Theo Reuters, vi khuẩn lam là những sinh vật cực nhỏ phổ biến trong các hồ nước ngọt và đôi khi cũng được tìm thấy trong lòng đất.
Không phải tất cả chúng đều sinh sản độc tố nhưng các nhà khoa học cho biết việc này sẽ xảy ra thường xuyên hơn khi biến đổi khí hậu làm tăng nhiệt độ toàn cầu.
Ông Cyril Taolo, phó giám đốc Cục Động vật hoang dã và Công viên Quốc gia Botswana, cho biết số lượng voi bị chết ở nước này đã tăng từ 281 lên 330 con.
"Các xét nghiệm mới nhất của chúng tôi phát hiện rằng chất độc thần kinh tạo ra bởi vi khuẩn lam là nguyên nhân gây ra cái chết của những con voi. Đây là những vi khuẩn được tìm thấy trong mẫu nước", ông Mmadi Reuben, quan chức thú y chính của cơ quan, cho biết trong cuộc họp báo.
"Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi cần giải đáp, như tại sao chỉ có voi bị chết và tại sao hiện tượng này chỉ xảy ra ở một khu vực nhất định. Chúng tôi có một số giả thuyết và đang điều tra", ông Reuben nói thêm.
 |
| Hàng trăm con voi đã chết bí ẩn ở Botswana trong mùa hè này. Ảnh: Reuters. |
Những loài động vật khác ở vùng châu thổ Okavango dường như không bị ảnh hưởng.
Một số loài vi khuẩn lam có thể sản sinh chất độc gây hại cho người và động vật. Các nhà khoa học bày tỏ quan ngại về mối nguy tiềm ẩn của chúng, khi biến đổi khí hậu khiến cho nhiệt độ của các vùng nước ngọt tăng lên, tạo điều kiện thích hợp cho vi khuẩn lam nở rộ.
Theo ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu, nhiệt độ ở các nước miền Nam châu Phi đang tăng gấp đôi mức trung bình toàn cầu.
"Với điều kiện thích hợp, đúng chỗ và đúng thời điểm, các loài này sẽ sinh sôi nảy nở", bà Patricia Glibert, giáo sư tại Trung tâm Khoa học Môi trường của Đại học Maryland, chuyên gia về vi khuẩn lam, chia sẻ với Reuters.
"Những điều kiện này đang xảy ra cùng lúc thường xuyên hơn, ở nhiều nơi hơn. Vì vậy, chúng ta đang thấy nhiều hơn loài vi khuẩn độc hại này trên khắp thế giới", bà Glibert nói thêm.
Tại nước láng giềng Zimbabwe, khoảng 25 xác voi đã được tìm thấy gần công viên quốc gia lớn nhất nước này, và giới chức cũng nghi ngờ chúng bị nhiễm độc từ vi khuẩn lam.
Các con voi được phát hiện đã chết với bộ ngà vẫn còn nguyên vẹn, cho thấy chúng không bị săn trộm hoặc đầu độc. Nhà chức trách cho rằng có thể những con voi đã ăn phải vi khuẩn khi tìm kiếm thức ăn. Xác của chúng đều nằm cạnh một nguồn nước.
"Chúng tôi đã xem xét khả năng có thể vi khuẩn lam gây ra tình trạng này, nhưng không có bằng chứng nào cho thấy điều đó là sự thật ở Zimbabwe", ông Chris Foggin, bác sĩ thú y của Victoria Falls Wildlife Trust, nơi xét nghiệm mẫu bệnh phẩm của những con voi chết ở Zimbabwe, cho biết.
Zimbabwe đã gửi mẫu đến Anh và đang chờ giấy phép để gửi mẫu tới các nước khác nhằm phân tích sâu hơn.
Đàn voi châu Phi đang suy giảm do nạn săn trộm nhưng tại Botswana, quê nhà của gần một phần ba số voi của lục địa, số lượng voi ở nước này trên thực tế đang tăng lên, hiện đạt khoảng 130.000 cá thể.
