Hóa ra bước đi mới nhất của ông Trump đã thành công chọc tức đối thủ

Tổng thống Mỹ Donald Trump được người đồng dẫn chương trình Fox and Friends Pete Hegseth phỏng vấn tại Nhà Trắng ở Washington, Mỹ vào ngày 6/4/2017. Ảnh: Reuters.

Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 13/11 (giờ địa phương) tuyên bố sẽ bổ nhiệm cựu Hạ nghị sĩ Florida Matt Gaetz làm bộ trưởng Tư pháp trong chính quyền mới. Ông Gaetz đã tuyên bố từ chức hạ nghị sĩ chỉ vài giờ sau thông báo của ông Trump.

Quyết định bổ nhiệm của tổng thống đắc cử làm dấy lên nhiều luồng ý kiến trái chiều ở Washington vì cựu nghị sĩ Gaetz cũng từng bị điều tra về các cáo buộc liên quan đến tình dục.

Bên cạnh ông Gaetz, cái tên mới nhất được tiết lộ trong dàn ứng viên nội các tương lai là Tulsi Gabbard. Tuy chưa được xác nhận nhưng CNN dẫn một số nguồn tin cho rằng bà Gabbard sẽ đảm trách vị trí giám đốc tình báo quốc gia.

Sự lựa chọn này được cho là khá "trêu ngươi" vì bà Gabbard có cùng quan điểm với tổng thống đắc cử rằng hệ thống tình báo Mỹ đã bị vũ khí hóa để chống lại ông Trump.

Tulsi Gabbard là cái tên mới nhất được đồn đoán sẽ tham gia nội các ông Trump nhiệm kỳ 2. Ảnh: New York Times.

Không chỉ Quốc hội, cả Lầu Năm Góc cũng choáng váng trước quyết định nhân sự của ông Trump trong những ngày gần đây khi cựu MC Fox News Pete Hegseth là cái tên được "chọn mặt gửi vàng" vào vị trí bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo 1,3 triệu quân nhân tại ngũ và quản lý ngân sách hơn 800 tỷ USD.

Tuy bộ khung nội các của ông Trump được tiết lộ đến thời điểm hiện tại gây xôn xao dư luận song thực ra lại hoàn toàn khớp với những lời hứa của ông Trump trong chiến dịch tranh cử.

Nếu những ứng viên nội các của ông Trump được Thượng viện phê chuẩn, đội ngũ này nhiều khả năng sẽ được giao nhiệm vụ loại bỏ những quan chức chính quyền bị ông Trump xem là đối thủ, CNN nhận định.

Các công bố đầu tiên về dàn nội các trong nhiệm kỳ trở lại Nhà Trắng cho thấy ông Trump đang thị phạm sức ảnh hưởng mạnh mẽ và gần như không quan tâm đến những lời chỉ trích.

Chiêu trò khiêu khích

Anthony Scaramucci, cựu giám truyền thông Nhà Trắng dưới thời ông Trump, nói với CNN rằng những quyết định nhân sự của tổng thống đắc cử hướng tới việc "chọc tức phe cánh tả".

Thượng nghị sĩ Pennsylvania John Fetterman của đảng Dân chủ cũng đồng tình với quan điểm trên. Nhận xét về quyết định bổ nhiệm ông Gaetz, Thượng nghị sĩ Fetterman nói: "Đây giống như một chiêu trò khiêu khích ở cấp độ thần thánh, tất cả chỉ để gây ra sự bức xúc".

Ông Gaetz đã bị Ủy ban Đạo đức Hạ viện điều tra với các cáo buộc "có hành vi sai trái về tình dục, sử dụng ma túy bất hợp pháp, nhận quà tặng không phù hợp, ban phát đặc quyền và ưu đãi cho những cá nhân thân cận, cản trở nỗ lực điều tra của chính phủ".

Tuy nhiên, quyết định từ chức hạ nghị sĩ của ông Gaetz gây quan ngại vì giờ đây quá trình điều tra của Ủy ban Đạo đức Hạ viện sẽ khép lại.

Bởi lẽ, hội đồng sẽ không còn thẩm quyền điều tra ông Gaetz khi ông không còn là thành viên Hạ viện.

Hồi tháng 9, ông Gaetz nói rằng ông "sẽ không tình nguyện tham gia" vào cuộc điều tra "tọc mạch" của Ủy ban Đạo đức Hạ viện nữa và sẽ không tuân thủ trát đòi hầu tòa của cơ quan này. Cựu hạ nghị sĩ 42 tuổi cáo buộc ủy ban đã yêu cầu ông khai báo danh sách những phụ nữ ông từng quan hệ tình dục trong 7 năm gần nhất.

Cựu Hạ nghị sĩ Florida Matt Gaetz. Ảnh: New York Times.

Việc chọn những cá nhân như ông Gaetz, bà Gabbard, ông Hegseth và một số cái tên khác vào bộ máy chính quyền của ông Trump làm dấy lên câu hỏi về định hướng của tổng thống đắc cử cho nước Mỹ trong 4 năm tới.

Nếu ông Trump đang tìm kiếm một bộ trưởng Tư pháp để đảm bảo công lý được thực thi, việc chọn ông Gaetz, một người từng bị điều tra với nhiều cáo buộc, là một quyết định tương đối bất ngờ, CNN nhận định.

Tuy nhiên, chủ ý của ông Trump thực tế đã được hiển lộ ngay trong thông báo bổ nhiệm ông Gaetz: "Ít có vấn đề nào ở Mỹ quan trọng hơn việc đặt dấu chấm hết cho sự vũ khí hoá hệ thống tư pháp để phục vụ mục đích chính trị".

Ông Gaetz là một trong những người ủng hộ hàng đầu cho nỗ lực đảo ngược kết quả cuộc bầu cử 2020 của ông Trump. Cựu hạ nghị sĩ này kêu gọi bãi bỏ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) và Bộ Tư pháp nếu họ không "nhượng bộ".

Do đó, việc chọn ông Gaetz làm bộ trưởng Tư pháp bị đánh giá là một động thái mang tính khiêu khích đối với nền pháp quyền Mỹ, CNN nhận định.

"Đây là một lựa chọn vô lý, không có cách giải thích nào phù hợp cả", cựu cố vấn công tố viên Elie Honig nhận định.

Điểm chung dàn nội các ông Trump

Tương tự, tin tức về việc ông Hegseth được chọn vào vị trí bộ trưởng Quốc phòng cũng làm chấn động Washington, đặc biệt là sự hoài nghi về tính toán của ông Trump.

Cựu MC Fox News từng phục vụ ở Iraq và Afghanistan nhưng gần như không có kinh nghiệm về hoạch định chiến lược cấp cao, ngoại giao quốc tế và an ninh quốc gia, vốn là điều kiện tiên quyết đối với người đứng đầu lực lượng quân sự hùng mạnh bậc nhất thế giới.

Do đó, ông Hegseth nhiều khả năng sẽ hụt hơi khi phải đối mặt với những cuộc khủng hoảng bất ngờ trước các đối trọng nước ngoài.

Tuy nhiên, với kinh nghiệm làm việc tại Fox News, ông Hegseth đủ năng lực để lãnh đạo một cuộc chiến văn hoá bên trong Lầu Năm Góc với lập trường có phần cực đoan đối với chủ nghĩa thức tỉnh (woke culture), theo CNN.

Dù có thời gian phục vụ quân ngũ ở Iraq và Afghanistan song ông Hegseth được cho là sẽ gặp khó khăn trên cương vị bộ trưởng Quốc phòng. Ảnh: New York Times.

Giống với trường hợp của ông Hegseth, bà Gabbard, cũng có thành tích đáng kể trong quân ngũ song lý do khiến bà được chọn làm ứng viên cho vị trí giám đốc tình báo quốc gia nằm ở sự ủng hộ đối với cuộc thanh trừng nhắm vào "những kẻ tham nhũng" mà ông Trump cho là không trung thành.

Không phải lựa chọn nội các nào của ông Trump cũng gây tranh cãi. Thượng nghị sĩ Florida Marco Rubio, người được ấn định cho vị trí ngoại trưởng trong chính quyền tương lai, được các đồng nghiệp đánh giá là người có tư duy nghiêm túc về các vấn đề đối ngoại.

Nhưng giống như hầu hết lựa chọn nội các khác của ông Trump, bà Gabbard, ông Hegseth và ông Gaetz có một số điểm chung. Họ luôn trung thành với tổng thống đắc cử, đều là những người ủng hộ nhiệt thành cho phong trào "nước Mỹ trên hết", và nhiều khả năng là sẽ sẵn sàng tuân thủ chỉ thị của ông Trump nếu tổng thống đắc cử quyết định "trả đũa" như ông đã tuyên bố lúc tranh cử.