Đó là khi con người hầu hết bị dồn đến đường cùng với đầy đủ mọi trớ trêu, để rồi từ đấy bật lên những nét tươi sáng tốt lành nhất của đời người.
Mười truyện ngắn trong tập truyện là tất cả những gì về con người. Dưới những thiết lập kỳ lạ của một phòng thí nghiệm nhà tù, hay trong một gia đình trung lưu, nơi con người được dùng làm đồ trang trí trong sân... tưởng chừng như rất xa vời với đời sống con người, nhưng dưới ngòi bút của Saunders, chúng xoáy vào nhân loại với đầy đủ mọi khoảnh khắc, mọi cảnh huống, và số phận.
Trong bức tranh của Saunder, nhân loại là môt thể thống nhất bởi những hỗn độn, nhỏ mọn, tự nhận thức của nó, nhưng may mắn ở chỗ, tác giả đã tìm ra được những điều tốt lành giữa mớ hỗn độn ấy.
Trong câu chuyện đau lòng Thoát khỏi đầu nhện, một tên tội phạm được dùng để thử nghiệm loại thuốc hóa học làm thay đổi khả năng cảm nhận tình yêu và hạnh phúc của con người. Anh những tưởng đây là cơ hội để làm việc tốt, nhưng hóa ra anh cũng như những người tù khác chỉ là vật thí nghiệm, và có thể bị vứt bỏ (bị chết) dễ dàng như những món đồ khác.
Dưới những tác động của các loại thuốc, con người những tưởng đó là điều tốt, nhưng hóa ra nó rất tệ hại, nó có thể khiến cái ác trong con người tăng vọt. Đó là những khía cạnh khôn lường mà đời sống mang lại.
 |
| Tập truyện ngắn Ngày mười tháng mười hai của nhà văn George Saunders. |
Hay trong Nhật ký các cô gái Semplica, khi cha mẹ cố gắng cho những người hàng xóm thấy một cuộc sống giàu có, hài hòa với thời đại bằng việc mua đồ trang trí vườn là những cô gái Semplica.
Những cô gái từ miền đất xa xôi nào đó đến với nước Mỹ, được xâu thành chuỗi với nhau bằng một dây cáp phẫu thuật chạy xuyên qua đầu họ để trở thành vật trang trí trong vườn cỏ của những gia đình giàu có.
Và những đứa trẻ trong ngôi nhà ấy đã tìm cách để giải thoát cho những cô gái Semplica ấy. Nhưng sự giải thoát ấy lại đặt cả những cô gái Semplica kia và những con người trong ngôi nhà này vào những cảnh huống khó khăn.
Một câu chuyện đau buồn, và tái hiện lại một thực tế đương đại Mỹ với đầy những bạo lực và tàn nhẫn.
Đời sống trong truyện ngắn của Saunders là thế giới của đầy những khuôn mặt, với những lật dở khôn lường. Điều ta tưởng tốt đẹp hóa ra lại độc ác, cái xui đẩy ta làm điều xấu xa, nhưng có khi nó lại là điều tốt. Những nhơ bẩn, đẹp đẽ hay bần cùng cứ trộn lẫn với nhau để tạo nên một phương thuốc giải độc tuyệt vời cho cuộc đời này.
Bằng một hệ thống ngôn ngữ biến đổi linh hoạt, khi buồn bã khi vui tươi, lúc thản nhiên lúc thương cảm, truyện của George Saunders nối kết những người rất khác nhau thậm chí có khi đối lập với nhau.
Ngày mười tháng mười hai như một tấm gương phóng chiếu những cơn ác mộng trong tâm trí con người. Với lối viết viễn tưởng, khơi gợi nhiều tưởng tượng, Saunders đã vẽ ra những câu chuyện về một thực tế đầy tàn phá và đáng sợ.
Tập truyện thực sự là một liều thuốc tình cảm tuyệt vời cho bất kì độc giả nào, nó là một cuốn sách thiết lập lại tình yêu đối với con người. Nó khiến ta khóc tu tu rồi lại mỉm cười ngay khi nước mắt vẫn còn đọng trên má. Nó khiến ta quên phắt cái tình thế của ta, mà đắm chìm vào bầu không khí của những câu chuyện ấy.
Đọc Ngày mười tháng mười hai độc giả dễ dàng nhận ra rằng nẩy lên giữa một bầu không khí đời sống ảm đạm, tăm tối của những con người ấy là những mầm hy vọng và hài hước.
 |
| Nhà văn người Mỹ George Saunders. |
Mỗi truyện ngắn của Saunders đều là một hỗn hợp của sự u ám và tươi sáng. Giữa những khốn cùng tăm tối, mỗi câu chuyện đều dựa dẫm, tìm kiếm được những thứ tình cảm sâu thẳm nhất của con người như tình cảm gia đình, tình bằng hữu, hay cơ bản nhất là tình cảm giữa con người với con người.
Cuộc sống của họ luôn đẩy họ vào những bước đường cùng, bị bủa vây bởi mọi u buồn, nhưng bằng cách nào đó, dưới con mắt của Saunders, họ vẫn có thể dịch mình về phía tươi sáng, dẫu cho khi kết thúc câu chuyện cuộc đời họ vẫn bầm dập và bi đát.
Họ đích thực là con người, không bị bóp méo, không bị lu mờ.
Ngày mười tháng mười hai là tập truyện ngắn thứ tư của nhà văn George Saunders và tác phẩm một lần nữa chứng tỏ ông là bậc thầy trong thế loại truyện ngắn.
Đây là một tập truyện rực rỡ, sắc bén và vui nhộn, được phát triển bằng phong cách viết đa dạng mới mẻ, với nhịp truyện rõ ràng, mạch lạc, có sự triển khai hài hòa, uyển chuyển và dí dóm giữa những chuyển biến của tâm lý và tâm thức của nhân vật.
Tập truyện đã được trao giải thưởng văn học Anh Folio năm 2014. Giải Folio nhằm vinh danh những tác phẩm văn học bằng tiếng Anh xuất sắc nhất trên toàn thế giới.
George Saunders, hiện là giảng viên Văn học tại trường Đại học Syracuse, New York. Trước đó ông còn là một kỹ sư địa – vật lý. Ông được đánh giá là một trong những cây viết truyện ngắn xuất sắc nhất hiện nay và tên tuổi của ông thường xuyên xuất hiện trên tờ The New Yorker.
