Cuộc tranh luận trên truyền hình đầu tiên trong lịch sử bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào năm 1960 với sự tham gia của hai ứng viên John F. Kennedy và Richard Nixon. Trước đó, những người chạy đua vào Nhà Trắng cho rằng việc vận động bầu cử là không chính đáng.
Để tổ chức cuộc tranh luận, Quốc hội Mỹ phải thông qua một đạo luật đặc biệt. Nguyên nhân là Đạo luật Truyền thông 1934 đang có hiệu lực khi đó quy định rằng các kênh truyền hình, truyền thanh phải dành cho tất cả các ứng viên tổng thống thời lượng xuất hiện bằng nhau.
Trong khi đó, cuộc tranh luận chỉ diễn ra giữa ứng viên của 2 đảng lớn là Cộng hòa và Dân chủ. Vì vậy, Quốc hội Mỹ tạm thời cho ngưng áp dụng điều khoản nói trên. Đến năm 1975, Ủy ban Truyền thông Liên bang cho phép tổ chức tranh luận giữa hai ứng viên đảng lớn mà không cần đạo luật đặc biệt của quốc hội.
 |
| John F. Kennedy (trái) và Richard Nixon (phải) trong cuộc tranh luận trên truyền hình lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1960. Ảnh: AP. |
Cũng trong mùa bầu cử năm 1960, vòng tranh luận thứ ba giữa Kennedy và Nixon diễn ra theo cách đặc biệt khi hai ứng viên không xuất hiện chung trên một sân khấu. Kennedy ngồi ở trường quay tại New York trong khi Nixon ghi hình tại Hollywood, cách nhau gần 5.000 km. Người điều khiển cuộc tranh luận lại ngồi ở một trường quay khác.
Những màn đấu khẩu giữa Kennedy và Nixon trên truyền hình đã thu hút đông đảo khán giả theo dõi. Tuy nhiên, 3 mùa bầu cử sau đó không có cuộc tranh luận nào giữa các ứng viên tổng thống. Năm 1964, Tổng thống Lyndon Johnson từ chối tranh luận còn Tổng thống Nixon làm tương tự vào hai năm 1968 và 1972.
Mùa bầu cử thứ hai tổ chức tranh luận diễn ra vào năm 1976 với hai ứng viên Gerald Ford và Jimmy Carter. Tuy nhiên, một vòng tranh luận trong mùa này bất ngờ gặp sự cố kỹ thuật khiến hai ứng viên chỉ có 9 phút đối đáp trên truyền hình. Trong 27 phút còn lại, khán giả nhìn thấy họ ngồi bất động trong trường quay.
Sự cố khiến người dẫn chương trình Harry Reasoner của đài ABC phải lên tiếng với khán giả rằng đây "không phải là âm mưu chống lại thống đốc Carter hay Tổng thống Ford". Sau đó, khi kể lại sự việc, ông Ford nói rằng cả hai ứng viên "đều không muốn có bất kỳ cử chỉ nào mà trông có vẻ như chúng tôi, trên cả hai khía cạnh thể chất lẫn tinh thần, không thể xử lý một vấn đề như vậy".
 |
| Jimmy Carter và Ronald Reagan bắt tay trước cuộc tranh luận trên truyền hình năm 1980 hiện giữ kỷ lục về số người xem. Ảnh: U.S. News & World Report. |
Đến mùa bầu cử thứ ba tổ chức tranh luận, kỷ lục đã được thiết lập và duy trì cho đến nay. Theo đó, 80,6 triệu người Mỹ đã bật tivi vào ngày 28/10/1980 để theo dõi màn đối đầu giữa hai ứng viên Jimmy Carter và Ronald Reagan. Đây là cuộc tranh luận thu hút đông người xem nhất trong lịch sử bầu cử Mỹ.
Năm nay, vòng đầu tiên của cuộc tranh luận trên truyền hình giữa hai ứng viên Hillary Clinton và Donald Trump sẽ diễn ra vào tối 26/9 (sáng 27/9 giờ Hà Nội). Theo dự đoán, khoảng 100 triệu người sẽ theo dõi chương trình này, vượt qua kỷ lục mà cuộc tranh luận năm 1980 thiết lập.
Cuộc tranh luận được tổ chức tại Đại học Hofstra, New York, bang nhà của cả hai ứng viên. Điều khiển tranh luận là nhà báo, người dẫn chương trình của đài NBC Lester Holt.
Đây là lần đầu tiên nhà báo Holt dẫn dắt tranh luận trên truyền hình giữa hai ứng viên tổng thống Mỹ. Ba chủ đề được ông Holt chọn để tranh luận là: Hướng đi của nước Mỹ, Đường đến thịnh vượng và Gìn giữ an ninh.
