Triển khai BOT: Hết thời ôtô lăn bánh miễn phí

Sáng 7/6, Bộ GTVT tổ chức Hội nghị đánh giá công tác đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BOT và BT giai đoạn 2011-2015 do Bộ GTVT quản lý.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng và xin ý kiến các bộ ngành trước khi triển khai đầu tư, nâng cấp mở rộng theo hình thức hợp đồng BOT. Việc này xuất phát từ tình trạng các tuyến quốc lộ quan trọng, huyết mạch bị xuống cấp trầm trọng và ngân sách Nhà nước không thể cân đối để xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông.

“Tuy nhiên ở khía cạnh khác, các phương tiện ôtô đang được sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông mà không phải trả phí sẽ không còn lựa chọn miễn phí. Điều này cũng có thể nói quy định của pháp luật chưa lường hết tác động đến các đối tượng ảnh hưởng” – Thứ trưởng Nhật cho hay.

Theo báo cáo của Bộ GTVT, trên toàn quốc hiện có 88 trạm thu phí ở các tuyến quốc lộ (Bộ quản lý 74 trạm, UBND tỉnh quản lý 14 trạm) và 13 hệ thống thu phí trên các tuyến cao tốc (Bộ GTVT quản lý 12 hệ thống, UBND các tỉnh quản lý một hệ thống).

Trong số trạm thu phí trên quốc lộ, 20 trạm có khoảng cách nhỏ hơn 60 km.

Hội nghị đánh giá công tác đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BOT và BT giai đoạn 2011-2015 do Bộ GTVT quản lý. Ảnh: Công Khanh.

Bộ GTVT đánh giá, mức thu phí phù hợp với quy định, riêng lộ trình tăng phí chỉ là dự kiến và sẽ được Bộ GTVT, Bộ Tài chính xem xét quyết định chính thức căn cứ vào điều kiện thực tế.

Dù vậy, một số vị trí, người sử dụng vẫn có ý kiến về mức phí cao.

Đối với việc giám sát nguồn thu tại các trạm thu phí, Bộ GTVT cho biết, đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong quá trình vận hành và khai thác.

Báo cáo của Bộ GTVT cho biết, mặc dù quy trình kiểm soát chặt chẽ nhưng vẫn có thể có thất thoát như phản ánh của một số phương tiện thông tin đại chúng.

Để xử lý triệt để tồn tại này, đảm bảo minh bạch và giúp cơ quan chức năng kiểm soát, Bộ GTVT đang triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng ở tất cả các trạm thu phí trên toàn quốc. Bộ cũng sẽ thành lập tổ đặc nhiệm áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để giám sát các trạm thu phí có phản ánh tiêu cực và ngẫu nhiên đối với các trạm thu phí.

Một số dự án khi đưa vào khai thác đã bộc lộ một số tồn tại về chất lượng. Trong trường hợp này, nhà đầu tư đã phải tự bỏ chi phí khắc phục mà không được tính vào chi phí của dự án (ví dụ dự án quốc lộ 1 đoạn tránh TP Vinh, Nghệ An; đoạn tránh TP Hà Tĩnh...). Bộ GTVT đã nghiêm khắc xử lý những dự án vi phạm chất lượng bằng chế tài dừng thu phí.

Bộ GTVT thừa nhận, BOT, BT là hình thức đầu tư khá mới ở nước ta và quá trình giao dịch một hợp đồng PPP khá phức tạp, chất lượng nguồn nhân lực tham gia còn hạn chế, lúng túng. Có những bộ phận, chủ thể chưa thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước trong quá trình triển khai dự án.