"Trung Quốc hoàn toàn có thể kéo tàu của Philippines đang neo đậu tại bãi Cỏ Mây. Nhưng vì sự ổn định của Biển Đông, Trung Quốc thể hiện thiện chí, sự kiên nhẫn và luôn luôn kiềm chế", bài xã luận trên tờ Nhân dân nhật báo ngày 27/6 có đoạn.
Tàu BRP Sierra Madre của Philippines mắc cạn trên bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam từ năm 1999. Philippines coi đây là tiền đồn quân sự và triển khai quân nhân trên BRP Sierra Madre. Trong khi đó, Trung Quốc nhiều lần yêu cầu Manila di dời con tàu này.
Tàu BRP Sierra Madre của Philippines mắc cạn trên bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: SCMP |
Trong bài xã luận, tác giả còn ngang nhiên tuyên bố Trung Quốc không chấp nhận phán quyết của Toà Trọng tài Thường trực (PCA) sắp tới và viết rằng "bằng cách chơi trò chơi vô nghĩa, Philippines và thế lực phía sau sẽ chỉ tự làm hại mình". Bài viết đồng thời chỉ trích sự tham gia của Mỹ trong các vấn đề tranh chấp trên Biển Đông.
Theo Hu Bo, chuyên gia của Viện Nghiên cứu Biển thuộc Đại học Bắc Kinh, bài viết nhằm vào Philippines và Mỹ, nhưng điều đó không có nghĩa Trung Quốc sẽ hành động.
"Việc Trung Quốc có hành động hay không phụ thuộc vào cách hành xử của Philippines và Mỹ", chuyên gia này nhận định.
Bài xã luận được đăng tải trong bối cảnh PCA sắp ra phán quyết về vụ kiện ở Biển Đông. Nhiều chuyên gia tin rằng phán quyết của PCA sẽ tạo bất lợi cho phía Trung Quốc. Bắc Kinh luôn khăng khăng sẽ không chấp nhận và không tôn trọng phán quyết của PCA dù Trung Quốc là một thành viên của UNCLOS từ năm 1996.
Philippines đâm đơn kiện về yêu sách "đường lưỡi bò" của Trung Quốc. Đồ họa: BBC |
Ngày 22/1/2013, Philippines đệ đơn lên PCA, kiện cách Trung Quốc giải thích và áp dụng UNCLOS năm 1982. Tòa Trọng tài sẽ ra phán quyết cuối cùng ngày 7/7, trong đó nêu rõ cách giải thích của Trung Quốc về "đường lưỡi bò" có phù hợp UNCLOS hay không.
Theo giới quan sát, phán quyết của PCA nếu có lợi cho Philippines cũng đồng nghĩa với việc khiến Trung Quốc mất mặt trên trường quốc tế và có thể tạo cho Mỹ nhiều lý do để hỗ trợ đồng minh Philippines.
Việc Trung Quốc "phớt lờ" phán quyết của PCA cùng việc nước này quyết định leo thang căng thẳng trên Biển Đông sẽ chỉ dẫn tới sự hiện diện lớn hơn của quân đội Mỹ tại khu vực, theo chiến dịch thực thi “quyền tự do hàng hải”.