Trong thông cáo sáng 21/9, TP.HCM thừa nhận rằng việc xác định ranh giới chưa đúng nên thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi của diện tích 770 ha) chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
TP nhận trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng và xin lỗi nhân dân Thủ Thiêm, đồng thời sẽ kiểm điểm và xử lý trách nhiệm các cá nhân, tổ chức liên quan.
Lập quy hoạch với nhiều bản đồ khác nhau
Thông cáo nêu rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình đầu tư, xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, thành phố đã có một số vi phạm ảnh hưởng đến quyền lợi của một số hộ dân sinh sống trên địa bàn; nhất là liên quan đến ranh giới quy hoạch 4,3 ha tại Khu phố 1, phường Bình An, quận 2, làm phát sinh khiếu nại gây gắt kéo dài.
Cụ thể, về ranh quy hoạch, qua kiểm tra thực tế cho thấy các văn bản thẩm định của UBND TP.HCM, Bộ Xây dựng và Quyết định phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm của Thủ tướng nêu không đầy đủ, cụ thể về ranh giới, vị trí quy hoạch. Đồng thời tại thời điểm lập quy hoạch có nhiều bản đồ khác nhau.
 |
| Khu 4,3 ha bị thu hồi sai ở Thủ Thiêm. Ảnh: Lê Quân |
Trong đó, bản đồ quy hoạch tổng thể mặt bằng 1/5.000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995, có đóng dấu của đơn vị liên quan, cho thấy có một số lô đất, trong đó có phần diện tích 4,3 ha chỉ thể hiện ở bước nghiên cứu, đề xuất quy hoạch. Trên bản đồ quy hoạch không thể hiện các chi tiết kiến trúc, quy hoạch, là không đúng so với quy định.
Bản đồ quy hoạch sử dụng đất từ 5 đến 10 năm với tỷ lệ 1/2.000, lập ngày 20/11/1995, có đóng dấu của đơn vị liên quan, không xác định một phần Khu phố 1 thuộc phường Bình An, quận 2 thuộc phạm vi quy hoạch.
UBND TP.HCM xin nhận trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng, vì đã thực hiện không đúng quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Thành phố thống nhất nhận định của Thanh tra Chính phủ và việc UBND TP.HCM phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 tại Quyết định số 13585/KTST –QH ngày 16/9/1998, trong đó điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền, tăng 4,3 ha tại Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 là không đúng quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Về thu hồi đất, từ việc xác định ranh giới không đúng, UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định số 1997/QĐ UBND ngày 10/5/2002, thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi của diện tích 770 ha) chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Xin lỗi dân vì thu hồi sai làm thiếu đất tái định cư
Về Khu tái định cư 160 ha, sau khi có Quyết định số 367/TTg ngày 4/6/1996 và Văn bản số 190/CP - NN ngày 22/2/2002 của Thủ tướng, UBND TP.HCM chưa chỉ đạo các cơ quan liên quan của thành phố lập thẩm định trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch chung 1/5.000 đối với Khu tái định cư.
Tổng diện tích đất đã được UBND TP.HCM quy hoạch, bố trí tái định cư phục vụ cho xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm theo quy hoạch của Thủ tướng phê duyệt là 46,1 ha, còn thiếu 113,9 ha chưa được quy hoạch, bố trí tái định cư nhưng không báo cáo Thủ tướng.
Trong phạm vi 5 phường ngoài ranh Khu đô thị mới Thủ Thiêm (Bình An, Bình Khánh, An Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm) để xây dựng Khu tái định cư theo chỉ đạo của Thủ tướng tại văn bản 190/CP - NN ngày 22/2/2002, UBND TP.HCM đã giao đất cho 51 dự án để đầu tư xây dựng nhà ở, văn phòng, khu vui chơi giải trí, công trình công cộng với tổng diện tích khoảng 144,6 ha.
 |
| Người dân sống tạm bợ trong khu đất bị thu hồi. Ảnh: Lê Quân |
UBND TP.HCM đã không thực hiện lập, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2.000 trước khi giao đất cho các dự án, nhưng lại phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 để giao đất cho các dự án đầu tư xây dựng. Thay vì tạm thời dừng giao đất cho các dự án không cấp thiết, quản lý chặt chẽ sự biến động của quỹ đất trong khu vực đã được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch, UBND TP.HCM đã chấp thuận chủ trương, tạm giao cho 6 dự án với diện tích 27,7 ha và quyết định giao đất chính thức cho 45 dự án với tổng diện tích khoảng 116,9 ha.
Bên cạnh đó, trong một số dự án thành phố giao đất cho doanh nghiêp không đúng giấy phép kinh doanh, không đúng thẩm quyền, không có quy hoạch chi tiết 1/2.000 được duyệt, giao đất công không thông qua bán đấu giá, các dự án đều có vi phạm về quy hoạch và giấy phép xây dựng, sử dụng đất không đúng quy định.
Sai sót là ở chỗ khi thành phố triển khai điều chỉnh thiếu chặt chẽ và không xin ý kiến Thủ tướng. Đó là điểm mấu chốt dẫn đến sai phạm.
Hệ quả là không đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch, dẫn đến làm phá vỡ quy hoạch được phê duyệt. Việc đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ, người dân khiếu nại kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm, ảnh hưởng đến cuộc sống.
Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho rằng việc 160 ha tái định cư nếu nói về lý thì đúng là thành phố quản lý chưa chặt. Tuy nhiên, nói về tình thì sẽ không bao giờ triển khai được toàn bộ lô đất 160 ha cho tái định cư. Nếu diện tích này nằm ở lõi trung tâm thì phá vỡ toàn bộ quy hoạch Thủ Thiêm.
Quá trình điều chỉnh là quá trình lịch sử kéo dài làm sao cho phù hợp với nhu cầu người dân. Nếu xây nhiều mà nhu cầu ít thì lãng phí lại phải chuyển đổi sang nhà thương mại. Sai sót là ở chỗ khi thành phố triển khai điều chỉnh thiếu chặt chẽ và không xin ý kiến Thủ tướng. Đó là điểm mấu chốt dẫn đến sai phạm.
“Thành phố vẫn thực hiện đúng pháp luật, tuy nhiên đó là trên bình diện chung còn việc triển khai thì chưa chặt chẽ. Quy trình điều chỉnh từng công đoạn ra sao cần phải chặt chẽ, cái nào thuộc thẩm quyền Trung ương, cái nào thuộc thẩm quyền TP, cái nào thuộc thẩm quyền cá nhân phải xác định rõ. TP sẽ tiếp tục giải trình với Chính phủ để xác định rõ vấn đề” - ông Tuyến cho biết.
Với các vi phạm trên, UBND TP.HCM xin nhận trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng, vì đã thực hiện không đúng quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt.
Cơ quan này cũng chân thành xin lỗi nhân dân thành phố, nhất là các hộ dân bị ảnh hưởng tại khu vực khoảng 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc khu phố 2 phường Bình An, quận 2, đã chịu thiệt thòi, tổn thất, vất vả trong cuộc sống nhiều năm qua.
Sẽ xử lý trách nhiệm các cá nhân, tổ chức liên quan
Trên tinh thần cầu thị và nghiêm túc nhận trách nhiệm đối với các khuyết điểm, vi phạm trong quá trình đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, lãnh đạo thành phố xác định quan điểm giải quyết như sau:
Quán triệt, chấp hành, triển khai thực hiện nghiêm túc kết luận của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, liên quan đến việc giải quyết khiếu nại của công dân về Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Việc thực hiện các kết luận của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ phải đảm bảo đúng chính sách pháp luật, yên dân, đền bù thiệt hại, đảm bảo quyền lợi chính đáng, hợp pháp của công dân, đảm bảo lợi ích hợp lý của Nhà nước, nhà đầu tư và các tổ chức sử dụng đất.
 |
| Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho rằng sẽ kiểm điểm và xử lý trách nhiệm các cá nhân và tổ chức liên quan. Ảnh: Lê Quân |
Kiểm tra làm rõ các tình tiết, có xem xét quá trình và hoàn cảnh lịch sử từng vụ việc, tổ chức đối thoại công khai, lắng nghe ý kiến của người dân, trao đổi thống nhất để tạo sự đồng thuận về hướng giải quyết.
Quan điểm của TP là "đảm bảo không để người dân bị thiệt thòi do những bất cập về chính sách và sai phạm trong công tác quản lý quy hoạch về đất đai".
Thành phố sẽ xác định thời gian, lộ trình giải quyết dứt điểm từng vụ việc. Trường hợp người dân khiếu nại gặp khó khăn, xem xét vận dụng chính sách xã hội để có biện pháp hỗ trợ phù hợp.
Đối với những nội dung được Chính phủ, Thanh tra Chính phủ kết luận chính quyền thành phố đã triển khai đúng thì phải được khẳng định, kiên trì giải thích, vận động các tổ chức, cá nhân tiếp tục thực hiện. Các vụ việc đã được kết luận chính quyền thành phố thực hiện sai quy định của pháp luật thì kiên quyết sửa chữa, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của công dân và sự phát triển của thành phố.
Thành phố cũng sẽ tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức vi phạm theo kết luận của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ.
