Theo Wall Street Journal, các chương trình tiêm chủng vaccine thông thường kéo dài hàng năm, tập trung vào những đối tượng đặc thù như trẻ em hoặc người già. Nhưng giờ chính phủ các quốc gia phải thực hiện nhiệm vụ chưa từng có. Đó là tiêm chủng cho phần lớn dân số trong quãng thời gian vài tháng.
Kể cả với các quốc gia giàu có, từng thực hiện các chương trình tiêm chủng sâu rộng, đây cũng là một vấn đề cực khó. Các chính phủ phải xây dựng cơ sở dữ liệu để xác định ai sẽ được tiêm chủng, khuyến khích người trẻ đi tiêm chủng, đảm bảo nguồn cung, vận hành các trung tâm tiêm chủng...
WSJ dẫn lời chuyên gia David Salisbury thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận định điều đó có nghĩa là sẽ phải mất rất nhiều tháng để tiêm chủng cho đại bộ phận dân số, đủ để chính phủ các nước phương Tây nới lỏng những biện pháp giãn cách xã hội chống dịch Covid-19.
 |
| BioNTech và Pfizer cho biết vaccine của hai hãng có hiệu quả lên đến 90% trong các cuộc thử nghiệm. Ảnh: Getty Images. |
Chiến dịch toàn cầu
"Cuộc sống và các hoạt động kinh tế có quay trở lại như bình thường khi có vaccine chống Covid-19? Câu trả lời là không", chuyên gia Salisbury khẳng định.
Chính phủ các nước đã lên kế hoạch tiêm chủng quy mô lớn. Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NSH) nghiên cứu cách lưu trữ vaccine ở nhiệt độ cực thấp trước khi tiêm chủng quy mô lớn. Vaccine của Pfizer và BioNTech cần được trữ ở nhiệt độ -70 độ C. UNICEF đã dự trữ nửa tỷ ống tiêm.
Liên minh châu Âu (EU) soạn thảo kế hoạch tiêm chủng theo thứ tự ưu tiên, từ các nhân viên y tế đến người già, người bệnh... Tại Mỹ, chính quyền liên bang vạch ra "chiến lược đa hướng" và hợp tác với chính quyền các bang để quản lý chiến dịch tiêm chủng. Washington sẽ sử dụng hãng McKesson Corp. để phân phối vaccine.
Ở Kalamazoo (Michigan, Mỹ) và Puurs (Bỉ), hãng dược Pfizer cải tạo hai khu đất rộng tương đương một sân bóng đá làm nơi để 350 tủ đông khổng lồ, có thể chứa hàng chục triệu liều vaccine chống Covid-19. Hãng dược Mỹ muốn xuất xưởng 100 triệu liều vaccine trong năm nay và thêm 1,3 tỷ liều vào năm 2021.
 |
Quy trình sản xuất, phân phối và tiêm chủng vaccine đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Ảnh: WSJ. |
Báo Guardian dẫn lời chuyên gia Nick Doyle của hãng tư vấn Kroll nói: "Đây sẽ là một thử thách cực lớn. Chúng ta có nghĩa vụ phải bảo vệ cộng đồng toàn cầu. Những quốc gia nghèo trên thế giới, đặc biệt ở châu Phi, Nam Mỹ và châu Á sẽ khó tiếp cận vaccine". Giáo sư kinh tế Toby Peters thuộc Đại học Birmingham (Anh) cho biết nhiều ngôi làng nông thôn thậm chí không có tủ lạnh chứa vaccine.
Theo kế hoạch, sau khi lấy được giấy phép từ chính phủ Mỹ và các nước, Pfizer và BioNTech sẽ bắt đầu phân phối vaccine từ tháng 12. Khoảng 100 triệu liều đầu tiên sẽ đến Mỹ, 200 triệu liều tới châu Âu và 40 triệu liều cập cảng ở Anh.
Bao giờ cuộc sống trở lại bình thường?
Các nước ở Nam Mỹ và châu Á - Thái Bình Dương cũng đã đặt mua vaccine. Hiện, hai trung tâm của Pfizer ở Kalamazoo và Puurs đã sản xuất hàng trăm nghìn liều. Các "trang trại tủ lạnh" khác ở Pleasant Prairie, Wisconsin (Mỹ) và Karlsruhe (Đức) cũng trong trạng thái sẵn sàng.
Từ đó, vaccine sẽ được vận chuyển trong các thùng chứa đặc biệt do Pfizer thiết kế. Mỗi thùng có thể chứa 1.000-5.000 liều ở nhiệt độ siêu lạnh trong 10 ngày. Pfizer cho biết có thể lưu trữ vaccine trong tối đa 5 ngày ở nhiệt độ 2-8 độ C.
Pfizer ước tính sẽ triển khai 24 xe tải mỗi ngày, chở vaccine từ Kalamazoo và Puurs tới các sân bay, đồng nghĩa với việc chuyển 7,6 triệu liều/ngày. Các công ty vận tải như UPS, FedEx và DHL đã sẵn sàng tiếp nhận vaccine. UPS xây 2 "trang trai tụ lạnh" ở Hà Lan và Mỹ với 600 tủ lạnh lớn, có sức chứa hơn 90.000 liều vaccine ở nhiệt độ -80 độ C. DHL có một cơ sở tương tự.
Kể cả khi mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch, sẽ rất khó để thực hiện tiêm chủng phần lớn dân số trong một thời gian ngắn. Nhiều chuyên gia dịch tế học cảnh báo chính phủ các nước không nên quá vui mừng, sớm trấn an người dân rằng cuộc sống sẽ nhanh chóng trở lại bình thường.
 |
| Cơ sở lưu trữ vaccine của Pfizer ở Bỉ. Ảnh: Getty Images. |
Khó khăn nằm ở các "nút cổ chai" trong công đoạn sản xuất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ liều vaccine mới, trong khi phải đảm bảo khâu hậu cần để thực hiện chiến dịch tiêm chủng.
Hơn nữa, giáo sư dịch tễ Roy Anderson thuộc Đại học Imperial College London (Anh) cho biết nếu vaccine đạt hiệu quả 90% như Pfizer khẳng định, gần 3/4 dân số một quốc gia cần được tiêm chủng để đảm bảo miễn dịch cộng đồng.
Nếu tỷ lệ hiệu quả thấp hơn 80%, toàn bộ dân số quốc gia đó cần được tiêm chủng. Theo giáo sư Anderson, nhiều khả năng chính quyền các nước phương Tây vẫn sẽ phải duy trì giãn cách xã hội trong suốt năm 2021. "Cuộc sống và các hoạt động kinh tế bình thường chỉ có thể quay trở lại vào năm 2022", giáo sư Anderson dự báo.
