Phát biểu tại Hong Kong ngày 11/1, cựu trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á - Thái Bình Dương Daniel Russel nói rằng các áp lực chính trị đang buộc Tổng thống Trump phải sớm có hành động, đặc biệt khi cộng đồng doanh nghiệp Mỹ đã không còn là đồng minh của Bắc Kinh trong cuộc chiến chống lại các phương thức bảo hộ.
"Các chỉ dấu cảnh báo về một loạt hành động thương mại cứng rắn của chính quyền Trump đối với Trung Quốc là không lẫn đi đâu được", ông Russel nói tại hội thảo thường niên của South China Morning Post về Trung Quốc.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters. |
Cũng theo cựu quan chức ngoại giao này, không chỉ áp lực chính trị mà cả cộng đồng doanh nghiệp Mỹ cũng đang tạo ra sức ép này khi họ đối mặt với các rào cản khi làm ăn tại Trung Quốc.
South China Morning Post cho biết ông Trump đã đắc cử bằng hàng loạt các lời hứa bảo vệ kinh tế Mỹ, trong đó có việc đề xuất hàng rào thuế quan đến 45% cho hàng hóa từ Trung Quốc. Sau khi nhậm chức, ông rút lại lời hứa này trước khi gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Sau đó, ông lại đe dọa sẽ cứng rắn với Trung Quốc về thương mại, một phần là để thể hiện sự phàn nàn của Washington khi Bắc Kinh không thể kiềm chế được các vụ thử hạt nhân, tên lửa của Triều Tiên. Trong Chiến lược An ninh Quốc gia vừa công bố cuối năm 2017, Mỹ cáo buộc Trung Quốc là "định làm xói mòn an ninh và thịnh vượng của nước Mỹ".
 |
| Chênh lệch xuất khẩu giữa Mỹ và Trung Quốc từ năm 2013-2017 (năm 2017 tính đến tháng 8 với đơn vị tính là triệu USD. Số liệu: Cục Thống kê Mỹ. |
Trung Quốc yêu cầu các công ty phương Tây muốn vào đầu tư phải chuyển giao công nghệ cho nước này. Các rào cản doanh nghiệp Mỹ gặp phải ở Trung Quốc đã kéo theo những yêu cầu Washington phải có biện pháp đáp trả.
Ngoài ra, việc Trung Quốc vẫn hạn chế đầu tư nước ngoài ở một số khu vực như tài chính, truyền thông và viễn thông đã làm gia tăng áp lực nhằm thúc ép Trung Quốc tự do hóa luật lệ về đầu tư của họ.
Thâm hụt thương mại của Mỹ đối với Trung Quốc vẫn tiếp tục tăng, đạt 344 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2017. Thâm hụt thương mại cả năm 2016 là 350 tỷ USD.
"Có một nhóm thật sự 'diều hâu' đang ủng hộ Tổng thống Trump có hành động, và chính quyền liên tiếp ra tín hiệu là họ sẽ hành động", ông Russel nói.
