Đi dọc các cửa hàng trên con phố sách Đinh Lễ, hay vào hệ thống nhà sách Fahasa trên đường Xã Đàn (Hà Nội), hoặc truy cập vào các website bán sách trực tuyến như Tiki.vn hay Vinabook.com, không khó để phụ huynh có thể tìm kiếm một bộ sách khoa học dành cho con em mình. Tuy nhiên, để tìm mua được một cuốn sách khoa học dành cho thiếu nhi do chính một tác giả Việt Nam viết hoặc biên soạn không phải việc dễ.
Trước đây, trong thời bao cấp, sách khoa học rất được coi trọng. Tuy nhiên, càng ngày thị trường sách Việt Nam càng dần vắng bóng những cuốn sách khoa học của các học giả Việt Nam. Thay vào đó là những cuốn sách dịch từ nước ngoài. Cũng theo xu hướng đó, đến nay, đa số sách khoa học dành cho thiếu nhi được xuất bản tại Việt Nam là các cuốn sách được mua bản quyền nước ngoài, sau đó dịch và phát hành tại Việt Nam.
Cũng nhận định về vấn đề này trong bài viết Sách khoa học cho thiếu nhi đang lên ngôi, tiến sĩ Giáp Văn Dương cho rằng: "Sách khoa học của chúng ta hiện nay thiếu trầm trọng. Sách khoa học dành cho thiếu nhi đang là một điểm sáng, càng lên cao sách khoa học càng èo uột đi. Sách thiếu là do trình độ của người viết sách, kinh phí bỏ ra để viết và xuất bản sách cũng như chưa có sự quan tâm ở tầm vĩ mô của Nhà nước cho sách khoa học".
Sách trong nước thiếu trong khi nhu cầu về trang bị kiến thức cho trẻ em ngày một tăng cao. Cung không đủ cầu, tất yếu, sự xuất hiện của những cuốn sách khoa học có bản quyền nước ngoài nhanh chóng được lòng các bậc phụ huynh. Vừa giúp các em giải tỏa căng thẳng sau những giờ học tại trường, vừa mang đến cho những kiến thức cần thiết trong cuộc sống, sách khoa học cho thiếu nhi ngày càng được các bậc làm cha mẹ ưa thích lựa chọn cho con em mình.
Sách khoa học có bản quyền nước ngoài nhanh chóng được lòng các bậc phụ huynh. |
Chị Kim Ngân (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: "Con trai tôi lên lớp 5, cháu rất hiếu động và ham thích điện tử nên tôi hay phải tìm mua sách về cho cháu đọc trong thời gian rỗi thay vì cấm cháu chơi điện tử. Vì là con trai nên tôi chọn cho cháu những cuốn sách về lịch sử hay vũ trụ... Những cuốn sách tôi chọn mua cho cháu đa phần là sách dịch từ sách nước ngoài".
Các cuốn sách khoa học dành cho thiếu nhi đa dạng về thiết kế và phong phú về chủ đề. Từ kiến thức xã hội như lịch sử loài người, các nền văn mình đến các kiến thức tự nhiên như các loài động thực vật, các hiện tượng tự nhiên, vũ trụ bao la..., tất cả đều được lý giải chi tiết và đầy đủ dựa trên những kiến thức cùng nghiên cứu khoa học được khẳng định trên thế giới.
Thêm vào đó, hầu hết sách thiếu nhi có bản quyền nước ngoài được dịch và phát hành tại Việt Nam sẽ hạn chế thay đổi về hình thức và nội dung so với sách gốc, bởi lẽ những cuốn sách này còn chịu sự kiểm soát của các nhà xuất bản nước ngoài. Sau khi ký hợp đồng mua bản quyền một cuốn sách với các nhà xuất bản nước ngoài, đơn vị phát hành cuốn sách phải gửi sách mẫu đã xuất bản tại Việt Nam tới NXB giữ bản quyền cuốn sách và đảm bảo về nội dung cũng như hình thức của cuốn sách hạn chế khác biệt với nguyên mẫu. Đây cũng là nguyên nhân góp phần củng cố lòng tin của các bậc phụ huynh đối với sách dịch được mua bản quyền hơn so với sách khoa học trong nước.
Là một trong những đơn vị dẫn đầu về xuất bản sách bản quyền cho thiếu nhi, đại diện công ty sách Đinh Tị, giám đốc Nguyễn Quang Tuấn chia sẻ: "Nội dung tin cậy, hình thức hấp dẫn, chủ đề phong phú là những điều làm nên sức hấp dẫn của những cuốn sách khoa học dành cho trẻ em và cũng là lý do mà các công ty sách lựa chọn mua bản quyền sách từ nước ngoài.
Tuy nhiên, việc lựa chọn những cuốn sách để mua bản quyền cũng không đơn giản. Đồng thời, sự khác biệt về văn hóa, sự khó khăn trong vấn đề dịch và truyền tải thông tin kiến thức đòi hỏi sự chính xác cao nhưng phải dễ hiểu với các em thiếu nhi cũng là một vấn đề quan trọng".
Đinh Tị là đối tác hàng đầu của nhà xuất bản Usborne danh tiếng, đơn vị thành công nhất tại Anh trong lĩnh vực sách cho trẻ em với giải thưởng Nhà xuất bản độc lập dành cho trẻ em của năm do các Hiệp hội Nhà xuất bản độc lập của Anh trao tặng vào tháng 2/2014. Nhiều tác phẩm của Usborne đã được Đinh Tị xuất bản trong đó, Bách khoa tri thức về khám phá thế giới cho trẻ em là bộ sách mới nhất và được chú ý nhất trong năm 2015 với hơn 20.000 bản được phát hành trong 2 tháng.