Trẻ dùng điện thoại trước 12 tuổi dễ trầm cảm, béo phì

Trẻ dùng điện thoại sớm có thể bị ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ảnh: Pexels.

Độ tuổi nào được xem là “phù hợp” để mua cho con một chiếc điện thoại thông minh?

Đây là câu hỏi khiến nhiều phụ huynh trăn trở khi phải cân nhắc giữa lời nài nỉ của con trẻ bước vào tuổi teen và cảnh báo của các nhà nghiên cứu về những rủi ro từ việc sử dụng điện thoại liên tục. Mới đây, một nghiên cứu được công bố đã củng cố lập luận rằng phụ huynh nên hoãn thời điểm mua điện thoại cho con.

Dùng điện thoại sớm gây phì, mất ngủ

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Pediatrics vào ngày 1/12 cho thấy trẻ sở hữu điện thoại thông minh khi mới 12 tuổi có nguy cơ cao mắc trầm cảm, béo phì và thiếu ngủ hơn so với nhóm chưa dùng.

Kết luận này được rút ra từ dữ liệu của hơn 10.500 trẻ trong Nghiên cứu Phát triển Nhận thức Não bộ Thanh thiếu niên - dự án dài hạn lớn nhất tại Mỹ về phát triển não trẻ em. Kết quả cho thấy trẻ dưới 12 tuổi càng được tiếp cận điện thoại thông minh sớm thì nguy cơ béo phì và ngủ kém càng tăng.

Nhóm nghiên cứu cũng phân tích một nhóm trẻ chưa dùng điện thoại ở tuổi 12 và ghi nhận rằng sau một năm, những trẻ bắt đầu sử dụng điện thoại có nhiều biểu hiện tiêu cực về sức khỏe tâm thần và giấc ngủ hơn so với nhóm chưa dùng.

“Khi trao cho con một chiếc điện thoại, phụ huynh cần xem đó là yếu tố có tác động lớn đến sức khỏe của trẻ và cần hành xử tương ứng”, TS.BS Ran Barzilay, tác giả chính của nghiên cứu, nhấn mạnh.

Trẻ dùng điện thoại quá sớm có xu hướng ít giao tiếp, tập thể dục và ngủ. Ảnh: Pexels.

Một điều cần lưu ý thêm là nghiên cứu mới chỉ ra mối liên hệ giữa việc dùng điện thoại thông minh sớm và các vấn đề sức khỏe, chứ không chứng minh quan hệ nhân quả.

Tuy vậy, nhóm tác giả dẫn lại nhiều nghiên cứu trước cho thấy trẻ có điện thoại thông minh có xu hướng dành ít thời gian giao tiếp trực tiếp, tập thể dục và ngủ, trong khi đây đều là những yếu tố then chốt với sự phát triển.

Các nhà nghiên cứu đều cho rằng tuổi vị thành niên là giai đoạn nhạy cảm, những thay đổi nhỏ về giấc ngủ hay sức khỏe tâm thần cũng có thể để lại hệ quả dài lâu.

TS Barzilay hiện có 3 con, trong đó 2 trẻ đã được dùng điện thoại trước năm 12 tuổi. Với người con út mới 9 tuổi, ông khẳng định con sẽ không được dùng điện thoại cho đến khi bước qua tuổi 12.

Ông cũng khuyến nghị phụ huynh xem xét kỹ các dữ liệu mới về nguy cơ của việc dùng điện thoại sớm trước khi quyết định thời điểm cho phép con sử dụng.

“Kết quả nghiên cứu của chúng tôi không đồng nghĩa với việc mọi đứa trẻ có điện thoại thông minh đều sẽ gặp vấn đề cả đời. Nhưng nó cho thấy phụ huynh và cả các nhà hoạch định chính sách, xã hội cần cùng nhau hành động", ông nói.

Cách ly điện thoại khi con đi ngủ là cách để giảm tác động xấu, nhưng cách này rất khó thực hiện. Ảnh: Pexels.

Giấc ngủ là ưu tiên hàng đầu

Dù còn nhiều tranh luận về tác động của điện thoại thông minh, hầu hết chuyên gia đều đồng thuận rằng thiết bị điện tử có thể khiến trẻ ngủ không đủ giấc.

TS.BS Jason Nagata tại Đại học California, San Francisco, trích dẫn một nghiên cứu năm 2023 mà ông tham gia, trong đó nêu rằng 63% trẻ từ 11-12 tuổi có thiết bị điện tử trong phòng ngủ. Gần 17% trẻ cho biết các thông báo trên điện thoại ảnh hưởng đến giấc ngủ của các em.

Từ dẫn chứng này TS Nagata nhấn mạnh rằng việc cách ly điện thoại khỏi phòng ngủ của con là biện pháp đơn giản để giảm tác động tiêu cực khi trẻ đã được phép dùng điện thoại. Tuy nhiên, ông và nhiều chuyên gia thừa nhận rằng việc này không hề dễ dàng với nhiều gia đình.

Tương tự, giáo sư Jacqueline Nesi tại Đại học Brown lưu ý rằng nghiên cứu không chứng minh điện thoại thông minh là nguyên nhân trực tiếp gây hại. Hiện, giới khoa học rất khó đưa ra bằng chứng rõ ràng về mối quan hệ nhân quả trong chủ đề này dù kết quả nghiên cứu có thể khiến phụ huynh cân nhắc trì hoãn việc cho con dùng điện thoại khi có thể.

Tuy nhiên, nữ giáo sư tin rằng phụ huynh không cần đợi bằng chứng mà nên cho con dùng điện thoại khi cả cha mẹ và con cái đều đã sẵn sàng. Trong trường hợp cho con dùng điện thoại, cha mẹ cũng nên đặt giới hạn và áp dụng biện pháp để bảo vệ con.

Đưa ra đánh giá chung, tác giả chính của nghiên cứu, tiến sĩ Barzilay, cho biết nghiên cứu không nhằm khiến các phụ huynh đã cho con dùng điện thoại cảm thấy có lỗi. Ông cũng thừa nhận điện thoại thông minh hiện là một phần phổ biến trong đời sống thanh thiếu niên Mỹ. Theo ông, điều quan trọng là độ tuổi sẽ tạo ra sự khác biệt.

“Một đứa trẻ 12 tuổi rất khác so với đứa trẻ 16 tuổi. Sự khác biệt này không giống sự chênh lệch giữa một người trưởng thành 42 và 46 tuổi", ông Barzilay nhấn mạnh.