Khói bốc lên từ thành phố Severodonetsk, Ukraine, vào ngày 8/6. Ảnh: CNN. |
Mặc dù bị tổn thất nặng nề, lực lượng Ukraine vẫn cầm cự quyết liệt ở thành phố Severodonetsk, buộc Nga phải tập trung hỏa lực vào một khu vực tương đối nhỏ và trì hoãn nỗ lực chiếm giữ 10% khu vực Luhansk còn lại, vẫn thuộc quyền kiểm soát của Ukraine.
Nga đã tuyên bố việc chiếm giữ các khu vực Luhansk và Donetsk ở miền Đông Ukraine là một trong những mục tiêu của “chiến dịch quân sự đặc biệt”. Tuy nhiên, đến nay, hoạt động đó đang bị đình trệ, một phần lớn của Donetsk vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của lực lượng Nga.
Mục tiêu không khả thi
Lực lượng Nga đang đạt được những lợi thế nhất định. Hôm 19/6, Bộ Quốc phòng Nga cho biết thị trấn Metelkino, phía đông nam Severodonetsk, đã bị chiếm giữ. Song, mục tiêu chính là bao vây quân đội Ukraine - những người đang bảo vệ hai thành phố Lysychansk và Severodonetsk - dường như vẫn không khả thi.
Trong chiến dịch lần này, lực lượng Nga đã sử dụng một chiến thuật chính: Áp đảo hỏa lực gián tiếp nhằm vào tất cả vị trí của quân đội Ukraine, và ít sử dụng binh sĩ trên bộ để chiếm giữ các khu đô thị hơn.
Hôm 19/6, Bộ Quốc phòng Nga cho biết thị trấn Metelkino, phía đông nam Severodonetsk, đã bị chiếm giữ. Ảnh: Reuters. |
Trong một đoạn video về các lực lượng đặc biệt Ukraine tại khu vực này được công bố vào cuối tuần qua, một binh sĩ giấu tên nói: "Họ đang đổ xuống (nơi đây) tất cả những gì họ có, tất cả loại đạn dược. Sau đó, sử dụng pháo binh và tiến về phía trước từng chút một".
Trong bối cảnh giao tranh căng thẳng, khoảng 500 dân thường, trong đó có hàng chục trẻ em, đã đến trú ẩn trong nhà máy hóa chất Azot ở Severodonetsk. Không giống khu phức hợp Azovstal ở Mariupol, nhà máy hóa chất này không có nhiều chỗ trú ẩn dưới mặt đất. Các quan chức Ukraine cho biết những người dân ở nhà máy cũng không thể sơ tán vì giao tranh dữ dội.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) ở Washington, "quân đội Nga có khả năng đối mặt với tổn thất, cũng như suy giảm quân số và trang thiết bị, điều này sẽ làm phức tạp thêm nỗ lực tăng cường tấn công trên các địa điểm quan trọng khác, khi giao tranh tiếp diễn ở Severodonetsk".
Trong khi đó, hôm 7/6, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu nói rằng Nga đã kiểm soát hoàn toàn khu vực dân cư ở thành phố Sievierodonetsk. Tuy nhiên, quân đội nước này vẫn đang tìm cách thiết lập quyền kiểm soát đối với "khu công nghiệp và các khu định cư gần nhất" của thành phố, theo AFP.
“Mài mòn” sức kháng cự
Ukraine tuyên bố đã gây tổn thất nặng nề cho các lực lượng Nga trong khu vực - một phần là nhờ các vũ khí mới từ đồng minh phương Tây, bao gồm vũ khí chống tăng và pháo tầm xa do Mỹ và Pháp cung cấp.
Tuy nhiên, các con đường tiếp tế của Ukraine đang bị tấn công liên tục. Việc vận chuyển hàng tiếp viện từ phía tây vùng Donetsk dọc theo đường cao tốc đến Lysychansk cũng trở nên khó khăn hơn.
ISW dự đoán rằng "lực lượng Nga có thể sẽ kiểm soát được Severodonetsk trong những tuần tới, nhưng họ sẽ phải tập trung phần lớn lực lượng hiện có vào khu vực nhỏ bé này".
Cho đến nay, Nga sử dụng chiến thuật tiêu diệt các khu vực kháng cự ở phía nam thành phố, chẳng hạn Syrotyne, sau đó tấn công tuyến phòng thủ của Ukraine từ nhiều hướng.
Giới chức Ukraine cho biết Nga đang tăng cường sử dụng máy bay không người lái để xác định vị trí phòng thủ của họ. “Quân đội Nga giám sát trên không cả ngày lẫn đêm bằng máy bay không người lái, điều chỉnh hỏa lực, nhanh chóng thích ứng với những thay đổi của chúng tôi trong các khu vực phòng thủ”, ông Serhii Hayday, lãnh đạo quân sự khu vực Luhansk, nói.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy cây cầu Pavlograd ở phía tây Severodonetsk bị hư hại nặng nề. Ảnh được chụp hôm 11/6. Ảnh: Maxar Technologies. |
Ở những địa điểm khác dọc theo chiến tuyến kéo dài hơn 1.000 km, có rất ít vùng lãnh thổ bị Nga chiếm giữ.
Các mục tiêu chính của Moscow ở Donbas là kiểm soát thành phố công nghiệp và trung tâm giao thông của Sloviansk, cùng với thị trấn Bakhmut, thuộc Donetsk, nhưng họ chỉ đạt được những tiến triển rất hạn chế. Họ cũng dễ bị tấn công bởi các cuộc phản công của Ukraine ở phía nam và phía tây thành phố Izium.
Trong khi đó, giao tranh ở miền Nam Ukraine lại cho thấy một bức tranh khác. Nga dường như đang củng cố những thành quả đạt được trong những ngày đầu cuộc xung đột, dọc theo các tuyến đường bảo vệ vành đai ven biển.
Các cuộc phản công của Ukraine ở Kherson chỉ đạt được tiến bộ hạn chế, vì Moscow hiện đã không mấy mặn mà với việc cố gắng giành thêm lãnh thổ.
Nhận định về cục diện chiến sự ở Ukraine, Thủ tướng Anh Boris Johnson hôm 19/9 đã nói: "Thời gian là yếu tố sống còn. Mọi thứ sẽ phụ thuộc vào việc liệu Ukraine có thể tăng cường khả năng phòng thủ lãnh thổ nhanh hơn so với việc Nga tăng cường khả năng tấn công hay không".
Suy giảm nhuệ khí
Một số đơn vị quân đội tốt nhất của Ukraine đã bị tổn thất lớn trong quá trình bảo vệ Donbas. Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Oleksiy Reznikov nói với CNN rằng hàng chục nghìn người Ukraine đã thiệt mạng kể từ khi xung đột nổ ra vào ngày 24/2, trong đó có lẽ phần lớn là binh lính.
Bộ Quốc phòng Anh cũng đánh giá rằng nhiều binh sĩ Ukraine có khả năng đã đào ngũ trong những tuần gần đây.
Vì vậy, điều quan trọng không chỉ là cung cấp vũ khí tầm xa chính xác cho Kyiv mà còn phải tăng cường huấn luyện binh sĩ. Thủ tướng Anh Boris Johnson đang thúc đẩy một kế hoạch cho phép các đồng minh đào tạo 10.000 binh sĩ chỉ sau 120 ngày.
Bất chấp những tổn thất, lực lượng Nga vẫn có ưu thế rất lớn về thiết giáp và thiết bị chiến đấu trên không. Và họ có thể tiếp tục phá hủy tuyến phòng thủ của Ukraine. Tuy nhiên, nếu có luồng vũ khí cấp tốc với khả năng làm mất lợi thế của Nga về hệ thống pháo và tên lửa hạng nặng, lực lượng Ukraine vẫn có thể ngăn chặn đối phương tiến vào những thị trấn và thành phố xa hơn về phía tây.