Thủ tục đất đai thực hiện thế nào từ 1/7?

Từ ngày 1/7, hệ thống hành chính trong lĩnh vực đất đai sẽ chính thức vận hành theo mô hình phân quyền, phân cấp mới.

Cấp tỉnh đảm nhiệm các thủ tục có tính chất phức tạp và quy mô lớn

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa có Quyết định 2304/QĐ-BNNMT công bố thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ.

Trong đó, thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung, được thay thế thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường gồm 48 thủ tục gồm: 2 thủ tục hành chính cấp Trung ương; 32 thủ tục cấp tỉnh; 14 thủ tục cấp xã.

Theo đó, 32 thủ tục được phân cấp cho cấp tỉnh, chủ yếu là những thủ tục phức tạp, liên quan đến quyền sử dụng đất của tổ chức, dự án đầu tư hoặc có yếu tố pháp lý đặc thù.

Một loạt thủ tục liên quan đến đăng ký biến động đất đai được thực hiện tại cấp tỉnh như: cá nhân sử dụng đất thành lập doanh nghiệp tư nhân; chuyển nhượng, thừa kế, góp vốn, cho thuê hoặc xử lý tài sản gắn liền với đất trong các giao dịch dân sự, thương mại; thay đổi thông tin người sử dụng đất; chuyển mục đích sử dụng đất không cần xin phép; xử lý kết quả các bản án, quyết định thi hành án hoặc tranh chấp về đất đai.

Trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN), cấp tỉnh thực hiện nhiều trường hợp đặc biệt như: Cấp GCN cho thửa đất có diện tích tăng thêm do điều chỉnh ranh giới; cấp đổi, cấp lại GCN bị mất; thu hồi GCN cấp sai; cấp GCN cho người nhận chuyển nhượng chưa hoàn tất thủ tục trước ngày 1/8/2024; hoặc cấp GCN cho các trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích trước năm 2014.

Ngoài ra, cấp tỉnh còn chịu trách nhiệm với các thủ tục về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đặc biệt trong các dự án không qua đấu giá hoặc có quy mô đầu tư lớn. Thẩm quyền điều chỉnh các quyết định liên quan đến sai sót về ranh giới, diện tích, hoặc giao khu vực biển để lấn biển cũng thuộc cấp tỉnh.

Các chức năng tách/hợp thửa, đăng ký đất đai lần đầu, giải quyết tranh chấp, cung cấp dữ liệu đất đai, xóa ghi nợ tiền sử dụng đất và đăng ký tài sản gắn liền với đất trong dự án bất động sản… cũng được thực hiện tại cấp tỉnh nhằm đảm bảo tính thống nhất và chính xác cao trong quản lý.

Thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung, được thay thế thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường gồm 48 thủ tục gồm: 2 thủ tục hành chính cấp Trung ương; 32 thủ tục cấp tỉnh; 14 thủ tục cấp xã. Ảnh minh họa: IT.

Cấp xã chủ động xử lý 14 thủ tục gần dân, sát thực tiễn

Song song với việc phân quyền cho cấp tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng phân cấp 14 thủ tục hành chính đất đai cho cấp xã, nhằm rút ngắn thời gian xử lý các công việc thường xuyên, gần gũi với người dân.

Trong đó, có 5 thủ tục liên quan đến đăng ký, cấp giấy chứng nhận, bao gồm: Xác định lại diện tích đất ở đã được cấp GCN trước ngày 1/7/2004; đính chính GCN có sai sót; thu hồi và cấp lại GCN cấp sai; đăng ký, cấp GCN lần đầu cho tổ chức đang sử dụng đất; cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư hoặc người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài.

Về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp xã thực hiện 5 thủ tục gồm: giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá; chuyển hình thức giao/thuê đất; điều chỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất khi có thay đổi về cơ sở pháp lý hoặc ranh giới, diện tích; và giao đất ở không qua đấu giá cho một số nhóm đối tượng ưu tiên như cán bộ công chức, giáo viên, y tế vùng khó khăn, người thường trú tại xã chưa có đất ở.

Đáng chú ý, 4 thủ tục còn lại thể hiện rõ vai trò gần dân, như: tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc cộng đồng; sử dụng đất kết hợp đa mục đích; giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp xã; và tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai tại cơ sở.