểm' sẽ ngày càng ít đi vì nhà đầu tư lo sợ phim không được kiểm duyệt, họ sẽ không kiếm được tiền".
HK01 cho rằng bộ hướng dẫn về kiểm duyệt và phát hành phim có thể sẽ khiến sức sáng tạo của điện ảnh Hong Kong bị mai một.
 |
| Các nhà làm phim lo sợ đề tài mang "hương vị Hong Kong" như thế giới ngầm sẽ bị cấm. |
Bên cạnh đó, nam diễn viên Điền Khải Văn chỉ ra sự bất cập trong công tác kiểm duyệt kép. Theo ông, mỗi dự án phim đều mất thời gian chuẩn bị khá dài. Nhà sản xuất xây dựng kịch bản, liên hệ đạo diễn, quay phim, diễn viên để họ sắp xếp lịch. Thế nhưng, nếu kịch bản không được Cục điện ảnh duyệt, dự án sẽ bị ngưng trệ ngay lập tức.
Theo Điền Khải Văn đánh giá, quy trình kiểm duyệt dự án và sản phẩm phim của Đại lục rất rắc rối, nhiều công đoạn, không đơn giản như tại Hong Kong.
Cơ hội nào cho các nhà làm phim
Theo HTet, cùng với những khó khăn và thách thức đặt ra khi hệ thống kiểm duyệt ngày một khắt khe hơn, việc đồng nhất quy trình với Đại lục cũng đem lại nhiều cơ hội. Các bộ phim như Chuyên gia phá bom 2, Tảo độc 2: Thiên địa quyết đấu vừa ra mắt tại thị trường Hong Kong, vừa công chiếu tại đại lục thu về doanh thu lớn gần 1 tỷ NDT.
Theo HK01, những tác phẩm này qua được quy trình kiểm duyệt, từ đó mở ra thị trường khán giả lớn gấp nhiều lần tại Hương Cảng. Vì vậy, trang này nhận định: "Chấp nhận quy chuẩn mới, cũng tạo nên cơ hội mới".
  |
Những tác phẩm qua kiểm duyệt sẽ tiếp cận được nhiều khán giả hơn. |
Bên cạnh thị trường rộng lớn, nguồn tài chính, kỹ thuật, cả các diễn viên tài năng cũng là những điều mà thị trường Đại lục sẽ giúp cho giới giải trí Hong Kong. Điền Khải Văn thừa nhận giới giải trí Hong Kong đang gặp khó khăn và những điều trên là lợi thế của Đại lục.
Trong hai năm trở lại đây, Trung Quốc đã trở thành thị trường phim ảnh lớn nhất thế giới, vượt qua cả Mỹ. Các nhà làm phim Hollywood cũng phải cúi đầu trước khán giả xứ tỷ dân, do đó, đây là sẽ miếng bánh mà các nhà đầu tư phim Hong Kong mong chờ.
Theo Điền Khải Văn, thời thế đã thay đổi, đại dịch đã ảnh hưởng lớn tới nền điện ảnh toàn cầu. Hiện tại, khán giả dễ dàng thưởng thức các bộ phim trên mạng xã hội. Vì vậy, các nhà làm phim Hong Kong phải mở rộng tư duy, thay đổi phương thức sản xuất phim.
Bên cạnh việc hợp tác với các nhà làm phim Đại lục, nhà sản xuất Hong Kong vẫn nên giữ "hương vị Hong Kong" trong các tác phẩm của mình, điều làm nên sự khác biệt, thông qua các thủ pháp phim ảnh cho thấy một Hong Kong giàu bản sắc.
