Thorium - nguồn năng lượng mới có thể phục vụ hàng tỷ người?

Theo vị giáo sư đạt giải Nobel Vật lý 2018, thành viên hội đồng giải thưởng VinFuture, thorium đang được nghiên cứu để thay thế uranium trong sản xuất điện hạt nhân. Nếu thành công, đây sẽ là giải pháp hữu hiệu cho con người trước bài toán nguồn năng lượng ngày càng cạn kiệt.

GS Mourou cho biết thorium có 3 lợi thế: Thứ nhất là sự dồi dào trong tự nhiên. “Để so sánh với các nguồn đầu vào sản xuất điện, nếu carbon là 1 đơn vị, uranium là 5, thì thorium lên tới 1 triệu đơn vị”, GS Mourou nói. Thứ hai, thorium tạo ra chất thải ít hơn rất nhiều so với uranium. Và thứ 3, vòng đời các vật liệu mang độc tính của thorium tồn tại rất ngắn so với uranium.

“Bởi vậy, đây là cơ hội tiềm năng cho chúng ta trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân. Lĩnh vực này trước đây ta chưa khám phá được, và giờ ta có thể tạo ra. Nguồn năng lượng này có thể đáp ứng nhu cầu 10 tỷ người trong thời gian 10.000-20.000 năm”, GS Mourou dự đoán.

GS Gérard Albert Mourou tại buổi tọa đàm trước thềm Lễ trao giải VinFuture.

Nghiên cứu về năng lượng mới chính là một trong những câu chuyện cấp bách của nhân loại hiện nay. Đây là một trong những lý do buổi tọa đàm khoa học hướng tới Lễ trao giải VinFuture có hẳn một phiên bàn về năng lượng mới.

Sự kiện có sự tham gia của nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới như GS Sir Richard Henry Friend (Đại học Cambridge, Anh - Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture), GS Nguyễn Thục Quyên (Đại học California, Mỹ - đồng Chủ tịch Hội đồng sơ khảo VinFuture), GS Antonio Facchetti (Đại học Northwestern), GS Gérard Albert Mourou (Giải Nobel Vật lý 2018), GS Sir Kostya S.Novoselov (Giải Nobel Vật lý năm 2010)…

GS Sir Richard Henry Friend nói về năng lượng tái tạo tại "Toạ đàm khoa học vì cuộc sống", nằm trong khuôn khổ chuỗi sự kiện VinFuture sáng 19/1.

Nhấn mạnh về tầm quan trọng của năng lượng mới, GS Sir Richard Henry Friend cho rằng đây là nhiệm vụ cần thiết, khó khăn nhưng may mắn là khoa học công nghệ có thể giải quyết được.

“10 năm trước, thông điệp phải giảm phát thải carbon tới mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 được cho là không tưởng. Nhưng tới bây giờ, với tiến bộ khoa học công nghệ thì đây là điều có thể. Khoa học công nghệ đã làm chi phí năng lượng rẻ hơn. Năm 2010, loại hình năng lượng có giá rẻ nhất là điện than, hạt nhân, một phần nhỏ là điện gió. 10 năm sau, điện mặt trời đã giảm chi phí nhiều so với người lạc quan nhất từng nghĩ”, GS Friend nói.

Điện mặt trời cũng là nguồn năng lượng nhận được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học tại tọa đàm. Nếu như GS Antonio Facchetti tỏ ra “phấn khích với năng lượng mặt trời” thì GS Sir Kostya S.Novoselov (Nobel Vật lý 2010) lại hướng sự chú ý vào phương án lưu trữ để nâng cao mức độ hiệu quả của nguồn năng lượng tái tạo. Trong đó, graphene - vật liệu đã mang tới cho vị giáo sư này giải Nobel Vật lý 2010 - là một trong những giải pháp tối ưu.

GS Antonio Facchetti chia sẻ về graphene.

“Điện mặt trời tích hợp với pin tích năng có thể khai thác tối ưu và tác động lớn trong sử dụng hiệu quả năng lượng… Pin hiện đại có kết cấu và thiết kế phức tạp. Nhưng pin hiệu quả hay không phụ thuộc vào phát điện. Nghiên cứu của chúng tôi không chỉ dừng lại ở siêu vật liệu này (graphene) mà nhiều vật liệu khác”, vị giáo sư cho biết.

Theo GS Nguyễn Thục Quyên (Đại học California, Mỹ), từng quốc gia phải dùng chính thế mạnh để tạo nên nguồn năng lượng cho mình. “Ví dụ, Việt Nam có biển dài, miền Trung nhiều nắng, lợi thế điện gió, đây chính là thế mạnh cần tận dụng”, vị Chủ tịch Hội đồng sơ khảo giải thưởng VinFuture nhận định.