Trận chiến báo hiệu ngày tàn của Hitler

Stalingrad là cuộc chiến giằng co giữa quân dân Liên Xô với quân đội Đức trong khoảng nửa năm ở thành phố Stalingrad, nay là Volgograd, Nga. Khoảng 2 triệu người đã chết trong 6 tháng giao tranh.

Mùa xuân năm 1942, Đức tiếp tục gia tăng tham vọng đánh bại Liên Xô. Quân đội Đức giành thắng lợi liên tiếp trên các chiến trường nên Hitler tự tin có thể đánh bại Hồng quân Liên Xô trong cuối mùa đông năm 1942. Để đạt mục tiêu này, quân Đức cần chiếm Stalingrad nhằm phá hủy các nhà máy công nghiệp nặng của Liên Xô và chặn tuyến đường vận tải huyết mạch trên sông Volga.

Ngày 23/7/1942, Hitler đích thân ra lệnh bắt đầu chiến dịch, tăng cường đánh phá thành phố Stalingrad. Trong thế trận liên tiếp thắng lợi, Đức chủ quan và đánh giá thấp quân đội Liên Xô. Trước tình thế nguy cấp, cả người dân thành phố cũng được lệnh sẵn sàng cầm súng bảo vệ quê nhà. Lương thực, gia súc, các nhà máy và tàu hỏa… được chuyển sang bên kia sông Volga nhằm ngăn chúng rơi vào tay Đức.

Ngày 23/8, quân Hitler bắt đầu tấn công và chiếm khu vực ngoại ô Stalingrad. Hồng quân bị thất thế trước hỏa lực của Đức nhưng quyết tâm bảo vệ quê hương đã giúp họ cầm cự. Phụ nữ, trẻ em cũng tham gia cuộc chiến vệ quốc bất chấp chiến đấu cơ Đức liên tục dội bom xuống thành phố. 90% ngôi nhà ở Stalingrad hóa thành gạch vụn sau các đợt không kích.

Toàn thành phố trở thành đống đổ nát khiến xe tăng Đức không thể tàn phá. Trong khi đó, quân và dân Liên Xô quyết tâm giành giật từng ngôi nhà với binh lính Đức. Các đơn vị bắn tỉa ẩn mình khắp nơi, nã đạn về phía binh sĩ Đức trước sự bất ngờ của đối phương. Tuy nhiên, lính Đức vẫn chiếm 90% thành phố và tiến sát bờ sông Volga dù lâu hơn dự kiến.

Tại nhiều ngôi nhà, Hồng quân kiên quyết bám trụ và biến chúng thành pháo đài chống lại Đức. Một trong những “thành trì” kiên cố nhất mang tên Nhà Pavlov. Nó đứng vững trước các đợt tấn công của Đức suốt hơn 2 tháng.

Tuy nhiên, quân Đức chuẩn bị sơ sài vì nghĩ sẽ chiếm được Stalingrad trước mùa đông. Hồng quân đã phát hiện yếu điểm này và tăng cường phản công trong cuối năm 1942 và đầu năm 1943. Thế cục chiến trường nhanh chóng thay đổi. Đức rơi vào thế bị động sau thời gian dài nắm quyền chủ động trên chiến trường.

Ngày 19/11/1942, Hồng quân Liên Xô bất ngờ mở chiến dịch tấn công cạnh sườn binh sĩ Đức, bao vây 330.000 quân giữa nội đô Stalingrad. Hitler không cho phép quân đội mở đường máu rút lui trong khi quân tiếp viện bị đánh bại hoàn toàn.