 |
| Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình phát biểu tại hội nghị của Quân ủy Trung ương. Ảnh: Daily PLA |
Một trong những thay đổi đáng kể nhất, theo tờ South China Morning Post, là việc sẽ chấm dứt các hoạt động kinh doanh kiếm lời của quân đội nhân dân Trung Quốc (PLA), một vấn đề vẫn nhức nhối kể từ sau cải cách quân đội hồi 1998.
Theo SCMP, trong nhiều thập kỉ, PLA vẫn kiếm lời bằng các hoạt động như cho công ty xây dựng quân đội hoạt động bên ngoài, cho thuê nhà xưởng quân đội cho các hãng kinh doanh, cho các đội văn công biểu diễn kiếm tiền, tiếp nhận dân thường ở các bệnh viện quân đội hay các học viện...
Các cải cách này được đưa ra sau hội nghị ba ngày kết thúc hôm 26/11 dưới sự chủ trì của ông Tập Cận Bình, người đồng thời là chủ tịch Quân uỷ Trung ương.
“Chấm dứt hoàn toàn việc PLA làm các dịch vụ kiếm tiền bên ngoài sẽ làm trong sạch lực lượng quân đội và gìn giữ được bản chất cũng như màu sắc của quân đội nhân dân,” người phát ngôn bộ quốc phòng Dương Vũ Quân tuyên bố trong cuộc họp báo sau hội nghị.
Khi Trung Quốc mở cửa vào năm 1978 để tập trung phát triển kinh tế, Đặng Tiểu Bình khi đó cho phép quân đội tham gia làm kinh tế bằng các dịch vụ để có thể tự chủ một phần tài chính và cắt giảm gánh nặng ngân sách quốc phòng.
Quân đội Trung Quốc tham gia rất sâu vào các hoạt động kinh tế cho đến tận cuối những năm những năm 1990, khi lãnh đạo Trung Quốc phát hiện các hoạt động kiếm tiền của quân đội dẫn tới việc các tướng lĩnh lãnh đạo lạm dụng đặc quyền và chức vụ của mình để kiếm lời trong kinh tế.
Một số tướng lĩnh hải quân khi đó thậm chí đã đưa tàu chiến ra nước ngoài để nhập lậu xe hơi và đồ gia dụng vào thị trường nội địa.
Năm 1998, chủ tịch Trung Quốc khi đó là Giang Trạch Dân ra lệnh cho quân đội phải chấm dứt các hoạt động kinh doanh và tập trung vào xây dựng lực lượng hiện đại, chuyên nghiệp. Một số tập đoàn quân đội khi đó đã được chuyển giao cho chính quyền địa phương nhưng quân đội vẫn giữ một số hoạt động kiếm lời của mình.
Tờ Beijing Times đưa tin vào tháng 4/2015 rằng nhiều bệnh viện quân đội hiện có tới 90% bệnh nhân là người dân thay vì binh sĩ.
Chuyên gia phân tích quân sự Liang Guoliang ở Hong Kong cho rằng, Giang Trạch Dân có thể tiến hành các thay đổi này là vì ngân sách quốc phòng khi đó đã tăng với tỷ lệ hai con số nhờ những thành tựu của kinh tế.
Nhà phân tích chính trị Chen Diaoyun ở Hong Kong thì cho rằng ông Giang, người khi đó là chủ tịch quân uỷ dân sự đầu tiên của Trung Quốc, đã không thể chấm dứt được các dịch vụ trả tiền của quân đội vốn khi đó vẫn bị chi phối bởi các tướng lĩnh đầy quyền lực.
“Ông Giang phải có những nhượng bộ để giành được sự ủng hộ của các tướng lĩnh có ảnh hưởng,” Chen nói. “Các bệnh viện và cơ sở quân đội thu phí chỉ là vấn đề nhỏ. Vấn đề phức tạp nhất chính là các dự án bất động sản của các doanh trại quân đội ở địa phương, vốn là nguồn cơn chính của tham nhũng trong quân đội.”
Người phát ngôn quân đội Dương Vũ Quân nói, chính phủ sẽ sớm thông báo chi tiết về việc cải cách dịch vụ trả tiền của PLA sẽ được thực hiện thế nào. Theo ông Liang, hầu hết các dịch vụ trả tiền của quân đội sẽ được chuyển giao cho chính quyền địa phương như từng được ông Giang Trạch Dân nêu ra trong lệnh cấm quân đội tham gia các hoạt động thương mại từ năm 1998.
