Cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump đã tập trung bàn về thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện Việt - Mỹ, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại.
15h chiều 31/5 giờ Washington DC (sáng nay theo giờ VN), Tổng thống Donald Trump đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ở cửa phía Tây của Nhà Trắng và mời ghi sổ lưu niệm tại phòng Roosevelt. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên tới Nhà Trắng kể từ khi chính quyền mới nhậm chức.
Hai lãnh đạo sau đó có cuộc gặp riêng 15 phút tại phòng Bầu Dục trước khi có cuộc hội đàm giữa hai đoàn ở phòng họp Nội Các.
"Mỹ có thâm hụt thương mại lớn đối với Việt Nam nhưng điều đó sẽ sớm được khắc phục. Những thoả thuận thương mại lớn vừa được ký và đó là điều tốt", Tổng thống Donald Trump phát biểu trong cuộc họp mở rộng với hai đoàn.
Cuộc họp mở rộng có sự tham gia của các lãnh đạo hàng đầu như Phó tổng thống Mike Pence, Ngoại trưởng Rex Tillerson, Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross...
Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ vui mừng khi quan hệ Đối tác Toàn diện Việt - Mỹ phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trên cả bình diện song phương và đa phương.
Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng quan hệ Việt - Mỹ đang có rất nhiều cơ hội phía trước. Hai bên khẳng định cam kết tiếp tục nỗ lực phát triển quan hệ hai nước ổn định, lâu dài, xây dựng và cùng có lợi, không chỉ phục vụ tốt hơn lợi ích hai nước mà còn đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.
Theo thông cáo chung hai nước, hai nhà lãnh đạo cam kết tích cực tăng cường quan hệ kinh tế cùng có lợi và ngày càng phát triển, góp phần thúc đẩy thịnh vượng cho cả hai nước. Hai nhà lãnh đạo khẳng định tiếp tục ủng hộ hợp tác phát triển giữa hai nước.
Hai bên khẳng định tầm quan trọng của việc thúc đẩy thương mại song phương và tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp hai bên, đặc biệt thông qua việc triển khai có hiệu quả Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư để xử lý các vấn đề trong quan hệ Việt Nam– Hoa Kỳ trên tinh thần xây dựng.
Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc xử lý một số vấn đề thương mại ưu tiên, bao gồm dịch vụ chuyển vùng điện thoại và thuốc thú y, và cam kết sẽ tiếp tục phối hợp trên tinh thần xây dựng nhằm giải quyết các vấn đề ưu tiên khác của mỗi bên, như sở hữu trí tuệ, dịch vụ tài chính và quảng cáo, sản phẩm an ninh thông tin, nội tạng trắng, bột bã ngô, cá da trơn, tôm, xoài và các vấn đề khác.
Hai bên hoan nghênh việc công bố các thỏa thuận thương mại mới với tổng trị giá hơn 8 tỉ USD.
Trả lời Zing.vn, Bộ trưởng Kế hoạch đầu tư Nguyễn Chí Dũng nói với chuyến thăm tới Mỹ, Thủ tướng muốn truyền tải thông điệp với chính quyền Mỹ rằng hợp tác thương mại và đầu tư với Việt Nam không lấy đi việc làm, không ảnh hưởng quyền lợi của Mỹ mà thực tế giúp thúc đẩy tăng trưởng, thúc đẩy việc làm và thúc đẩy xuất khẩu của Mỹ.
"Tổng thống Donald Trump hiện vẫn coi quan hệ với Việt Nam là thâm hụt thương mại và lấy đi việc làm của người Mỹ. Nhưng Thủ tướng và Chính phủ ta muốn truyền tải thông điệp với cộng đồng doanh nghiệp và giới chức Mỹ rằng: hợp tác thương mại và đầu tư với Việt Nam không lấy đi việc làm, không ảnh hưởng quyền lợi của Mỹ, mà thực tế giúp thúc đẩy tăng trưởng, thúc đẩy việc làm và thúc đẩy xuất khẩu của Mỹ", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.
“Các hợp đồng vừa được ký rất tốt, nhưng Mỹ muốn nhiều hơn thế. Mỹ muốn Việt Nam đề xuất những sáng kiến để khắc phục tình trạng mất cân bằng thương mại”, ông Murray Hiebert, chuyên gia về Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nói với Reuters.
Kể từ khi Việt Nam và Mỹ ký kết Hiệp định thương mại song phương năm 2001, quan hệ thương mại giữa hai nước đã có sự phát triển mạnh mẽ. Mỹ hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, ước đạt 53 tỷ USD năm 2016, trong đó Việt Nam tiếp tục xuất siêu 30,9 tỷ USD.
Mỹ tuy nhập siêu song tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sang Việt Nam đang tăng nhanh ở mức 77% (gấp 4 lần tốc độ tăng của Việt Nam) và xuất siêu về dịch vụ.
Về đầu tư, tính đến tháng 11/2016, Mỹ xếp thứ 8/112 quốc gia và vùng lãnh thổ có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam với 815 dự án, đồng thời xếp tứ 9/68 quốc gia tiếp nhận FDI của Việt Nam với 147 dự án.
Theo thông cáo chung hai nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump nhất trí tăng cường quan hệ quốc phòng song phương trên cơ sở Bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương năm 2011 và Tuyên bố tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng năm 2015.
Hai nhà lãnh đạo trao đổi về quyết định vừa qua của Chính phủ Hoa Kỳ chuyển giao tàu tuần tra lớp Hamilton cho Việt Nam nhằm tăng cường năng lực thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ quan tâm tới việc tiếp nhận thêm trang thiết bị quốc phòng từ Hoa Kỳ, bao gồm các tàu tuần tra cho lực lượng cảnh sát biển.
Hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận các biện pháp mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên như hợp tác nhân đạo, giải quyết hậu quả chiến tranh và an ninh biển. Hai nhà lãnh đạo trao đổi về khả năng tàu sân bay Hoa Kỳ thăm cảng Việt Nam và các biện pháp tăng cường hơn nữa hợp tác giữa các lực lượng hải quân hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump hoan nghênh việc ký Bản ghi nhớ về việc thành lập nhóm làm việc về Sáng kiến hợp tác lưu trữ vật tư y tế và hợp tác nhân đạo và nhất trí sẽ khẩn trương triển khai thỏa thuận này.
Hai nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường hợp tác về an ninh và tình báo. Việt Nam và Hoa Kỳ cam kết hợp tác về chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia và tội phạm mạng...
Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Donald Trump khẳng định Việt Nam và Mỹ chia sẻ những lợi ích chung ở Châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực.
Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Biển Đông là tuyến đường hàng hải có tầm quan trọng chiến lược đối với cộng đồng quốc tế. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo tự do hàng hải, hàng không và các hình thức sử dụng biển hợp pháp khác; bày tỏ lo ngại về tác động bất ổn mà những hạn chế bất hợp pháp đối với tự do trên biển gây ra đối với hòa bình và thịnh vượng của khu vực Châu Á –Thái Bình Dương.
Hai bên cũng khẳng định hoàn toàn ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp, không đe dọa vũ lực hoặc sử dụng vũ lực, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, đồng thời kêu gọi tất cả các bên liên quan thực hiện nghiêm túc các nghĩa vụ pháp lý quốc tế trong quá trình giải quyết tranh chấp. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh các bên cần kiềm chế, không có các hành động có thể gây gia tăng căng thẳng, như việc quân sự hóa các cấu trúc có tranh chấp.
Tổng thống Trump nhấn mạnh Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cho tàu và máy bay di chuyển và hoạt động tại bất kỳ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; khẳng định ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý. Hai nhà Lãnh đạo hoan nghênh tiến triển trong đàm phán một Bộ Quy tắc ứng xử hiệu quả và có ý nghĩa.
Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam mời Tổng thống Donald Trump và Phu nhân cùng gia đình thăm chính thức Việt Nam, dự Hội nghị Cấp cao APEC 2017. Tổng thống Donald Trump đã vui vẻ nhận lời.
Bình luận về chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bangkok Post có bài viết với nhan đề “Bước tiến đầu của Việt Nam với chính quyền ông Trump”. “Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ có một bước tiến trong quan hệ với chính quyền mới của Mỹ”, Bangkok Post nhận định.
Trong khi đó, Washington Times nhận định việc Tổng thống Donald Trump chào đón Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Nhà Trắng là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy Washington và Hà Nội chia sẻ ngày càng nhiều lợi ích chiến lược và tầm nhìn chung về khu vực và thế giới.
“Đây là một phép thử để thấy hai nước đã tiến xa đến đâu và Việt Nam nổi lên đến mức nào trong chiến lược của chính quyền Tổng thống Donald Trump ở châu Á”, Washington Times viết.
