Vai trò của bà Hứa Thị Phấn và em trai Hứa Xường trong vụ vay 249 tỷ

Bà Hứa Thị Phấn trong một lần dự tòa. Ảnh: Tân Châu.

Viện KSND TP.HCM vừa ban hành cáo trạng, truy tố 9 bị can trong vụ sai phạm trong hoạt động cho vay tại ngân hàng. Theo đó, các bị can Trần Hoàng Trinh (cựu Giám đốc Công ty Phú Mỹ) và 4 cựu thành viên HĐQT là: Hứa Thị Bích Hạnh, Ngô Nguyễn Đoan Trang, Lâm Kim Dũng, Hứa Xường (em ruột bà Hứa Thị Phấn) bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; 4 bị can là cựu cán bộ ngân hàng bị truy tố cùng về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến ngân hàng”.

Theo cáo trạng, trong vụ án này, bà Hứa Thị Phấn (Chủ tịch HĐQT Công ty Phú Mỹ) là người chỉ đạo, điều hành mọi hoạt động của Công ty Phú Mỹ, chỉ đạo lập hồ sơ vay vốn của ngân hàng, hưởng lợi toàn bộ số tiền chiếm đoạt của ngân hàng, phải chịu trách nhiệm với vai trò chính trong vụ án. Tuy nhiên, do bà Hứa Thị Phấn đã chết vào ngày 13/02/2023 nên không xem xét xử lý hình sự.

Đối với Hứa Xường đã xuất cảnh ra nước ngoài trước khi khởi tố bị can, hiện không xác định được bị can đang ở đâu nên Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã ra quyết định truy nã.

Theo cáo trạng, từ ngày 28/9/2007 đến 17/1/2008, các bị can là cán bộ một ngân hàng tại TP.HCM đã phê duyệt cho Công ty Phú Mỹ vay gần 249 tỷ đồng trái quy định. Khoản vay nhằm đầu tư dự án khu dân cư cao tầng Garden City với tổng mức đầu tư 5.340 tỷ đồng trên diện tích hơn 279.000 m2 tại khu 13D, xã Phong Phú, TP.HCM.

Dự án do 3 doanh nghiệp liên doanh triển khai, gồm Công ty Phú Mỹ, Công ty Asia Ltd (ALL, Malaysia) và Công ty MS Investment Limited (MSI, Malaysia). Liên doanh thành lập Công ty Phú Mỹ Á Châu với vốn điều lệ 1.072 tỷ đồng, trong đó Công ty Phú Mỹ góp 30% bằng giá trị đất và tiền mặt; ALL góp 55% (589,6 tỷ đồng); MSI góp 15% (160,8 tỷ đồng). Theo hợp đồng liên doanh, Công ty Phú Mỹ sử dụng 240.000 m2 đất tại khu 13D để góp vốn. Hai công ty của Malaysia đã nhiều lần chuyển tổng cộng 35,74 triệu USD theo chỉ định của bà Hứa Thị Phấn để thực hiện phần vốn góp.

Đến ngày 2/11/2009, UBND TP.HCM mới ban hành Quyết định số 4973 giao 240.000 m2 đất tại khu 13D cho Công ty Phú Mỹ để góp vốn làm dự án. Trước thời điểm này, Công ty Phú Mỹ đã dùng phần đất nêu trên làm tài sản bảo đảm để vay 249 tỷ đồng tại ngân hàng, dẫn đến việc thế chấp không hợp pháp.

Ngày 30/7/2021, Ban Quản lý Khu Nam trả lời Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM, xác định diện tích 240.000 m2 tại khu 13D thuộc nghĩa vụ góp vốn của Công ty Phú Mỹ vào liên doanh, nên ngân hàng không còn quyền thu hồi nợ từ tài sản bảo đảm này. Phần diện tích hơn 39.000 m2 còn lại, Công ty Phú Mỹ chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên cũng không đủ điều kiện thế chấp.

Cũng theo cáo trạng, đến ngày 15/8/2024, khoản vay của Công ty Phú Mỹ được xếp vào nợ xấu nhóm 5, gây thiệt hại hơn 89,4 tỷ đồng cho ngân hàng, gồm hơn 79,4 tỷ đồng nợ gốc và hơn 9,9 tỷ đồng tiền lãi. Công ty Phú Mỹ sau đó bổ sung tài sản bảo đảm trị giá hơn 16 tỷ đồng, số tiền chiếm đoạt còn lại hơn 73,3 tỷ đồng.