Báo cáo tài chính quý II của Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam – VEAM (VEA) cho biết nhà sản xuất cơ khí này tiếp tục có thêm một quý kinh doanh hiệu quả nhờ hàng nghìn tỷ đồng được chia từ các công ty liên doanh, liên kết.
Cụ thể, trong quý gần nhất, VEAM đã ghi nhận 1.109 tỷ đồng doanh thu thuần từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ, tăng 4% so với cùng kỳ năm 2021.
Nhờ cải thiện được biên lãi gộp từ 13,2% lên 14,6%, lợi nhuận gộp tổng công ty này thu về được trong quý vừa qua đã tăng 15%, đạt 162 tỷ đồng.
Tuy nhiên, giống các quý kinh doanh trước, ghi nhận tăng trưởng tích cực nhưng hoạt động kinh doanh chính chỉ mang về cho VEAM vài trăm tỷ đồng lợi nhuận. Trong khi phần lớn lợi nhuận tổng công ty này ghi nhận được lại đến từ phần lãi thuần được chia trong các công ty liên doanh, liên kết. Trong đó, chủ yếu đến từ các liên doanh với Toyota, Honda, Ford tại Việt Nam.
Cụ thể, trong quý II vừa qua, các liên doanh này đã mang về cho VEAM gần 1.568 tỷ đồng lãi thuần, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước.
| PHẦN LỚN LỢI NHUẬN CỦA VEAM ĐẾN TỪ CÁC CÔNG TY LIÊN DOANH, LIÊN KẾT | |||||||||||
| Nhãn | Quý I/2020 | II | III | IV | Quý I/2021 | II | III | IV | Quý I/2022 | II | |
| Doanh thu thuần | tỷ đồng | 998 | 782 | 909 | 999 | 976 | 1068 | 793 | 1182 | 1139 | 1109 |
| Thu từ công ty liên doanh, liên kết | 1165 | 790 | 1373 | 1801 | 1282 | 1531 | 655 | 1709 | 1322 | 1568 | |
| Lợi nhuận sau thuế | 1325 | 971 | 1576 | 1823 | 1446 | 1709 | 750 | 1888 | 1479 | 1743 | |
Mức lãi thuần này đã đóng góp tới 88% lợi nhuận trước thuế mà tổng công ty thu về được trong quý, đạt 1.786 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm trước, mức lợi nhuận này đã tăng 2%.
Lợi nhuận sau khi trừ thuế thu nhập doanh nghiệp cũng ghi nhận mức tăng tương ứng, đạt 1.743 tỷ đồng.
Tính trong nửa đầu năm, hoạt động kinh doanh chính mang về cho VEAM khoảng 2.248 tỷ đồng doanh thu thuần và 306 tỷ đồng lãi gộp, tăng lần lượt 10% và 12% so với cùng kỳ năm 2021.
Trong khi đó, lãi thuần tổng công ty thu được từ các công ty liên doanh, liên kết cùng giai đoạn lên tới gần 2.900 tỷ đồng, tăng 3%. Nguồn thu lớn này cũng đã đóng góp tới 87% tổng lợi nhuận trước thuế VEAM thu được trong kỳ bán niên năm nay, đạt 3.304 tỷ đồng. Lợi nhuận sau khi từ thuế thu nhập là 3.222 tỷ đồng.
Tại thị trường trong nước, VEAM là doanh nghiệp kinh doanh chính trong lĩnh vực cơ khí, ôtô, tuy nhiên nguồn thu chính của tổng công ty này lại đến từ các liên doanh với Honda, Toyota, Ford tại Việt Nam. Hiện tại, VEAM sở hữu 30% cổ phần tại liên doanh Honda Việt Nam, 20% tại Toyota Việt Nam và 25% tại Ford Việt Nam.
 |
| VEAM hiện nắm 30% vốn tại Công ty TNHH Honda Việt Nam. Ảnh: Tùng Tin. |
Theo Bộ Công Thương (nắm 88,47% vốn VEAM), số vốn điều lệ VEAM tham gia 3 liên doanh nói trên chỉ chiếm 7% nguồn vốn doanh nghiệp, nhưng mang về xấp xỉ 90% tổng lợi nhuận hàng năm.
Trong năm 2021 trước đó, hoạt động kinh doanh chính của VEAM đạt 4.019 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng gần 10% và mang về 566 tỷ đồng lãi gộp, tăng hơn 200%. Tuy nhiên, phần lớn lợi nhuận tổng công ty ghi nhận được trong năm vẫn đến từ các công ty liên doanh, liên kết với 5.177 tỷ đồng.
Khoản lãi thuần kể trên chiếm trên 87% tổng lãi trước thuế VEAM ghi nhận được trong năm vừa qua, đạt 5.940 tỷ đồng.
Mức lợi nhuận VEAM nhận được từ các liên doanh lớn đến mức Bộ Công Thương từng có kế hoạch thoái vốn khỏi tổng công ty này với kỳ vọng thu về 30.000 tỷ đồng. Dù đã có quyết định thoái vốn, phía cơ quan quản lý sau đó đã đưa ra tính toán, nếu thoái vốn không cẩn thận, Nhà nước sẽ bị thiệt hại.
Nguyên nhân do mỗi năm riêng phần lãi được chia từ các liên doanh đã mang lại cho VEAM 5.000-7.000 tỷ đồng, nếu bán vốn chỉ thu được khoảng 30.000 tỷ đồng thì mức này mới tương đương 5-6 năm lợi nhuận được chia của doanh nghiệp.
