Mới đây, Bộ GTVT đăng tải công khai Dự thảo thông tư quy định về xây dựng, tổ chức và hoạt động của trạm thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ để lấy ý kiến các cơ quan tổ chức và người dân. Thông tư này sẽ thay thế Thông tư số 49 ngày 30/12/2016 của Bộ GTVT.
Dự thảo thông tư của Bộ GTVT lập tức vấp phải phản ứng của người dân. Từ cách gọi phổ biến là "trạm thu phí", Bộ đã đổi thành "trạm thu giá" rồi lại phải trở về tên cũ. Đến nay lại đề xuất cách gọi "trạm thu tiền".
Những tấm biển "Trạm thu phí" từng bị tẩy xóa hoặc thay mới bằng biển ghi "trạm thu giá", sau đó lại đổi về tên cũ. Ảnh: Việt Linh. |
"Gọi là trạm thu tiền cũng chưa rõ nghĩa"
Độc giả Trần Tâm đặt câu hỏi: "Thu tiền, tôi hiểu nghĩa là đến đó phải nộp tiền mặt, không được thu qua thẻ hoặc thu tự động. Làm vậy nghĩa là Bộ GTVT quyết cho các trạm BOT thu tiền, không làm cách văn minh hơn là thu tự động qua thẻ để công khai, minh bạch à?".
Còn theo độc giả Phan Dung, đặt tên thu giá là chẳng hiểu gì về tiếng Việt, nhưng nếu chỉ viết thu tiền lại rất thô và không rõ nghĩa là thu tiền gì. "Nếu viết là 'thu tiền đường bộ' vậy cũng cần phải 'thu hậu đường bộ' chứ nhỉ? Tóm lại 'thu phí đường bộ' là cụm từ không thể thay thế", Phan Dung bình luận. (Từ tiền được hiểu là tiền tệ, nhưng cũng có nghĩa Hán - Việt là "phía trước", đối ngược với hậu - phía sau).
Ngoài vấn đề không rõ nghĩa, việc đổi từ "thu phí" về "thu tiền" sẽ tốn kém rất nhiều chi phí để thay đổi bảng biển, chỉnh sửa từ ngữ trong các văn bản hiện hành. Những sự tốn kém này đã thấy rõ trong 2 lần sửa đổi trước.
Độc giả Trường Nguyễn nêu quan điểm: "Tiền đổi bảng từ thu phí sang thu giá rồi trở lại thu phí và giờ sang thu tiền tôi nghĩ có thể làm được một con đường đẹp đẽ cho một huyện hay một xã nào rồi".
Theo độc giả Hoàng Đan, "một cái bảng biển thay mới ít nhất cũng mấy triệu đồng. Một lần thay đổi cho dù là từ ngữ nào rồi cũng gây ra sự tốn kém hao tổn tiền bạc của nhân dân. Tiền đó là do nhân dân nộp thuế mà có. Người dân mong mỏi nộp thuế để có an sinh xã hội tốt hơn chứ không phải để làm kiểu này. Riêng cá nhân tôi vẫn đồng ý với trạm thu phí".
Tổ soạn thảo sẽ sớm có giải trình
Trao đổi với Zing.vn sáng 8/5, đại diện Bộ GTVT cho biết đã nắm được phản ứng của dư luận và đang đề nghị tổ soạn thảo Dự thảo thông tư bổ sung thêm nội dung giải thích về việc đổi từ "trạm thu phí" sang "trạm thu tiền". Vị này cũng cho biết kể từ khi đăng tải lên website, dự thảo thông tư đã nhận được nhiều ý kiến góp ý của các tổ chức và công dân.
Dự thảo thông tư mới được Bộ GTVT đăng tải trên website để mời góp ý. |
Đây không phải lần đầu tiên Bộ GTVT vấp phải phản ứng của dư luận khi đưa ra cách gọi tên cho các trạm thu hoàn vốn dự án đường bộ. Trước đó Bộ đã đổi từ "trạm thu phí" sang "trạm thu giá" và bị người dân phản đối gay gắt.
Theo Bộ GTVT, việc đổi tên từ "trạm thu phí" sang "trạm thu giá" là do dịch vụ sử dụng đường bộ đã được chuyển đổi sang cơ chế quản lý giá (theo Luật Phí và lệ phí có hiệu lực từ đầu năm 2017). Khi đã không còn là phí thì mức giá sử dụng đường bộ sẽ căn cứ theo quy luật thị trường, có sự điều tiết của Nhà nước. Tên gọi "trạm thu giá" được hiểu là nơi thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ các dự án và việc này được điều hành theo Luật Giá.
Giải trình của Bộ GTVT không thuyết phục được dư luận vì đa số người dân cho rằng cụm từ "trạm thu giá" khó hiểu, không có nghĩa. Trước áp lực của dư luận cũng như sau chỉ đạo của Thủ tướng, Tổng cục Đường bộ đã có văn bản gửi các nhà đầu tư yêu cầu đổi tên gọi các trạm BOT giao thông từ trạm thu giá về trạm thu phí.
Tuy nhiên, việc đổi về tên cũ là vấn đề khiến Bộ GTVT không khỏi băn khoăn. Nếu cứ dùng từ "thu phí", các BOT sẽ phải chịu sự quản lý Nhà nước thông qua luật phí và lệ phí.