Sáng 26/9, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2019.
Cổng thông tin Chính phủ dẫn lời phát biểu khai mạc Hội nghị của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nêu rõ đầu tư công đóng góp lớn vào tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhất là các công trình hạ tầng quan trọng.
Chính phủ trả thêm chi phí vốn trong khi tiền nằm im
Số liệu thống kê cho thấy đầu tư công chiếm tới 10,7% tổng giá trị GDP, khoảng 32% tổng mức đầu tư toàn xã hội năm 2019.
Tuy nhiên, theo Thủ tướng, tình trạng chậm giải ngân đầu tư công từ gần chục năm qua đã tạo ra nút thắt cổ chai đối với nền kinh tế, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Thứ nhất, chậm giải ngân ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế do vốn là một trong những yếu tố quan trọng của tăng trưởng GDP.
Thứ hai, vốn đầu tư công thường là một trong những nguồn lực của các dự án lớn và hạ tầng quan trọng. Do đó, quá trình giải ngân vốn đầu tư công trì trệ sẽ kéo lùi các dòng vốn đối ứng khác của tư nhân và nước ngoài, ảnh hưởng huy động vốn xã hội, và đặc biệt là uy tín quốc gia, giảm niềm tin của các nhà đầu tư và nhà tài trợ.
Thứ ba, tình trạng này gây lãng phí lớn bởi Chính phủ phải trả thêm chi phí vốn trong khi tiền nằm im.
Thứ tư, doanh nghiệp và chủ đầu tư cũng phải gánh chịu chi phí bị đội lên, việc làm giảm đi, nợ nần tăng thêm và uy tín làm ăn giảm sút.
Thủ tướng nhấn mạnh quyết cắt vốn, chuyển vốn từ các dự án không giải ngân được để sử dụng cho dự án có hiệu quả hơn. Ảnh: Báo Chính phủ. |
Không thể đổ cho nguyên nhân khách quan
Do đó, người đứng đầu Chính phủ đề nghị làm rõ nguyên nhân của tình trạng này: “Các đồng chí nói là mặt bằng, thủ tục, năng lực thi công, nhất là thể chế… Tuy nhiên có nhiều địa phương, nhiều ngành cùng tình trạng như vậy lại giải ngân hết sức tốt, 70-80%, có địa phương đạt cao hơn nữa. Trong khi đó, có nhiều ngành, địa phương thì giải ngân chỉ 10-15%. Chúng ta phải thấy trách nhiệm trước đất nước, trước xã hội chứ không thể đổ cho nguyên nhân khách quan”.
“Tại sao người ta làm được mình lại chậm trễ? Chậm do vốn, thủ tục phức tạp hay tinh thần thái độ không tích cực? Có những chủ trương giải phóng mặt bằng cả năm rưỡi rồi nhưng đến giờ phút này vẫn ì xèo, tiền không ra khỏi tài khoản, ra xã hội được”, Thủ tướng nói.
Tại sao người ta làm được mình lại chậm trễ? Chậm do vốn, thủ tục phức tạp hay tinh thần thái độ không tích cực?
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc
Điều quan trọng nhất tại Hội nghị, theo Thủ tướng, là đưa ra các giải pháp thiết thực, cụ thể, sát đúng, mạnh mẽ hơn để công tác giải ngân tốt hơn khi còn 3 tháng nữa là kết thúc năm 2019, cũng như rút kinh nghiệm năm nay để sang năm giải ngân kịp thời hơn, chặt chẽ hơn.
“Làm tốt cũng nói, làm không tốt cũng phải nói ra để chúng ta rút kinh nghiệm chung”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Cổng thông tin Chính phủ dẫn lời Thủ tướng khẳng định quyết cắt vốn, chuyển vốn từ các công trình, dự án của bộ, ngành, địa phương không giải ngân được để các bộ, ngành, địa phương khác sử dụng có hiệu quả, kịp thời hơn.
Theo Bộ Tài chính, giải ngân 9 tháng đầu năm 2019 ước đạt 192.136 tỷ đồng, bằng 45,17% so với kế hoạch Quốc hội giao và bằng 49,14% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2018, trong đó, giải ngân vốn TPCP và ODA đều đạt thấp.
Có 7 bộ, ngành và 14 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 70%, trong đó 4 bộ, ngành và 4 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 80%.
Nhiều bộ, cơ quan Trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn dưới mức bình quân chung, có 31 bộ, cơ quan Trung ương và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 50%, trong đó 17 bộ, cơ quan Trung ương và 1 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 30%.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, vấn đề phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công vẫn là một “điểm mờ” trong bức tranh sáng của tổng thể nền kinh tế.