Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời phỏng vấn các hãng thông tấn, báo chí Hoa Kỳ: AP (Associated Press), Bloomberg News và Wall Street Journal - Dow Jones trước thềm chuyến thăm chính thức Mỹ từ ngày 6 đến 10/7. Ảnh: TTXVN |
Theo Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, đây là chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử. Bởi đây là lần đầu tiên tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam thăm chính thức Mỹ. Chuyến thăm của tổng bí thư diễn ra 2 năm sau khi 2 nước thiết lập mối quan hệ đối tác toàn diện.
Điều đó có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá về quan hệ trong 20 năm qua và định hướng phát triển quan hệ song phương trong những năm tới, thúc đẩy các mặt hợp tác song phương, làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Mỹ.
Theo lịch trình dự kiến, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Trắng. Ngoài ra, Tổng Bí thư sẽ tham dự lễ chiêu đãi do Ngoại trưởng Mỹ John Kerry chủ trì, tiếp đại diện thương mại Michael Froman, gặp gỡ đại diện các tầng lớp xã hội Việt Nam - Mỹ, gặp thượng nghị sĩ John McCain và các nghị sĩ thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa.
Ngoài ra, Tổng Bí thư sẽ trao đổi về “Quan hệ Việt Nam - Mỹ trong một thế giới đang thay đổi” tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế (CSIS), dự tọa đàm với các doanh nghiệp Mỹ, dự lễ trao giấy phép xây dựng ĐH Fulbright tại Việt Nam và gặp nhóm trí thức của Đại học Harvard.
Tổng bí thư sẽ gặp đại diện cộng đồng người Việt tại Mỹ để thúc đẩy khối đại đoàn kết dân tộc. Tổng bí thư cũng sẽ gặp Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki Moon tại New York. Dự kiến cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton sẽ tiếp đón tổng bí thư tại nhà riêng.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, TS Hoàng Anh Tuấn, viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược ngoại giao, cho biết trong lịch sử quan hệ Việt - Mỹ, chưa có tổng bí thư nào của Việt Nam thăm chính thức Mỹ.
Tổng thống Mỹ chưa bao giờ tiếp một người đứng đầu đảng chính trị một quốc gia khác. Điều đó cho thấy quan hệ Việt - Mỹ đã phát triển rất nhanh trong 20 năm qua.
“Phía Mỹ thật sự coi trọng chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Qua đó, Mỹ cho thấy sự coi trọng đối với quan hệ với Việt Nam, vị trí địa chính trị của Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á cũng như vai trò của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới”,TS Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh.
Ông cho rằng cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng cho thấy phía Mỹ nhìn nhận vị trí và vai trò của Việt Nam cũng như thể hiện tính chất rất sâu rộng và niềm tin ngày càng tăng lên trong quan hệ Việt - Mỹ.
Thông tin cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton dự kiến tiếp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại nhà riêng thể hiện sự thân tình giữa 2 nước. Người Mỹ luôn cho rằng sự giao tiếp cá nhân đóng vai trò rất quan trọng và góp phần thúc đẩy ngoại giao song phương.
Cựu đại sứ Mỹ tại Việt Nam Pete Peterson khẳng định Mỹ muốn tiếp tục hợp tác với Việt Nam vì những thành tựu tiến bộ trong 20 năm qua và vì tương lai tiềm năng phía trước.
“Do đó cả 2 bên phải thích nghi với hệ thống chính trị khác nhau giữa đôi bên. Tôi nghĩ chuyến thăm diễn ra đúng thời điểm và tôi mong đợi chuyến thăm Mỹ của tổng bí thư sẽ thành công tốt đẹp”, ông Peterson lạc quan.
Chuyến đi đặt nền móng cho các lãnh đạo kế nhiệm
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cực kỳ quan trọng vì 2 lý do.
Thứ nhất, sự kiện này sẽ tạo tiền lệ cho các chuyến thăm trong tương lai của những người kế nhiệm tổng bí thư. Điều đó có nghĩa Mỹ tôn trọng vị trí tổng bí thư đảng trong hệ thống chính trị Việt Nam, một bước tiến mới.
Thứ 2, ở cả Mỹ và Việt Nam sẽ có những thay đổi về đội ngũ lãnh đạo trong năm 2016. Chuyến đi của ông Trọng sẽ đặt nền móng cho thúc đẩy quan hệ song phương trong tương lai. Như vậy, Tổng thống Barack Obama và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ chuyển giao lại di sản (hợp tác) cho thế hệ lãnh đạo tiếp theo của 2 nước.
Tôi hy vọng 2 nhà lãnh đạo sẽ đưa ra tầm nhìn chiến lược cho tương lai của quan hệ đối tác. Họ sẽ nhấn mạnh rằng với đối thoại trên cơ sở bình đẳng, 2 bên có thể giải quyết các vấn đề cùng quan tâm. Điểm mấu chốt là 2 nhà lãnh đạo sẽ thúc đẩy niềm tin chiến lược.
Điểm nhấn chính sẽ là cam kết của Việt Nam về ký kết Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Nhiều khả năng Mỹ và Việt Nam sẽ ký TPP cuối năm nay.
Cuộc gặp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với vợ chồng cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton cũng rất có ý nghĩa.
Thứ nhất, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định vai trò quan trọng của cả ông Bill Clinton và bà Hillary Clinton trong việc thúc đẩy quan hệ song phương khi họ là tổng thống và ngoại trưởng Mỹ.
Thứ 2, cuộc gặp của ông với bà Hillary Clinton rất đáng chú ý vì bà đang là ứng viên hàng đầu cho cuộc đua tổng thống Mỹ năm 2016.
Giáo sư CARL THAYER(Học viện Quốc phòng Australia)
THANH TUẤN ghi