 |
| The Plated Prisoner Series từng bị gỡ khỏi kho sách Kindle trong một khoảng thời gian. Ảnh: Fiction&Friction. |
Vi phạm bản quyền sách tràn lan
Khi Amazon ra mắt chiếc Kindle đầu tiên cách đây 15 năm, vi phạm bản quyền sách đã là một vấn đề phổ biến. Và ngày nay, vi phạm bản quyền sách đang trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết với sự xuất hiện của nhiều nền tảng chia sẻ lậu và gần đây nhất là sự ra đời của các công cụ trí tuệ nhân tạo thông minh.
Mới đây, vào tháng 11/2022, cơ quan thực thi pháp luật Mỹ đã phải vào cuộc để tịch thu tên miền của Z-Library, nền tảng chia sẻ hơn 11 triệu đầu sách không bản quyền. Trước đó, những đợt chặn tên miền khác của Z-Library do vi phạm Đạo luật Bản quyền Thiên niên kỷ Kỹ thuật số (DMCA) cũng diễn ra tại Mỹ và Pháp vào năm 2021.
Tuy nhiên, những động thái này chưa đạt được kết quả mong muốn và các nhà xuất bản và tác giả ngày càng thất vọng với tình hình này. Sách của họ được chia sẻ miễn phí một cách công khai, chỉ vài giờ sau khi chúng được bày bán tại các cửa hàng. Nạn “ăn cắp” này không chỉ giới hạn ở những cuốn sách bán chạy nhất mà còn diễn ra với rất nhiều tác phẩm khác và ảnh hưởng đến doanh thu của các tác giả độc lập.
Trong bối cảnh này, Amazon đang khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn khi sử dụng chính tính năng hỗ trợ các tác giả nhỏ để chống lại họ. Cụ thể, theo thỏa thuận KDP Select, các tác giả sẽ nhận được nhiều đặc quyền khi đồng ý xuất bản một ấn bản số độc quyền cho Amazon để đưa vào kho sách trực tuyến Kindle Unlimited.
Và trong vài tuần qua, một số tác giả phàn nàn rằng Amazon đã xóa sách của họ khỏi Kindle Unlimited vì đã vi phạm thỏa thuận này. Tuy nhiên, người vi phạm không phải là các nhà văn này mà là các trang web chia sẻ lậu.
Tác giả Raven Kennedy, nổi tiếng với cuốn The Plated Prisoner Series, đã bày tỏ sự thất vọng của mình trên Instagram vào đầu tháng này. Nữ tác giả cáo buộc Amazon đã gửi đi những lời “đe dọa” lặp đi lặp lại cho bà và cuối cùng xóa sách của bà khỏi Kindle Unlimited với lý do những cuốn sách này xuất hiện trên các trang vi phạm bản quyền.
“Việc vi phạm bản quyền nằm ngoài tầm kiểm soát của tôi. Mặc dù tôi đã trả rất nhiều tiền cho một công ty thay mặt tôi xử lý các thông báo và liên tục kiểm tra các trang web để phát hiện hành vi vi phạm bản quyền, tôi không thể theo kịp mọi hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ”, bà Kennedy chia sẻ.
“Và thay vì hỗ trợ và giúp đỡ các tác giả, Amazon lại đe dọa tôi. Điều trớ trêu là, các trang web lậu lấy trực tiếp nội dung từ Amazon”, bà Kennedy nói thêm.
Nữ nhà văn Carissa Broadbent, tác giả của The War of Lost Hearts Trilogy, cũng có trải nghiệm tương tự. Amazon đã xóa sách của bà khỏi Kindle Unlimited vì một vấn đề mà tác giả không thể làm được gì nhiều.
Bà Broadbent chia sẻ: “Vài giờ trước, tôi nhận được một email đầy đau đớn từ Amazon rằng cuốn Children of Fallen Gods đã bị xóa khỏi cửa hàng Kindle mà không có cảnh báo nào trước đó. Lý do là nội dung tác phẩm được công bố miễn phí trên web - điều vi phạm thỏa thuận bản quyền. Nhưng tôi không hề có quyền kiểm soát nào đối với vấn đề này”.
Kiến nghị Amazon điều chỉnh chính sách
Những tác giả này cùng nhiều nhà văn khác đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ độc giả và sự đồng cảm từ công chúng. Tác giả Marlow Locker đã soạn thảo một bản kiến nghị trên trang Change.org để đề nghị Amazon thay đổi chính sách KDP Select. Cho tới nay, kiến nghị này đã thu được hơn 35.000 chữ ký ủng hộ và lượt ký mới vẫn liên tục gia tăng.
 |
| Kiến nghị trên trang Change.org nhận được nhiều sự ủng hộ. Ảnh: Change.org. |
Theo bà Locker, Amazon nên hỗ trợ các tác giả vì thực tế là những người xa lạ mới là bên vi phạm bản quyền sách. Hầu hết tác giả đều sẵn sàng tuân thủ các yêu cầu về tính độc quyền nhưng chỉ khi điều này nằm trong tầm kiểm soát của họ. Còn tình trạng vi phạm bản quyền hiện nay rõ ràng là đang xảy ra ở quy mô gần như công nghiệp.
“Hiện tại, nhiều hệ thống tự động tiếp cận kho sách của Amazon để sao chép văn bản trực tuyến. Do vậy, hoàn toàn vô lý khi công ty đó lại quay lưng và trừng phạt các tác giả bằng cách xóa sách của họ khỏi KDP Select”, bản kiến nghị viết.
Sau khi vấn đề này thu hút sự chú ý của dư luận, một số cuốn sách của Broadbent và Kennedy đã được đưa trở lại kho Kindle Unlimited.
Thông tin với trang TorrentFreak, Amazon cho biết họ nhận thức được tình hình và đang làm việc với những bên liên quan để tìm ra giải pháp thích hợp. Công ty này nhấn mạnh rằng nếu sách bị xóa khỏi Kindle Unlimited, chúng vẫn được bán trên cửa hàng thông thường của Amazon.
Người phát ngôn của Amazon cho biết: “Chúng tôi hoan nghênh phản hồi của tác giả và đang làm việc trực tiếp với các tác giả để giải quyết mọi vấn đề hoặc lỗi ảnh hưởng đến tài khoản của họ”.
Trong khi những vấn đề vi phạm bản quyền quy mô lớn không dễ dàng được giải quyết, ngay cả các công ty xuất bản trị giá hàng tỷ USD và cả chính phủ Mỹ cũng chưa làm được gì nhiều, thì Amazon không thể mong đợi các tác giả độc lập giải quyết được vấn đề.
Sẽ hợp lý hơn nếu Amazon cập nhật chính sách KDP Select để loại trừ các trang vi phạm bản quyền khỏi quy định độc quyền. Với tình trạng vi phạm bản quyền sách tràn lan như hiện nay, không có đầu sách nào có thể đảm bảo là không bị vi phạm bản quyền.
