 |
| Những UAV tương lai có thể vừa bay, lặn, chạy trong cùng một thiết kế. Ảnh: Sandia |
Các phương tiện chiến tranh không người lái hiện nay chủ yếu chỉ hoạt động được ở một số môi trường nhất định. Ví dụ: UAV chỉ có thể bay trên bầu trời, UGV chỉ có thể chạy trên mặt đất và UUV chỉ có thể lặn ở dưới nước.
Do hạn chế này, con người phải phát triển hàng loạt thiết bị khác nhau để hoạt động trên môi trường phù hợp với nó. Điều này vừa gây tốn kém ngân sách vừa không mang lại hiệu quả cao trong các hoạt động chiến thuật.
Tạp chí Wired của Mỹ đưa tin, phòng nghiên cứu robotics và điều khiển học thông minh Sandia (một công ty con của tập đoàn Lockheed Martin) đã phát triển một khái niệm phương tiện chiến tranh không người lái mới được gọi là "Phương tiện không người lái đa phương thức"
Theo khái niệm thiết kế mà Sandia trình bày, loại phương tiện chiến tranh không người lái mới có thể hoạt động trên không, trên biển và trên đất liền trong cùng một nhiệm vụ. Nó có thiết kế tương tự như một UAV thông thường với cánh quạt phía trước mũi để cất cánh từ nơi xuất phát làm nhiệm vụ.
Khi đến gần khu vực bờ biển của đối phương nó sẽ hạ cánh xuống mặt biển và lặn xuống như một chiếc tàu ngầm không người lái. Lúc đó, nó sẽ tách bỏ các cánh quạt, cánh của máy bay và kích hoạt các vây để bơi trong nước.
 |
| UAV đa phương thức cho phép xâm nhập những kiểu địa hình khác nhau một cách rất hiệu quả mà các UAV hiện tại bị giới hạn. Ảnh: Sandia |
Kiểu bơi uyển chuyển như loài cá này sẽ cho phép nó "qua mặt" các hệ thống phát hiện xâm nhập đường biển của đối phương. Khi đã tiến gần hơn vào bờ biển nó tiếp tục tách bỏ các vây lái và kích hoạt hệ thống bánh xe để chạy lên bờ và tiếp cận khu vực mục tiêu.
Đây là một giải pháp thiết kế "3 trong 1", tức một UAV lớn sẽ bao bọc trong nó một UUV, trong đó UUV lại bao bọc một UGV khác. Kiểu thiết kế này sẽ cho phép nó thực hiện nhiệm vụ của 3 phương tiện riêng biệt trong cùng một thiết kế.
Loại phương tiện bay đa phương thức này có thể làm nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo trên không, dưới nước, trên bờ cùng một lúc. Trong khi đó, các phương tiện chiến tranh không người lái cũ chỉ có thể cung cấp thông tin cho từng khu vực riêng biệt.
Nó được điều khiển từ xa một cách dễ dàng tương tự như các phương tiện không người lái khác hoặc nó cũng có thể hoạt động ở chế độ bán tự động. Hệ thống này được lập trình một cách tinh vi để đảm bảo khả năng kích hoạt các phương tiện khác nhau vào đúng thời điểm khi nó bắt đầu chuyển đổi môi trường hoạt động.
Phương tiện không người lái đa phương thức này được thiết kế theo dạng module tích hợp hoạt động trên một giao diện điều khiển học tinh vi nên không có sự xung đột giữa các phương tiện khác nhau mang trong nó.
 |
| Chi phí sẽ là một rào cản lớn đối với khái niệm UAV đa phương thức. Ảnh: Sandia |
Jon Salton, một kỹ sư làm việc tại dự án của Sandia cho biết: "Giá trị thực sự của phương tiện không người lái đa phương thức cho phép tạo sự linh hoạt tối đa trong một nhiệm vụ rất phức tạp".
Sandia đang cố gắng để tạo ra một phương tiện không người lái hữu ích cho các nhiệm vụ đặc biệt. Hiện tại, Sandia đang thử nghiệm hạn chế về phần cứng chuẩn bị cho bước thử nghiệm hoàn thành tiếp theo. Tiếp đến họ sẽ tính toán vấn đề chi phí cũng như phối hợp cùng với các đối tác công nghiệp để biến ý tưởng thành hiện thực.
Mặc dù khái niệm "Phương tiện không người lái đa phương thức" của Sandia có vẻ khả quan nhưng nó lại đặt ra một thách thức không nhỏ là chi phí. Khi chuyển đổi từ một UAV thành một UUV nó phải tách bỏ các thành phần liên quan như cánh quạt, các cánh của máy bay và việc thu hồi những thiết bị này là điều không thể.
Tương tự như vậy, khi chuyển đổi từ một UUV thành một UGV nó cũng phải loại bỏ những thiết bị liên quan ở dưới đáy biển. Một vấn đề khác là việc thu hồi nó cho nhiệm vụ lần sau, phương tiện này làm thế nào để quay trở lại nơi xuất phát ban đầu của nó khi mà nó đã tách bỏ hầu hết các thiết bị liên quan để có thể di chuyển ở tầm xa.
Một chiếc UAV có thể bay một quãng rất xa rồi quay lại căn cứ của nó, UGV, UUV cũng vậy nó đều có khả năng quay lại địa điểm xuất phát của nó, còn phương tiện không người lái đa phương thức này dường như không có khả năng thực hiện điều này. Nó giống như một kiểu phương tiện sử dụng một lần và liệu Sandia có chứng minh được tính khả thi của nó hay không?
