Zing.vn lược dịch trải nghiệm "cai nghiện smartphone" của phóng viên Lynn La, Cnet.
Ngoài việc là một người dùng điện thoại thông thường, tôi còn là một phóng viên chuyên đánh giá smartphone trong nhiều năm. Được trả tiền để dùng smartphone là điều tuyệt vời với tôi.
Chính vì vậy, khi tham gia vào dự án của Google có tên Envelope, với mục đích thử thách người dùng điện thoại tạm thời không sử dụng phương tiện của họ trong 24h, tôi đã rất hứng thú nhưng cũng tự hỏi rằng liệu mình có vượt qua được thử thách.
Trải nghiệm "cai smartphone" ngắn ngủi
Khi tham gia Envelope, người dùng sẽ được gửi một chiếc Pixel 3A cùng một phong bao đặc biệt. Ý tưởng chung là biến chiếc Pixel 3A thành một smartphone cơ bản, chỉ nghe gọi và xem giờ. Máy sẽ luôn được bọc trong phong bao có độ dày chỉ 0,1 mm, và sẽ chẳng thể nhắn tin, lướt web, Instagram hay làm bất cứ thứ gì mà tôi thường làm.
 |
| Bạn có bao giờ nghĩ mình sẽ bọc điện thoại lại trong một phong bì như thế này để giảm bớt thời gian nghịch máy? Ảnh: Cnet. |
Vào một buổi chiều thứ Hai, tôi đã niêm phong chiếc Pixel 3A và mở ứng dụng đặc biệt, trước khi bỏ vào phong bì trong vòng 10 giây. Khi đó, tôi chỉ có quyền truy cập vào trình quay số với 4 hàng nút tiêu chuẩn kèm theo nút gọi. Mỗi khi thực hiện cuộc gọi, nút gọi sẽ chuyển sang màu xanh và tiếp theo chuyển sang màu đỏ để kích hoạt các cuộc gọi.
Do bạn bè của tôi chủ yếu trò chuyện qua Facebook Messenger và hầu như không ai gọi cho nhau theo cách thông thường, tôi có thể dễ dàng làm việc, kiểm tra tin nhắn và nghe nhạc trên máy tính, hoàn toàn không cần dùng đến điện thoại.
Khi trở về nhà, tôi cho rằng mọi thứ cũng sẽ dễ dàng như vậy. Sự cám dỗ duy nhất tôi có thể tưởng tượng ra khi thiếu đi chiếc điện thoại đó là lướt Twitter trước khi đi ngủ, nhưng điều đó đủ để cưỡng lại trong một đêm.
Sau đó, tôi nhận được một lời mời ăn tối vào cuối ngày. Và tôi nhận ra rằng điều gây khó khăn với tôi không phải là việc không được lướt Instagram hay Twitter mà là thiếu đi Google Maps. Tôi không muốn phải vừa lái xe vừa tìm đường, nên đã nghĩ tới việc chấm dứt trải nghiệm của mình vào 19h30.
Tuy nhiên, nghĩ lại thì mục đích của Envelope là giảm thời gian sử dụng điện thoại một cách vô thức chứ không hẳn là bỏ dùng smartphone. Do vậy, tôi quyết định dùng một chiếc điện thoại khác để xem bản đồ, và giữ chiếc Pixel 3A trong phong bì. Phải thừa nhận nếu không có chiếc điện thoại phụ, tôi đã chấm dứt trải nghiệm chỉ sau 5 giờ.
 |
| Gọi điện là "tính năng" duy nhất khi cho chiếc Pixel 3A vào phong bì. Ảnh: Google. |
Trong vòng 24h tiếp theo, tôi dùng chức năng gọi điện và xem giờ hàng chục lần. Tuy nhiên, đến lần thứ ba phải dùng đến điện thoại phụ, tôi quyết định vậy là đủ. Lần đầu là cài đặt báo thức, lần thứ hai là kiểm tra một mã xác thực gửi qua email, và lần thứ ba là khi tôi phải mở ứng dụng giao thông để kiểm tra giờ di chuyển của chuyến bus tiếp theo.
Trước khi bắt đầu thử nghiệm, tôi đã tưởng tượng mình sẽ lựa chọn kết thúc khi tâm đã tĩnh, thoải mái và sẵn sàng quay trở lại dùng điện thoại như cách thông thường. Sự thật là tôi đã không bình tâm như vậy. Sau 48h đặt chiếc Pixel 3A trong phong bì và phải chịu không ít áp lực, tôi đã mở chiếc phong bì và lấy điện thoại ra.
Ngành công nghệ và nỗ lực cai smartphone
Trong những năm qua, nhiều nghiên cứu đã cho thấy sự nguy hiểm khi dành quá nhiều thời gian cho điện thoại. Nó có thể khiến bạn bị rối loạn giấc ngủ, ăn nhiều hơn và thậm chí có thể bị mù. Ngoài ra, dành hàng giờ để lướt các trang mạng xã hội có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần của bạn.
Để đối phó với những nguy cơ này, các nhà sản xuất đã bắt đầu cung cấp phần mềm cho biết thời gian bạn dành cho việc sử dụng điện thoại, đưa ra cảnh báo nếu bạn sử dụng quá nhiều và hạn chế thời gian trên một số ứng dụng nhất định. Ví dụ có thể kể đến như Screen Time của Apple, Digital Wellbeing của Google hay Zen Mode của One Plus.
 |
| Thử nghiệm này không giúp người dùng "cai" hoàn toàn smartphone, nhưng cũng có thể đem đến những trải nghiệm thú vị. Ảnh: Google. |
Dự án Envelope của Google không phải là dự án đầu tiên trên hướng đến mục đích tách người dùng khỏi những chiếc điện thoại di động. Công ty Yondr, được thành lập vào năm 2014, đã từng tổ chức một đêm nhạc hội có chủ đề “nói không với điện thoại”. Nhiều điện thoại "không thông minh" hạn chế về tính năng đã được Punkt, Light và Palm giới thiệu nhiều năm nay với giá khoảng 350 USD.
Vấn đề với nhiều người là họ thực sự không thể ngừng phụ thuộc smartphone do công việc, cần học tập hoặc những ích lợi khác cần có một chiếc điện thoại. Khi tôi mở chiếc điện thoại phụ để tra lịch xe bus, lý do thực sự là tôi muốn ngồi ở cửa hàng cạnh đó cho an toàn, chứ không muốn ngồi một mình ở bến xe. Trong những trường hợp như vậy, bớt phụ thuộc smartphone là không thể.
Sự khác biệt của Envelope là nó sử dụng một rào cản vật lý, chính là phong bì giấy chứ không chỉ cắt bớt tính năng. Thực tế đây không phải là một sản phẩm thương mại mà chỉ là dự án thử nghiệm được Google tài trợ.
 |
| Một phiên bản khác cho phép chụp ảnh, quay phim nhưng chỉ xem lại được khi bỏ máy ra. Ảnh: Google. |
“Tôi ước chúng ta có thể làm điều đó với mọi chiếc điện thoại”, ông Andrian Westaway, đồng sáng lập dự án Envelope chia sẻ. “Chúng tôi đã chọn Pixel 3A cho dự án lần này với hy vọng có thể đưa ra những cải tiến và biến nó trở nên tốt hơn với mọi người”.
Mặc dù không thể tránh xa hoàn toàn điện thoại, tôi vẫn hi vọng mọi người đều có thể tự trải nghiệm việc cách ly với điện thoại bằng chiếc phong bì, dù chỉ là trong vài giờ. Có thể sau khi hoàn thành trải nghiệm, mọi người sẽ biết cách cân bằng cuộc sống của mình.
