 |
| Người dân khẳng định Joaquin Guzman (bên trái) thường xuyên giúp đỡ những gia đình khó khăn trong bang Sinaloa. Ảnh: ibtimes.co.uk |
Nhiều người ở bang Sinaloa nói rằng Guzman giúp dân. Chẳng hạn, nếu một người nghèo ốm, thuộc hạ của y sẽ tới nhà và cho tiền để điều trị. Tuy nhiên, theo New York Times, họ không đưa ra bất kỳ trường hợp cụ thể nào để minh họa cho hành động nghĩa hiệp của y.
Mặc dù Sinaloa là “vựa cà chua” của Mexico, khu vực xung quanh Badiraguato lại là cái nôi của hoạt động buôn ma túy. Ngoài Guzman, nhiều trùm buôn lậu khác cũng ra đời ở Badiraguato hoặc khu vực lân cận. Nhiều người dân kể rằng tiền của những ông trùm đã giúp cộng đồng dân cư làm nên những tuyến đường khang trang.
Amairany Avilez, một cô gái 20 tuổi ở Badiraguato, gọi Guzman là “người hùng”. Cô nhận định nền kinh tế trong vùng phụ thuộc vào Guzman, và người dân ở đây có thể làm việc trên những mảnh đất mà y sở hữu hoặc trồng cần sa để bán cho tổ chức của y.
“Khi cảnh sát bắt El Chapo, nông dân ở đây lại phải trồng ngô như trước đây. Giờ đây ngô sẽ lại nhường chỗ cho cần sa”, Avilez nói.
Các chuyên gia nhận định hoạt động sản xuất ma túy không phụ thuộc vào việc một ông trùm ở trong hay ngoài tù, hay mức độ ảnh hưởng của hắn.
Năm ngoái, Sinaloa đứng thứ hai trong số các bang của Mexico về số vụ sát nhân cố ý trên đầu người, cao gấp 2,5 lần so với mức trung bình của quốc gia. Nhưng nhiều người ở đây khẳng định tình hình trong bang tương đối an toàn nhờ ảnh hưởng của “gã lùn”.
Scarlett Lopez, một cô gái 22 tuổi làm việc cho một công ty tài chính ở thành phố Culiacan, phản đối hoạt động buôn ma túy của Guzman, song vẫn vui khi y thoát khỏi tù. Theo cô, việc ông trùm đào tẩu sẽ khiến những tổ chức tội phạm khét tiếng – như Zetas – chùn tay nếu chúng có ý định mở rộng ảnh hưởng ở bang Sinaloa. Băng Zetas nổi tiếng với những vụ chặt đầu và giết người man rợ.
“Tôi cảm thấy yên tâm hơn bởi băng đảng của Guzman bảo vệ người dân. Những tổ chức tội phạm khác còn tệ hơn nhiều”, Lopez bình luận.
Một đền thờ Thánh Jesus Malverde tọa lạc gần một tòa nhà công quyền ở thành phố Culiacan. Người dân gọi Jesus Malverde là “thánh ma túy” vì nhiều phần tử buôn ma túy tôn sùng ông. Theo một số truyền thuyết, nguyên mẫu của Malverde là một người đàn ông ở thành phố, sống từ năm 1870 tới 1909. Ông chuyên lấy trộm tài sản của người giàu rồi chia chúng cho dân nghèo. Nông dân, ngư dân, người nghèo và nhiều đối tượng khác trong xã hội cũng tôn thờ ông.
Mấy hôm trước, rất nhiều người thăm đền thờ. Một số người đốt nến, còn một số người quỳ để cầu nguyện trước bức tượng bán thân của Malverde. Người ta đặt hoa ở hai bên của tượng, còn mùi nến thống trị không khí trong đền.
Chính phủ tuyên bố họ sẽ thưởng 3,8 triệu USD cho người cung cấp thông tin giúp cảnh sát bắt Guzman, song những người tới đền khẳng định họ sẽ không giúp chính phủ.
“Những kẻ buôn ma túy giúp ích cho dân nhiều hơn so với chính phủ. Nếu bạn sống trong lãnh địa của một trùm ma túy, ông ta sẽ đối xử tốt với bạn. Chính phủ chẳng làm gì ngoài việc tham nhũng và phô bày thói quan liêu”, Eric Reyes, một kỹ sư hệ thống 33 tuổi từ thủ đô Mexico City, bình luận.
Dường như kiểu suy nghĩ như Reyes đang lan truyền khắp đất nước Mexico và đúng với mọi tầng lớp xã hội, bao gồm cả những người giàu ở thủ đô Mexico City – nơi nhiều người thể hiện sự ngưỡng mộ một cách e dè đối với Guzman.
Cảm giác không tin tưởng chính phủ là yếu tố khiến họ hả hê khi biết y vượt ngục. Mức độ bất tín đối với chính phủ lớn đến nỗi nhiều người Mexico không tin câu chuyện mà giới chức công bố về vụ đào tẩu của y. Họ nghĩ y không thể thoát nếu những quan chức, cảnh sát trong tù không giúp.
Rất nhiều giả thuyết về vụ vượt ngục đã ra đời. Việc vụ đào tẩu diễn ra khi tổng thống công du Pháp khiến nhiều người nghĩ tới khả năng quan chức tiếp tay cho “gã lùn”. Giới chức công bố một ảnh chân dung của Guzman với khuôn mặt không có râu, trong khi video về vụ đào tẩu cho thấy râu, tóc mọc khắp mặt y. Sự trái ngược ấy cũng khiến dư luận hoài nghi.
Vụ đào tẩu của Guzman đẩy chính phủ vào tình thế bẽ bàng. Nhưng Tổng thống Pena Nieto không rút ngắn thời gian thăm Pháp, nơi ông thăm mộ của cố hoàng đế Napoleon và nhận một số huy chương. Quyết định ấy chỉ càng khiến một bộ phận dư luận cảm thấy chính phủ không quan tâm tới thái độ của công chúng.
“Chính phủ hiện nay là tay sai của El Chapo. Tôi cược là ông ta bước ra khỏi tù qua cửa chính. Cái đường hầm kia chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng”, Genero Reyes Martinez, một thanh niên 30 tuổi ở Mexico, nhận xét.
