Chúng ta thích những khẩu phần lớn và ăn nhiều hơn khi thức ăn được phục vụ với số lượng dồi dào thay vì phần ăn nhỏ. Một chồng bánh kếp nhìn ngon hơn hẳn chỉ một hai cái bánh trên đĩa. Bởi thế cho nên hình ảnh quảng cáo luôn miêu tả những phần ăn đầy ắp.

Khi chúng ta nhìn thấy một khẩu phần bánh kếp hay mì ống cỡ đại, chúng ta cắn miếng lớn hơn và ăn nhanh hơn so với khi chúng ta được phục vụ phần ăn nhỏ hơn. Ăn nhanh cản trở cơ thể nhận biết khi nào đã no, đồng nghĩa khi chúng ta được phục vụ phần ăn lớn, chúng ta có xu hướng ăn nhiều hơn mức no nếu cơ thể có cơ hội bảo chúng ta dừng lại.

Size đồ ăn càng lớn càng kích thích người ăn nhiều. Ảnh: Burger Republic.

Brian Wansink là giáo sư ở Đại học Cornell, nhà nghiên cứu lớn, tác giả, và cựu giám đốc điều hành Trung tâm Chính sách và Quảng bá Dinh dưỡng, USDA. (Ông đã giúp phát triển kim tự tháp thực phẩm mới nhất, trước khi nó biến thành một chiếc đĩa.)

Nghiên cứu của ông đã đưa tới những đột phá khoa học lớn trong việc hiểu cách môi trường và các yếu tố tâm lý khuyến khích chúng ta ăn uống vô thức và quá nhiều, và phòng thí nghiệm của ông đã xác định kích thước khẩu phần là thủ phạm chính gây ra tình trạng ăn uống thái quá.

Khi các sinh viên đại học được phục vụ một khẩu phần mì ống và phô mai hầm 13 ounce (368 gam) ở căn-tin trường đại học, họ ăn nhiều hơn 43 phần trăm - tức thêm 172 calo - so với các sinh viên được phục vụ phần ăn 9 ounce (255 gam) cùng món đó.

Kích thước đĩa và bao bì cũng là các yếu tố tác động lớn. Wansink và các cộng sự của ông thấy rằng khi bao bì và đĩa đựng thức ăn lớn hơn, người ta thường ăn nhiều hơn gần 50 phần trăm những món ăn vặt và nhiều hơn có thể đến 25 phần trăm những bữa chính so với khi ăn trong đĩa và trong bao bì nhỏ hơn.

Thật ngạc nhiên, phần ăn lớn hơn thậm chí khuyến khích chúng ta ăn nhiều hơn kể cả khi chúng ta không thích thứ mình đang ăn. Wansink, cùng chuyên gia về tiếp thị Junyong Kim, phát hiện khi những người đi xem phim ở Philadelphia được đưa những xô cỡ vừa và cỡ lớn bắp rang bơ đã để hai tuần, họ ăn nhiều hơn 34 phần trăm với các xô cỡ lớn dù họ đánh giá món bắp rang chỉ đạt 2 điểm trên thang điểm từ 1 tới 9, trong đó 1 nghĩa là bắp rang có vị cực tệ và chất lượng rất thấp.

Bao bì cỡ lớn kích thích chúng ta ăn nhiều hơn ngay cả khi lượng thực phẩm chứa trong đó không nhiều. Mới đây các nhà nghiên cứu ở Bỉ đã phát hiện khi những người tham gia được cho một khẩu phần kẹo M&M trung bình (200 gam) - nhiều hơn một chút so với lượng kẹo trong bốn gói thông thường - họ ăn gấp đôi lượng kẹo và nạp nhiều calo khi kẹo được đựng trong bao bì 750 ml so với khi trong bao bì 250 ml.

Ngoài việc kích thước bao bì gợi ý chúng ta về lượng ăn bình thường - một khẩu phần được phục vụ với lượng thích hợp - bao bì cỡ lớn chỉ đầy một nửa. Sự tương phản về kích thước này tạo ra ảo giác rằng trong đó không có nhiều kẹo. Cả quan niệm sai lầm rằng đó là khẩu phần tiêu chuẩn lẫn diễn dịch sai sự tương phản kích thước đều khiến người ta ăn nhiều hơn.

Thêm nữa, những người tham gia thí nghiệm được cho hộp kẹo M&M để ăn bao nhiêu tùy thích trong khi xem tivi. Như bạn sẽ thấy trong chương 10, sự sao nhãng do màn hình gây ra là đặc biệt nguy hiểm khi nói tới ăn uống quá độ. Bài học rút ra: hãy cảnh giác với những bao bì lớn, bất kể trong đó chứa bao nhiêu thực phẩm.