Chân dung
Trước Dế Choắt, chưa từng có một quán quân chương trình truyền hình thực tế Việt về âm nhạc nào có nhiều hình xăm như vậy, gần như kín người. Số đông từng nghĩ đó là một trong những cản trở để nam rapper chinh phục cúp Rap Việt.
Nhưng bất ngờ đã xảy ra, khác với nhiều dự đoán trước đó khi Dế Choắt của đội Wowy đã vượt “quái vật” GDucky để trở thành người chiến thắng cuộc thi Rap Việt mùa đầu tiên. Kết quả này gây sốc với không ít khán giả.
Tuy nhiên, trả lời câu hỏi của Zing ngay sau khi đăng quang, Dế Choắt cho biết cảm xúc bất ngờ của anh lại không đến từ vị trí quán quân đang có. Bất ngờ nhất phải là khi chàng trai sinh năm 1996 qua được vòng ngoài ở Rap Việt.
“Khi biết Rap Việt tuyển thí sinh, tôi thấy rất vui. Tôi cũng là người trẻ yêu rap, cũng muốn tham gia cuộc thi. Nhưng tôi luôn tự hỏi mình có nhiều hình xăm, liệu có thể đến với Rap Việt được không. Nỗi sợ đó là lớn nhất. Phải khi tất cả đều khuyên là tại sao tôi không thử, không làm, lúc đó tôi mới quyết định bắt xe đi trong đêm, từ Đà Lạt xuống TP.HCM. Tôi xuống để casting, xong lại về Đà Lạt. Một tuần sau, tôi nhận được tin thông báo đã được trúng tuyển làm thí sinh Rap Việt. Đó mới là bất ngờ lớn nhất”, Dế Choắt chia sẻ.
Dế Choắt trở thành quán quân Rap Việt mùa đầu tiên. Ảnh: Quỳnh Danh. |
Hành trình không tưởng ở Rap Việt
Trong cuộc họp báo diễn ra vào nửa đêm, Dế Choắt ngồi cạnh á quân GDucky. Khi được đề nghị nói về nhau, Dế Choắt bày tỏ mong muốn được nghe GDucky chia sẻ trước. “Tôi xuất thân đường phố, còn GDucky được đào tạo, học hành. Tôi muốn GDucky nói trước để được học hỏi nhiều điều”, tân quán quân của Rap Việt nói.
Sinh năm 1996, với tên thật là Châu Hải Minh, Dế Choắt đúng nghĩa là một rapper đường phố. Anh nghỉ học từ năm lớp 9 vì hoàn cảnh gia đình. Dế Choắt sớm bươn trải với cuộc sống. Anh từng trải qua nhiều công việc chân tay ở TP.HCM, từng bốc vác ở chợ Tân Bình.
Được một thời gian, Dế Choắt lên Đà Lạt mưu sinh, cũng từng chăn ngựa, mặc đồ thú bông để khách du lịch chụp hình. Sau này, nhờ được giúp đỡ, Dế Choắt tiếp cận nghề xăm và trở thành thợ xăm có tiếng ở Đà Lạt.
Ngoài ra, Dế Choắt cũng đã được biết đến với vai trò rapper trước khi xuất hiện ở Rap Việt, mà là rapper của dòng rap life (rap về đời sống). Anh là tác giả của bản rap Đời lạ lắm à nghen với hơn 50 triệu lượt xem/nghe trên mạng, đây là thành tích mà nhiều rapper Việt có tiếng trong giới cũng chưa chắc đã đạt được. Nhưng, phải đến khi đặt chân lên sóng truyền hình, Dế Choắt mới là một hiện tượng khác biệt.
Ở vòng Chinh phục, Dế Choắt dự thi với bản rap Chú bé loắt choắt dựa trên bài thơ Lượm của cố nhà thơ Tố Hữu. Nam thí sinh đảm bảo được những kỹ thuật căn bản, riêng lyrics thì đặc biệt ấn tượng.
Giám khảo Rhymastic nhận xét Dế Choắt sử dụng nhạc old school nhịp boom bap - dòng nhạc tinh túy cội nguồn của hip-hop. Ngoài ra, nội dung của Chú bé loắt choắt cũng rất “trong sáng, bình dị và hoàn hảo”.
Dế Choắt nhận được hai nón vàng từ huấn luyện viên, song, anh không mất nhiều thời gian để chọn vào đội Wowy. Quyết định này được đánh giá là sáng suốt do Wowy cũng là một rapper xuất thân đường phố. Sự tương đồng này đã tạo ra đồng cảm chung, góp phần làm nên những tiết mục chất lượng.
Thái độ quyết liệt của Wowy khi giành Dế Choắt về đội cũng cho thấy sự ưng ý của anh với rapper trẻ.
Tuy nhiên, vì trân trọng tài năng của Dế Choắt, Wowy không cho hai giám khảo có cơ hội quyết định. Wowy chọn cách trao nón vàng vì muốn Dế Choắt tự quyết định cuộc đời mình. Bất ngờ xảy ra là Suboi sau đó cũng tung nón vàng. Kết quả Dế chọn về với Wowy.
Và thực tế, ngay từ vòng Chinh phục, Dế Choắt đã được coi là “át chủ bài” của Wowy. Anh luôn được cho là người gần gũi với phong cách của Wowy nhất, là nơi “lão đại” gửi nhiều tâm sức trong cuộc thi này.
Dế Choắt là người gần với màu sắc của Wowy nhất trong đội - rap life (rap về đời sống). |
Cách khắc phục điểm yếu và liên tục tiến bộ
Trong bảng điểm của Zing trước chung kết xếp hạng, Dế Choắt đạt 43 điểm kỹ thuật trên tổng điểm cao nhất là 50 cho 5 kỹ năng: flow, gieo vần, punchline, chất giọng và trình diễn. Với thông số kỹ thuật này, anh xếp sau GDucky và Ricky Star cho cả một hành trình ở Rap Việt.
Có một điều rất dễ nhận thấy ở Dế Choắt, anh không phải một rapper toàn diện. Nhưng, lại rất riêng biệt. Thế mạnh lớn nhất của Dế Choắt nằm ở lyrics của các bản rap. Anh cũng thuộc nhóm có cách gieo vần, đan vần và chơi chữ tốt nhất Rap Việt.
Khác với hình dung về một rapper đường phố, chỉ học đến lớp 9, lyrics của Dế Choắt lại kết tinh từ nhiều hình ảnh, câu chữ đậm tính văn học, từ Chú bé loắt choắt (vòng Chinh phục), Phiêu lưu ký (vòng Bứt phá) hay ? (Chung kết một).
Trong đó Phiêu lưu ký được đánh giá là ấn tượng bậc nhất ở vòng Bứt phá. Bản rap biến hóa trong kỹ thuật bổ nhịp và xây dựng vần đôi. Đánh giá với Zing qua các vòng, các chuyên gia như ca sĩ, rapper Hà Lê hay rapper Young Uno đều chấm điểm cao kỹ thuật gieo vần của Dế Choắt.
Song, cốt lõi lyrics của Dế Choắt phải là cách phối hợp hài hòa giữa ngôn ngữ văn chương và đời sống. Ca từ có thể văn hoa như “Long lanh, lấp lánh, kiêu sa, long bào, châu báu, thêu hoa”, “Một đường, một lối, một rừng, một cõi/ Thiên hạ cung kín tên ta / Bao đời muôn thuở xa xăm / Công bằng chân chính trong tâm”. Mà cũng có thể chân thực, mang hơi thở cuộc sống với: “Ai cũng như ai hai bàn tay trắng / Trớ trêu thay ngọt bùi cay đắng”, “Sống sao cho lòng mình ngay ngắn / Thân xác lành lặn là còn may mắn”, “Lúc gian nan ta từng ngao ngán danh vọng bẽ bàng không một lời than”.
Dế Choắt không có tổ hợp flow phức tạp như mê cung, anh cũng không có những fast flow choáng ngợp. Nhưng xét về khả năng làm chủ các dạng thức của từ, ở Rap Việt, khó thí sinh nào qua được Dế Choắt.
Nhiều từ được Dế Choắt sắp đặt cạnh nhau rất hợp lý, chuyển đổi liên tục giữa động từ, tính từ và danh từ. Anh cũng khéo léo dùng được một số từ Hán Việt, tăng những ấn tượng về nội dung mà không cho cảm giác phô trương, khoe chữ.
Song, điểm yếu không phải không có. Ở Rap Việt, Dế Choắt không có chất giọng trời phú như GDucky hay dư thừa năng lượng như Thành Draw. Thậm chí trong bảng đấu vòng Bứt phá với sự góp mặt của 16 Typh, Dế Choắt cũng bị cho là thua về xử lý giọng. Nam rapper sở hữu chất giọng không bắt tai và bắt micro, thậm chí khó nghe nếu thi triển với fast flow. Xu hướng rap của anh từng bị cho là thiên nhiều về truyền thống, chưa đủ độ cập nhật.
Dế Choắt cũng không phải thí sinh phong độ nhất từ đầu cuộc thi đến nay. Ở vòng Đối đầu, chủ đề mà Wowy chọn cho Dế Choắt và B:Okeh là Trái Đất và bảo vệ môi trường – một chiếc áo quá rộng với hai thí sinh. Bản rap Trái Đất này tròn trịa, an toàn nhưng với sự kỳ vọng dành cho tài năng của Dế Choắt thì đó là sự hụt hơi. Anh không phát huy được thế mạnh nhưng vẫn có suất đi tiếp.
Nhưng điều đáng ghi nhận là sau vòng Đối đầu, Dế Choắt tiết bộ vượt bậc. Vòng Bứt phá, anh lấy lại hoàn toàn phong độ, thắng bảng A và tiến tới chung kết. Ở vòng Chung kết một, anh trở thành một trong những thí sinh ấn tượng nhất với bản ?. ? là hành trình của rap, là hào quang và thăng trầm, cũng là lời cảnh tỉnh cho chính bản thân khi nổi tiếng quá sớm. Nó còn là tham vọng, là giấc mơ lấy lại “ngai vàng đã chết” mà Dế Choắt đặt ra.
Nhưng nếu chỉ có dấu ?, anh không đủ giành ngôi vô địch. Một bản rap còn sạn và một số ví von có phần “đao to búa lớn”. Nhưng mọi hạn chế còn tồn tại đã được khắc phục trong tiết mục bùng nổ, kết hợp với Wowy trong đêm chung kết xếp hạng. Màn thi triển rap mang tính quyết định, giúp anh trở thành người chiến thắng.
Hai thầy trò ôm chặt nhau sau màn trình diễn ở đêm chung kết xếp hạng. |
Bản rap của trận đấu cuối cùng với tên gọi Chim sẻ và dâu tây đã chinh phục người nghe vì tình anh em, tình đồng đội, tình thầy trò. Một sự hòa hợp đáng kinh ngạc giữa Wowy và Dế Choắt. Đúng như Karik nhận xét: “Ngày trước chỉ có Karik đi chung với Wowy mới đều màu, còn bây giờ Wowy đã có một cộng sự rất ăn ý trên sân khấu. Và chưa bao giờ, Karik thấy Wowy biểu diễn ăn ý như lúc này”.
Hay nói như JustaTee là Wowy và Dế Choắt đã mang đến một tình anh em mà bất cứ ai cũng mong muốn có được. Cả hai không chỉ hiểu nhau ở ngoài đời mà còn kết hợp chỉn chu trong âm nhạc.
Với Chim sẻ và dâu tây cùng cái ôm rất chặt của tình anh em, thầy trò, Dế Choắt đã vươn lên với 196,949 tin nhắn bình chọn (tương đương 20,28 %) và trở thành quán quân Rap Việt. Một quán quân khác với tất cả quán quân mà truyền hình thực tế Việt về âm nhạc từng có.