 |
| Những người yêu hoa sữa chờ đến cuối thu để được đắm mình trong mùi hương nồng nàn. Ảnh: R.T. |
Nếu đường Phan Đình Phùng và cuối đường Điện Biên Phủ cứ ngan ngát hoàng lan suốt đêm thu như thứ nước hoa Chanel quý phái thì hoa sữa phàm trần hơn, thế tục hơn, đậm đặc hơn, thức gọi hơn. Hoàng lan là cô gái cấm cung hơi ẻo lả vóc mai gầy. Còn hoa sữa lại là thiếu phụ “trông mòn con mắt”, mập mạp, má đỏ au lên sức sống tràn căng bừng bừng, đòi hỏi một điều gì dữ dội hơn, mê đắm hơn.
Ai hay đi ngủ sớm chắc nhẹ tình cùng hoa sữa. Còn mái đầu nào thích chung đèn thi với đêm thâu, hẳn khi thành phố lên đèn còn gõ bước trên những ngã ba, ngã tư cho vai áo mình lổ đổ bóng thêu, cho tóc mình ngạt ngào loài hương tình ái ấy. Không thể đếm hết đã có bao nhiêu bài thơ tình chứa hồn hoa cùng những nhớ thương, kỷ niệm một thời của những đời người ấy.
Những người từng kề vai đi trong đêm hương sữa của thu Hà Nội chắc không mấy ai cần biết đến cái tên La tinh rất khó thuộc của nó là: Alstonia Scholaris (L) R. Br; mà họ cứ đặt tên cho nó là cây che chở, là hoa đồng tình... bởi cây sữa như chiếc dù che, còn hương hoa như giục họ hãy ghé sát đầu vào nhau hơn nữa kẻo mai ngày sẽ nuối tiếc khôn nguôi.
Đêm dài đến đâu rồi cũng phải qua. Hoa sữa mệt mỏi khi ngày mới lại bắt đầu. Như kiếp con phù du ngắn ngủi, quanh gốc cây, hoa rụng thành tấm thảm li ti dày đặc. Hình như hồn hoa đã tan vào thinh không, còn xác hoa nằm lại cứ nói không thành âm thanh: “Đừng phủ phàng, đừng nỡ giẫm lên hoa, người hỡi...”.
Lại đến buổi chiều xám bạc, đàn em nhỏ khác sinh ra, lại lang thang, lại lênh đênh tìm người mà chở che, mà phụ họa... Mùa đông rồi cũng đến. Vườn hồng bên lăng Bác sẽ rộ mùa hoa. Những gốc đào vội vã nở sớm một sắc hồng trước xuân, còn cô gái nhà ai mải mê tìm kiểu áo mới dày hơn ấm hơn nhưng không làm thân hình cô thô kệch.
Mùa đông già dần từng ngày. Những cây hoa sữa buồn trong gió mùa đông bắc hắt hiu. Nó đem đến những cái mành tự dệt bằng hoa ra treo suốt cành cao cành thấp, như để che bớt làn gió buốt, che bớt nỗi buồn cô đơn vắng hơi người dưới gốc. Những đôi người ấy đã ấm áp trong tổ uyên ương hay chia tay hai phương trời thương nhớ, hoa sữa cũng đều sẻ chia vơi đầy chếnh choáng một mùa qua.
Cuối đông, người Hà Nội đi trên đường, có lúc muốn giơ tay ra bắt lấy cái bông xù hay một cái gì lơ lửng trêu đùa trước mặt. Quả sữa đấy, nó lang thang vô định, chưa biết gửi thân mình vào đâu, như số phận nàng Kiều có lúc giạt trôi như thế.
Cây sữa chôn chân trong tháng cuối năm, chẳng ghen với Nhật Tân, Quảng Bá rậm rịch chờ xuân, cứ im lặng lùi vào hậu trường cuộc đời như kỷ niệm mỗi trái tim Hà Nội. Hoa sữa đã hát xong khúc hát có giai điệu lãng du đầy quyến rũ, nói như một nhạc phẩm của Đoàn Chuẩn: “Mùa thu quyến rũ anh rồi...” và bây giờ là mùa đông có “ca nhi đối gương ôm sầu riêng bóng...” (Đêm đông - Nguyễn Văn Thương).
Hương sữa đã khắc xong những đường khắc vào hồn người, ở lại đấy mãi mãi, dù người đang ở đây hay đã biền biệt cuối chân trời. Loài hương ngào ngạt ấy hình như đã thành một mảnh nhỏ của hồn Hà Nội, đã kết tinh thành chất đắm say trong người trai, người gái tự bao giờ... và còn đến chưa biết tận bao giờ...
