Đăng đàn tại phiên chất vấn Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chiều 19/11, đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) bày tỏ sự lo lắng khi Trung Quốc xây dựng trái phép ở các đảo Gạc Ma, Chữ Thập trên Biển Đông.
"Mong Thủ tướng cho biết kế sách của Chính phủ như thế nào để bảo vệ trọn vẹn chủ quyền và quyền chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc?", đại biểu Nam băn khoăn.
Cùng chung nỗi lo, đặc biệt là sau sự kiện Hải Dương 981 vừa qua, thượng tọa Thích Thanh Quyết (Quảng Ninh) đề nghị Thủ tướng cho biết quan điểm "một cách ngắn gọn nhất" của Đảng, Nhà nước đối với Biển Đông và Trung Quốc.
Thủ tướng khẳng định, đảo Gạc Ma và một số đảo trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam bị Trung Quốc cưỡng chiếm năm 1988.
"Theo thông tin báo chí đã nêu, ở đảo Chữ Thập, Trung Quốc đã bồi lấp thành đảo lớn nhất Trường Sa, khoảng 49 ha, lớn hơn cả đảo Ba Bình vốn lớn nhất trước đây", Thủ tướng nói và khẳng định lập trường phản đối của Việt Nam vì điều này vi phạm Tuyên bố DOC, điều được người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam đã nhiều lần nêu rõ.
Tại hội nghị cấp cao ASEAN vừa qua, đích thân Thủ tướng đã thay mặt Chính phủ phát biểu tại các hội nghị về vấn đề Biển Đông. Trong các hội nghị đó có lãnh đạo Trung Quốc, Nhật Bản, Nga, Mỹ, Úc, Canada, Hàn Quốc.
"Chúng ta bày tỏ công khai, rõ ràng lập trường của mình", Thủ tướng nêu.
Thủ tướng khẳng định, đối với Trung Quốc hay với bất kỳ nước nào trên thế giới, Việt Nam đều thực hiện thống nhất đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Đó là độc lập tự chủ, hòa bình hữu nghị, hợp tác phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa phát triển... Hiến pháp cũng đã quy định rõ.
"Trung Quốc đối với ta là láng giềng, mãi mãi là láng giềng. Chúng ta hết sức mong muốn và mãi mãi mong muốn Việt Nam và Trung Quốc hợp tác cùng phát triển, cùng thịnh vượng. Hai bên cùng thực hiện một cách thực chất, thực sự hiệu quả phương châm 16 chữ và tinh thần 4 tốt", Thủ tướng nói.
Người đứng đầu Chính phủ khẳng định, Việt Nam mong muốn hai bên chân thành hợp tác để giải quyết bất đồng về biên giới lãnh thổ, chủ quyền biển đảo theo Công ước Liên Hợp quốc về luật biển 1982, thỏa thuận cấp cao giữa hai nước.
"Chúng ta làm hết sức mình để có hòa bình, hữu nghị hợp tác phát triển cùng có lợi”, Thủ tướng nói.
Nói tóm tắt về phương châm của Việt Nam, sau khi Trung Quốc rút giàn khoan ra khỏi vùng biển Việt Nam, Thủ tướng thẳng thắn nêu 6 chữ: “Vừa hợp tác, vừa đấu tranh”. Phương châm này không chỉ đối với Trung Quốc mà với tất cả các nước.
"Như vậy mới có hòa bình, hữu nghị, tin cậy và cùng có lợi, cùng phát triển thịnh vượng cũng như bảo vệ được độc lập chủ quyền thiêng liêng của đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.
Dẫn lời Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm "Biển Đông ngàn dặm dang tay giữ", đại biểu Đỗ Văn Đương chất vấn: "Xin Thủ tướng trong những năm gần đây chúng ta có những bước đầu tư đáng kể gì để phát triển kinh tế biển đảo? Chúng ta có nên thành lập Bộ Kinh tế biển để có bộ chuyên tâm tham mưu?"
Thủ tướng cho biết Đảng và Chính phủ đều đã có chiến lược về biển. Chiến lược này nhằm vừa đảm bảo phát triển kinh tế vừa đảm bảo quốc phòng an ninh, bảo vệ chủ quyền . “Nhưng so với yêu cầu mong muốn thì chưa được”, Thủ tướng thừa nhận và cho biết, nhiều người cũng đã nêu ý kiến thành lập Bộ Kinh tế biển. Thay mặt Chính phủ, ông xin ghi nhận.
“Bộ Tài nguyên Môi trường quản lý về tài nguyên biển. Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn quản lý khai thác thủy sản. Vận tải biển là Bộ GTVT. Khai thác dầu khi trên biển là Bộ Công thương. Du lịch trên đảo, biển là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Cho nên các lĩnh vực kinh tế biển khó tổng hợp lại giao cho một bộ”, Thủ tướng nói.
Trong chiến lược về biển, Chính phủ cũng căn cứ vào khả năng, ngân sách sách quốc gia, nợ công để đầu tư. Đối với ý kiến “bớt đầu tư trên bộ để đầu tư cho biển”, Thủ tướng cho rằng khó có thể nói rạch ròi bởi “có khi đầu tư trên bộ lại là đầu tư cho biển. Vì vậy cần đầu tư có chiến lược để mang lại hiệu quả cao nhất”.