Mỹ vẫn đang kiểm soát các cuộc đối đầu giữa người biểu tình chống lại cảnh sát, sau cái chết của George Floyd, người đàn ông da đen 46 tuổi đã chết ở Minneapolis vào ngày 25/5, sau khi một cảnh sát quỳ gối đè lên cổ của ông trong gần 9 phút.
Hàng nghìn người đã bị bắt và một số lượng người bị thương chưa từng thấy, vì lực lượng cảnh sát bị cáo buộc sử dụng vũ lực quá mức đối với công chúng khi họ đi biểu tình để phản đối hành động của cảnh sát.
Tuy vậy, Tổng thống Donald Trump đã thúc giục các quan chức thực thi pháp luật để kiểm soát người biểu tình, kêu gọi cách tiếp cận mạnh mẽ hơn. Ông Trump cảnh báo rằng ở Washington, "chúng ta sẽ làm điều gì đó mà mọi người chưa từng thấy trước đây", Guardian cho biết.
Các sĩ quan cảnh sát đã sử dụng các phương tiện ở thành phố New York để khống chế đám đông, các hộp đêm, bắn đạn cao su ở Minneapolis và dùng vòi rồng giải tán đám đông ở Texas.
Trang bị tận răng
Những gì mà lực lượng cảnh sát sử dụng chỉ là một phần nhỏ trong kho vũ khí cấp quân đội mà các đơn vị thực thi pháp luật được trang bị. Quân đội đã chuyển giao cho lực lượng thực thi pháp luật các thiết bị trị giá hàng trăm triệu USD, từ xe bọc thép chống mìn, máy bay cho đến súng phóng lựu, súng trường.
 |
| Các cảnh sát chống bạo động đứng phía trước một xe bọc thép chống mìn được chuyển giao từ quân đội. Ảnh: AP. |
Kể từ năm 1997, Bộ Quốc phòng Mỹ đã chuyển hơn 7,2 tỷ USD thiết bị quân sự cho các cơ quan thực thi pháp luật. Nó được thực hiện theo Chương trình 1033, cung cấp các thiết bị quân sự dư thừa cho cơ quan thực thi pháp luật với một phần chi phí ban đầu.
Các loại xe bọc thép chống mìn đứng đầu trong danh sách các phương tiện quân sự chuyển giao cho lực lượng thực thi pháp luật. Các đơn vị cảnh sát đang vận hành 1.099 xe bọc thép chống mìn, được mua với chi phí kết hợp là 745 triệu USD.
Một số nhà nghiên cứu cho rằng những chiếc xe bọc thép hạng nặng này ban đầu được sử dụng trong cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan không có tác dụng rõ ràng khi thực thi pháp luật trong nước.
Các thiết bị có giá trị tiếp theo là xe bán tải đa dụng. 2.711 xe đã được chuyển giao với giá trị 184 triệu USD, 13 trực thăng trị giá gần 99 triệu USD. Bên cạnh các nhiệm vụ điều khiển giao thông và tìm kiếm cứu nạn, những chiếc trực thăng được cảnh sát sử dụng để kiểm soát các sự cố công cộng và hỗ trợ trên không cho các hoạt động mặt đất.
Chỉ trong tuần này, các trực thăng đã ghi lại và theo dõi hàng chục cuộc biểu tình, bao gồm các máy bay không người lái Predator do lực lượng Hải quan và Bảo vệ biên giới vận hành.
Vật dụng phổ biến nhất mà cảnh sát nhận được từ quân đội là 86.548 hộp tiếp đạn, 54.131 súng trường M16, 54.214 kính ngắm. Những thiết bị này đóng góp đáng kể trong gần 1 triệu khẩu súng được sử dụng bởi các cơ quan thực thi pháp luật ở Mỹ.
Chương trình gây tranh cãi
Cựu tổng thống Barack Obama đã hạn chế Chương trình 1033 vào năm 2015, sau những chỉ trích rằng lực lượng cảnh sát đã quá nặng tay trong phản ứng của họ đối với các cuộc biểu tình ở thành phố Ferguson, sau cái chết của người da đen Michael Brown.
Nhưng kể từ khi lên nhậm chức, Tổng thống Trump đã đảo ngược mệnh lệnh này trong năm 2017. Theo số liệu mới nhất của Bộ Quốc phòng, lực lượng cảnh sát trên khắp nước Mỹ đang nắm giữ khoảng 1,8 tỷ USD thiết bị quân sự.
 |
| Khi cảnh sát được vũ trang mạnh hơn, họ trở nên mạnh tay với người dân hơn. Ảnh: AP. |
Một nghiên cứu vào năm 2017 cho thấy việc các cơ quan thực thi pháp luật tiếp nhận nhiều thiết bị quân sự dẫn đến sự gia tăng số lượng thường dân bị sát hại bởi các cảnh sát.
Các thống kê cho thấy những hạt nào tiếp nhận nhiều thiết bị quân sự nhất ghi nhận số vụ cảnh sát giết hại thường dân tăng gấp đôi so với những nơi không tiếp nhận.
Ryan Welch, một trong những nhà nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi nhận thấy rằng khi các đơn vị tiếp nhận nhiều thiết bị quân sự, cách họ hành xử trở nên cứng rắn hơn”.
Trước tỷ lệ tử vong gia tăng, một báo cáo vào năm 2017 đăng trên Tạp chí Kinh tế Mỹ, cho thấy việc quân sự hóa lực lượng cảnh sát không giúp họ làm giảm tỷ lệ phạm tội. Trong khi đó, việc chuyển giao các thiết bị không sát thương như thiết bị công nghệ thông tin lại giúp giảm được 7 tội phạm trên 100.000 dân.
Các loại xe thiết giáp chỉ giúp giảm 4,7 tội phạm/100.000 dân. Các thiết bị khác như kính nhìn đêm giảm 4,4 tội phạm/100.000 dân. Bất chấp những lợi ích đáng ngờ, các đơn vị cảnh sát tiếp tục nhận được hàng nghìn thiết bị quân sự trong Chương trình 1033.
