Sáng 24/5, Trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải đã chia sẻ với báo chí về tranh luận việc đổi tên "trạm thu phí BOT" thành "trạm thu giá BOT giao thông".
Bà Nguyễn Thanh Hải cho rằng nói "trạm thu giá" thì về từ ngữ chưa từng được sử dụng. Mỗi người khi sử dụng dịch vụ phải trả giá liên quan tới mức độ dịch vụ đó, tuân theo nguyên tắc thị trường. Tên gọi trạm thụ giá BOT gây ra sự hiểu lầm, nghe không hợp lý với từ ngữ trước nay hay sử dụng.
"Tôi nghĩ nếu vẫn dùng chữ giá phải dùng đầy đủ: Trạm thu giá sử dụng dịch vụ BOT do doanh nghiệp a, b, c cung cấp. Giá đó do doanh nghiệp điều tiết. Trạm đông người qua thì lấy thu bù chi thì sẽ giảm giá. Trạm ít người qua lại thì không đủ bù chi doanh nghiệp sẽ tăng giá", Trưởng ban Dân nguyện nói.
Nói thêm về giá BOT, bà Hải cho biết Ủy ban thường vụ Quốc hội từng có đợt giám sát, đưa ra những khuyến nghị, khuyến cáo là việc thu tiền sử dụng dịch vụ BOT phải bảo đảm quyền và lợi ích của người dân; phải có đường song song khi người dân không sử dụng đường BOT, để không phải chi trả thêm tiền.
Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải. Ảnh: Thắng Quang. |
Trưởng ban Dân nguyện đặt vấn đề mức độ doanh nghiệp đầu tư vào con đường đó như thế nào để tương đồng với mức độ thu. Hiện tượng người dân bất bình như đường nhà đầu tư vào nằm ở đường nhánh nhưng đặt trạm BOT ở những con đường chính.
Trước đây, người dân bức xúc đặt trạm BOT về khoảng cách và giá thu mỗi trạm. Hiện dù giá hay phí thì người dân phải trả tiền, bảo đảm trả hợp lý. "Trạm thu phí hay thu giá hay thu tiền cần bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước, nhà đầu tư, đặc biệt là của người dân", bà Nguyễn Thanh Hải nhấn mạnh.
Theo bà, Bộ GTVT cần quan tâm là rà soát khoảng cách vị trí giữa các trạm, mức thu phí của các trạm, thanh tra, kiểm tra đếm số lượt mà các phương tiện giao thông đi qua các trạm BOT bảo đảm số lượt công bố chính xác. Khi xảy ra sự thiếu minh bạch, bộ phải xử lý quyết liệt.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội, khẳng định gọi là phí hay giá khi bù đắp chi phí của nhà đầu tư cũng phải thực hiện đúng thẩm quyền, đặc biệt là phải chú ý đến lợi ích của người dân địa phương.
Người dân trả tiền lẻ phản đối giá thu phí BOT quá cao. Ảnh: Trần Anh. |
Ông Hải phân tích nhiều tuyến quốc lộ trước đây chủ đầu tư chỉ phủ lên mà lại đi thu phí là không hợp lý. Việc xảy ra xung đột ở các trạm thu phí vừa qua cũng từ đó mà ra, do người dân ở gần đó cảm thấy bị vi phạm lợi ích
Ông cũng cho rằng bản chất thu phí hay thu giá thì vẫn phải đảm bảo nguyên tắc là đúng thẩm quyền và phải có phương án tính toán hợp lý lợi ích của cả hai phía: Nhà đầu tư - người sử dụng dịch vụ.
"Việc chuyển từ phí sang giá thể hiện sự vận động theo cơ chế thị trường, theo quan hệ cung cầu. Tức là trong cơ chế thị trường thì nhà đầu tư phải có sự tính toán cho phù hợp. Nhưng như tôi đã nói việc đảm bảo lợi của nhà đầu tư thì cũng phải đặc biệt quan tâm đến lợi ích của người dân địa phương", ông Nguyễn Đức Hải chia sẻ.