 |
| Robot chào đón du khách tại Bảo tàng Tương lai nằm ở Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất. Ảnh: Reuters. |
Một thuật ngữ được tạo ra để nói về những nội dung kém chất lượng do AI tạo ra, đó là từ “slop”, cũng là từ khóa của năm 2025 do ban biên tập từ điển tiếng Anh Merriam-Webster bình chọn.
“Slop đang thấm vào mọi thứ. Slop giống như bùn nhão, chất thải hay váng bẩn, những thứ mà chúng ta không muốn chạm vào”, ban biên tập Merriam-Webster nhận định về hiện tượng nội dung “slop” do AI tạo ra.
Theo CNN, năm 2026 có thể sẽ là năm bắt đầu xuất hiện thái độ quay lưng với AI, gia tăng tinh thần đề cao nội dung “100% do con người tạo ra”.
“Rác AI” ngày càng trở nên tinh vi hơn, khó nhận biết hơn, đặc biệt là các sản phẩm hình ảnh. Điều này gây ra cơn khủng hoảng niềm tin, ngay cả với những người vốn lớn lên cùng với Internet và tự tin rằng mình đủ khả năng phân biệt thật giả.
Những dấu hiệu lỗi dễ nhận biết như ánh sáng phi tự nhiên, bàn tay hay hàm răng bị lỗi, phông nền vô lý đã dần biến mất. Giờ đây, lướt mạng xã hội giống như đang làm bài kiểm tra thử thách khả năng phát hiện video giả do AI tạo ra. Cảm giác bị “lừa” dần tạo thành phản ứng ngược trong công chúng.
Tháng trước, iHeartMedia, tập đoàn truyền thông đại chúng lớn của Mỹ chuyên về mảng radio và podcast, đã đưa ra cam kết chỉ cung cấp nội dung do con người tạo ra, không sử dụng nhân vật AI hay phát nhạc do AI sáng tác.
Nghiên cứu nội bộ của tập đoàn này cho thấy 90% thính giả của họ, kể cả những người đang dùng công cụ AI hàng ngày, vẫn muốn những nội dung mà họ tiếp cận được tạo ra bởi con người.
CEO Bob Pittman của iHeartMedia cho hay: “Các nhà tiếp thị cần nhớ rằng chúng ta đang ở một thời điểm rất nhạy cảm, đầy biến động, điều này xảy ra trên toàn thế giới. Công chúng hiện không chỉ tìm kiếm sự tiện lợi, họ còn đi tìm ý nghĩa”.
Động thái mới đây của iHeartMedia không phải trường hợp cá biệt. Đầu tháng này, ban biên tập của The Tyee, một trang tin độc lập của Canada, cũng tuyên bố áp dụng chính sách không AI, khẳng định sẽ không đăng những tin tức được viết bởi AI.
Tại kinh đô điện ảnh Hollywood, nơi AI bị xem là mối đe dọa sống còn, có thể khiến nhiều công việc bị xóa sổ. Hiện nhiều đơn vị sản xuất nội dung bắt đầu gửi thông điệp tới khán giả khẳng định “bộ phim này được làm hoàn toàn bởi con người”. Đó là dòng chữ xuất hiện ở phần giới thiệu ê-kíp của bộ phim nhiều tập Pluribus do nhà làm phim người Mỹ Vince Gilligan thực hiện.
Tại New York, các biển quảng cáo thiết bị AI đeo trên người mang tên Friend liên tục bị vẽ đè lên bằng thông điệp “AI không phải là bạn của con người”.
Friend là một thiết bị có thiết kế giống như sợi dây chuyền. Thiết bị này "lắng nghe" mọi thanh âm và cuộc đối thoại xung quanh người đeo thiết bị để thu thập dữ liệu, rồi trò chuyện với người dùng bằng cách gửi tin nhắn tới điện thoại của họ.
Sự ra mắt của thiết bị này làm dấy lên tranh cãi về những hiệu ứng tâm lý độc hại và khả năng gây ảnh hưởng tiêu cực tới đối với đời sống xã hội khi con người gắn bó với "bạn đồng hành AI".
Cho đến nay, phản ứng chống lại AI vẫn rất nhỏ so với niềm tin mạnh mẽ của giới doanh nghiệp rằng AI chính là tương lai của nền kinh tế. Dù vậy, người tiêu dùng và giới sáng tạo đã bắt đầu có những tín hiệu cho thấy họ muốn giữ lại những kết nối thật với con người, muốn tiêu thụ những nội dung chân thực được tạo ra bởi con người.
Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế
Mục Thế giới giới thiệu cuốn “Quốc gia thăng trầm: Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế” được NXB Thế giới cho ra mắt vào năm 2018. Tác phẩm làm rõ sự phát triển và đi xuống của nền kinh tế thế giới từ cuối thập niên 1990 đến đầu những năm 2000. Cuốn sách vạch ra 10 quy luật để nhận diện về chu kỳ kinh tế dẫn đến vận mệnh tăng trưởng hay suy thoái của một quốc gia.
Độc giả có thể xem thêm tại đây.
