Vàng khởi nguồn từ vụ nổ những ngôi sao chết
Khác với carbon hay sắt, vàng không thể được tạo ra trong chính nội tại một ngôi sao hay hành tinh nào đó. Nó là sản phẩm chỉ được tạo ra nhờ những vụ nổ tia gamma trong thời gian ngắn. Vì thế, vàng là thứ kim loại quý hiếm bậc nhất.
Các chuyên gia tại trung tâm Vật lý Thiên văn Harvard-Smithsonian cho rằng, vàng cùng một lượng đáng kể những nguyên tố nặng khác, được tạo ra bởi những vụ nổ tia gamma trong vũ trụ. Trên thực tế, các vụ nổ tia gamma thường xảy ra trong thời gian rất ngắn, khiến số lượng vàng được tạo ra không thực sự nhiều.
Vàng trong vũ trụ được tạo ra từ vụ nổ những ngôi sao chết. |
Những vụ nổ gamma trong thời gian ngắn được tạo ra trên các hành tinh khi phần lõi của những ngôi sao chết và chạm với nhau ở tốc độ cực nhanh. Lúc này, lõi của những ngôi sao chết giống nguyên tử hạt nhân khổng lồ trong lò phản ứng quy mô vũ trụ. Cùng với số lượng lớn năng lượng được giải tỏa, tia gamma từ vụ nổ có thể gây tác động tới những hành tinh nằm cách xa nó hàng tỷ năm ánh sáng.
Tuy nhiên, những vụ nổ tia gamma giải phóng tia sáng năng lượng cao đặc biệt nhưng chỉ kéo dài trong khoảng thời gian 1-2/10 của một giây. Chính vì lẽ đó. Vụ nổ tia gamma tạo ra vàng trên trái đất nằm cách địa cầu khá xa, tương đương 3,9 tỷ năm ánh sáng. Tuy nhiên, đây vẫn được coi là vụ nổ tia gamma gần nhất mà các nhà khoa học đã từng phát hiện.
Mô phỏng vụ va chạm phần lõi của các ngôi sao chết. |
Không chỉ tạo ra vàng, những vụ nổ tia gamma còn tạo ra bạch kim và uranium. Tuy nhiên, lượng kim loại này nhanh chóng chìm sâu vào trong phần lõi của trái đất. Vàng trên bề mặt mà chúng ta khai thác được do những trận mưa thiên thạch tạo ra khi trái đất đang ở thủa sơ khai. Theo một nghiên cứu năm 2011, 200 triệu năm sau khi trái đất được hình thành, một trận mưa thiên thạch, mang theo nhiều vàng đã tạo ra lượng vàng khổng lồ trên bề mặt cho nhân loại khai thác.
Hồng Duy
Theo Infonet