Tổng thống Rodrigo Duterte ngày 28/6 nổi cơn thịnh nộ giữa sức ép lớn từ truyền thông và những cáo buộc ông nhượng bộ Trung Quốc quá mức trong vụ tàu cá Philippines bị đâm chìm vào ngày 9/6, theo Reuters.
Nhà lãnh đạo cá tính phát biểu tương tự lập trường của Bắc Kinh, cho rằng vụ chìm tàu chỉ là một tai nạn chứ không phải cố ý va chạm. Ông cũng nhanh chóng gạt đi vấn đề tàu cá Trung Quốc xuất hiện trong Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của Philippines. Tổng thống Duterte nói ông sẽ cho phép tàu Trung Quốc hiện diện vì tình hữu nghị hai nước.
Nhiều chính khách cấp cao, trong đó gồm một cựu ngoại trưởng và một thẩm phán hàng đầu Philippines, đã cáo buộc cách hành xử của ông Duterte không phù hợp với hiến pháp. Những chỉ trích này hàm ý ủng hộ phế truất chính trị gia 74 tuổi khỏi ghế tổng thống.
"Tôi à? Dám phế truất tôi à? Tôi sẽ tống hết bọn chúng vào tù. Thử đi rồi xem tôi dám làm thật không. Lũ khốn", ông Duterte nổi giận đùng đùng khi được các phóng viên đặt câu hỏi vào ngày 27/6.
 |
| Tổng thống Duterte trong cuộc họ báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo ngày 31/5. Ảnh: Reuters. |
"Tôi thách chúng làm thật đấy. Các người thật sự muốn ép tôi ra tay đúng không? Được rồi. Lũ khốn các người giỏi thì làm đi. Nộp đơn đi", ông tiếp tục trả lời bằng những lời lẽ gay gắt.
Trả lời về lời đe dọa của ông Duterte, người phát ngôn Salvador Panelo hôm 28/6 nói tổng thống chỉ phiền lòng vì vẫn có những người không hiểu được tâm huyết mà ông ấy dành cho đất nước.
"Ông ấy không hiểu vì sao mọi người phản đối chính sách của mình", Panelo trả lời họp báo.
Một báo cáo của Nghị viện Nhân quyền ASEAN ngày 25/6 lên án chính phủ Tổng thống Duterte có những hành động đe dọa, thái độ hung hăng, gia tăng các cáo buộc hình sự nhắm vào đối thủ chính trị. Báo cáo cho rằng đây là "nỗ lực cố ý bịt miệng những chỉ trích và làm suy yếu hệ thống kiểm soát và cân bằng".
Dù sự mến mộ của người dân dành cho Tổng thống Duterte vẫn ở mức cao sau cuộc bầu cử giữa kỳ, vụ chìm tàu cá Philippines vừa qua phần nào bộc lộ những bất cập trong chính sách đối ngoại của nhà lãnh đạo.
 |
| Thuyền trưởng tàu cá Philippines bị tàu Trung Quốc đâm chìm ngày 9/6, sau đó được tàu cá của ngư dân Việt Nam giải cứu. Ảnh: Rappler. |
Kể từ khi đắc cử năm 2016, Tổng thống Duterte chủ trương không đối đầu với Bắc Kinh để đổi lấy những lợi ích kinh tế cho đất nước.
Nhiều nhà phân tích nhận định những khoản vay cơ sở hạ tầng khổng lồ có lãi suất cao cùng dòng vốn đầu tư tiềm năng từ Trung Quốc đã thuyết phục được ông Duterte nhân nhượng.
Tuy nhiên, những lợi ích kinh tế này chưa thu được thành quả thì Trung Quốc đã gia tăng quân sự hóa và củng cố lực lượng dân quân biển của mình ngoài khơi Philippines.
Những rủi ro mà ông Duterte đánh đổi khiến nhiều nhà quan sát cho rằng tổng thống Philippines đã bị lừa.
