Trong bài viết đăng trên tờ The Diplomat hôm 28/5, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về các vấn đề châu Á thuộc Học viện Quốc phòng Australia, cho rằng Trung Quốc đang tham gia vào một "cuộc chiến tranh tiêu hao" bất bình đẳng với Việt Nam.
Theo ông Carl, chiến thuật của Trung Quốc là dùng tàu có trọng lượng lớn hơn gấp 2 đến 4 lần để đâm tàu Việt Nam, gây thiệt hại vừa đủ để buộc tàu Việt Nam quay về cảng.
 |
| Tàu của Trung Quốc trên Biển Đông. Ảnh: china.org.cn |
Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng, Trung Quốc sẽ tiếp tục thực hiện các hành động gây hấn tương tự trong thời gian tới nhằm đẩy Việt Nam vào thế không đủ tàu để đối phó với họ quanh giàn khoan Hải Dương 981.
Nghiên cứu gần đây của Scott Bentley - một chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) - cho thấy, Bắc Kinh đang cố tình phun nước với công suất mạnh nhằm vào các cột thông tin liên lạc và ăng-ten của tàu thuyền Việt Nam.
Đa số tàu của Trung Quốc mang súng hải quân. Các tàu cảnh sát biển và tàu khu trục của Hải quân Trung Quốc đã tháo bạt che súng và cố ý nhằm vào các tàu thuyền Việt Nam.
Mặc dù vậy, Việt Nam hành động khôn khéo nhằm đáp trả động thái hung hăng của Trung Quốc. Các tàu của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam liên tục phát thông điệp để yêu cầu phía Trung Quốc lập tức rút khỏi vùng biển Việt Nam.
Carl Thayer nhắc lại rằng Việt Nam đã nhiều lần kêu gọi phía Trung Quốc thực hiện các cuộc đàm phán, đồng thời mở đường dây nóng giữa các nhà lãnh đạo hai nước. Song Trung Quốc từ chối phương pháp giải quyết vụ việc thông qua đối thoại hòa bình mà Việt Nam đề nghị.
 |
| Tàu cá 11209 của Trung Quốc đâm chìm tàu cá ĐNA 90152 của Việt Nam ở Nam Tây Nam giàn khoan Hải Dương 981 hôm 26/5. Ảnh: VTV |
Reuters và AP cho biết, trong chuyến công du Philippines vào hai ngày 21 và 22/5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề cập tới khả năng Việt Nam sử dụng hành động pháp lý nhằm chống lại việc Trung Quốc xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.
“Việt Nam luôn mong muốn hòa bình, hữu nghị nhưng phải trên cơ sở bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, vùng biển, và nhất định không chấp nhận đánh đổi điều thiêng liêng này để nhận lấy một thứ hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc nào đó. Có lẽ như tất cả các nước, Việt Nam đang cân nhắc các phương án để bảo vệ chủ quyền, kể cả phương án đấu tranh pháp lý, theo luật pháp quốc tế", Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh trong câu trả lời với báo giới quốc tế về việc liệu Việt Nam có nộp đơn kiện Trung Quốc theo các cơ chế của luật pháp quốc tế hay giải quyết căng thẳng bằng biện pháp quân sự.
