Xung quanh những luồng quan điểm về việc doanh nghiệp tặng xe ôtô tiền tỷ cho UBND Cà Mau và TP Đà Nẵng, Zing.vn giới thiệu bài viết của TS. Lê Hồng Sơn, nguyên Cục trưởng Cục kiểm tra văn bản, Bộ Tư pháp.
Hai chiếc xe Lexus được một doanh nghiệp tặng cho UBND tỉnh Cà Mau. Tiếp đó, Đà Nẵng cũng thừa nhận đang sử dụng 8 chiếc xe ôtô do doanh nghiệp tặng. Một loạt câu hỏi lớn đang được đặt ra mà chưa có câu trả lời thấu đáo.
TS Lê Hồng Sơn. Ảnh: Tiền Phong. |
Tại sao doanh nghiệp lại động lòng trắc ẩn? Hay là do họ quá yêu quý cơ quan công quyền, chính quyền? Hay do họ ăn nên làm ra, dư thừa của để làm từ thiện? Cả hai bên có quyền cho, quyền nhận hay không? Phía cơ quan công quyền nhận quà rồi phải ứng xử ra sao cho phải đạo của người được cho quà, hay lại vô ơn?
Và cuối cùng, người ta có quyền băn khoăn là tại sao có của, không tặng người thân thích, ruột rà hay người sa cơ lỡ vận, nghèo khó đang lần hồi kiếm sống hàng ngày, mà chọn tặng cho chính quyền, tặng cho lãnh đạo, quản lý? Từ nay về sau, phải làm sao cho đúng, cho phải? Tìm câu trả lời cho phù hợp, tự chúng cũng đã nói được nhiều điều.
Chiếc xe biển số 43A - 299.99, Bí thư Đà Nẵng đang sử dụng là tài sản do một doanh nghiệp tặng. Ảnh: Nguyên Vũ. |
Trước hết, đứng ở góc độ luật pháp, xin khẳng định đây là quan hệ dân sự. Người có của có quyền cho, người được cho có quyền nhận, nếu không thuộc trường hợp pháp luật cấm hoặc hạn chế.
Tuy nhiên, ngẫm kỹ, nghĩ sâu, cũng không hẳn như vậy. Mặc dù xe ôtô là tài sản có thể cho tặng, nhưng đây lại là đồ rất đắt tiền, không hề rẻ chút nào. Mặc dù cơ quan công quyền là một pháp nhân độc lập trong xã hội, nhưng lại là chủ thể đầy quyền uy, đầy thế lực, đang lãnh đạo, quản lý ở địa phương, nơi doanh nghiệp - nhà hảo tâm - đang đóng trụ sở làm ăn, kinh doanh.
Dư luận có quyền hoài nghi động cơ ẩn giấu phía sau khi một loạt câu hỏi trên được đưa ra. Luật không có quy định cấm rõ ràng, nhưng cũng không khuyến khích. Hơn nữa, việc đối tượng quản lý tặng quà đắt tiền cho chủ thể quản lý mình. Liệu có phải là sự hối lộ? Và cũng có quyền nghi vấn, đây là một sự “đầu tư”, vận động để dành được sự ưu ái hơn các doanh nghiệp khác trong quá trình hoạt động?
Lexus GX 460 màu trắng, biển số 80A-338.39 tại nhà xe UBND tỉnh Cà Mau. Ảnh: Hải Long. |
Việc đặt ra quy định cấm là rất cần thiết nhằm tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, ngăn chặn mọi khả năng có sự ưu ái, tiếp tay trong lãnh đạo, quản lý. Nếu chấp nhận cho phép tặng cho thì cũng phải có sự công khai, minh bạch, đưa về một đầu mối quản lý chung như đối với mọi loại tài sản công khác.
Bên cạnh đó, cần nghiêm cấm đối tượng quản lý tặng quà chủ thể lãnh đạo, quản lý trực tiếp. Không ai tự nhiên đãi người dưng. Phía sau đó đều có tính toán, thậm chí, có động cơ tham nhũng tinh vi, ẩn giấu.
Đối với phía chủ thể quản lý đang hoạt động bằng ngân sách Nhà nước, mọi mục chi, mức chi, tiêu chuẩn chế độ sử dụng phương tiện đã được chuẩn định rõ ràng, không thể tùy tiện.
Tôi cho rằng, thực trạng này cũng cần được dự liệu đưa vào Luật chống tham nhũng tới đây để loại trừ một dạng đưa và nhận hối lộ tinh vi, nấp dưới danh nghĩa người nhận là một tập thể và ngăn chặn các chi phối hoạt động lãnh đạo, quản lý khách quan, công khai, công bằng trong xã hội.