Tại diễn đàn “Hiểu về Trung Quốc ở thế kỷ 21” tổ chức tại thủ đô Manila, Philippines hôm 3/4, ông Chito Santa Romana- chuyên gia Philippines nghiên cứu về Trung Quốc và đại diện cho hãng tin ABC News ở Bắc Kinh nhấn mạnh, Philippines nên thận trọng trong quan hệ với Trung Quốc.
Lính Philippines tại một bãi đá ngầm trên Biển Đông mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền. Ảnh: Guardian |
Ông giải thích rằng, chỉ cần lính tuần duyên Philippines phản ứng sai lầm thì ngay lập tức sẽ thấy mưu đồ của Trung Quốc. Theo trang tin GMA News của Philippines, ông Santa Romana đã có 39 năm làm việc ở Trung Quốc và từng là đại sứ của Philippines tại Bắc Kinh.
Chẳng hạn, nếu vì phản ứng nóng vội mà tàu Philippines đâm vào tàu Trung Quốc, bắt giữ hay bắn vào ngư dân của họ, Bắc Kinh sẽ chớp lấy cơ hội để lấn tới và chiếm luôn những khu vực mà Philippines đang kiểm soát.
Trang tin GMA News dẫn lời ông Santa Romana cho rằng, Trung Quốc sẽ tiếp tục tìm những điểm yếu của đối phương, khi nắm chắc, họ sẽ lộ tham vọng kiểm soát toàn bộ các khu vực tranh chấp, trước khi Hội đồng trọng tài quốc tế kịp đưa ra quyết định cuối cùng trong phiên xét xử mà Philippines kiện Trung Quốc về những yêu sách phi lý ở Biển Đông.
Trả lời trên báo Daily Inquirer, ông Marwyn Samuels- chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc của Đại học Syracuse ở New York (Mỹ) cho hay, Bắc Kinh có khả năng sẽ dùng mọi cách gây áp lực đối với Philippines nhưng sẽ không phải là phương thức tấn công quân sự.
Nhưng nếu Philippines có những tính toán sai lầm, chắc chắn sẽ có đối đầu giữa các lực lượng tuần tra biển. Chuyên gia này nhận định Bắc Kinh sẽ cố tránh xung đột quân sự. Nếu đối đầu trên biển thì họ sẽ để cho lực lượng tàu dân sự thực hiện và hành động thật nhanh bởi chiến lược của Trung Quốc đang áp dụng là gây rối, làm nhụt chí và dai dẳng ngăn chặn đối phương.
Cùng quan điểm, ông Santa Romana cho rằng, có thể người Trung Quốc đang ngày càng thận trọng hơn vì họ không muốn là một quốc gia không tuân thủ luật pháp quốc tế nhưng họ sẽ đeo bám thường xuyên tàu Philippines hơn. Ngoài ra, tranh chấp giữa Philippines và Trung Quốc là cuộc tranh chấp dài lâu và phức tạp do liên quan đến vấn đề chủ quyền.