Chính quyền Taliban yêu cầu các nữ viên chức thuộc Bộ Tài chính Afghanistan phải cử một người thân là nam giới đến làm việc thay thế họ, một năm sau khi các nữ nhân viên chính phủ bị cấm đi làm và phải ở nhà, theo Guardian.
Các nữ viên chức đã nhanh chóng bị yêu cầu ở nhà ngay khi Taliban lên nắm quyền vào tháng 8/2021 và bị cắt giảm lương nặng nề để không được làm gì.
Thiệt hại 1 tỷ USD ngay lập tức
Một số người thậm chí bị quan chức chính quyền Taliban gọi điện yêu cầu họ giới thiệu người thân là nam giới lên thay thế vị trí của họ vì “khối lượng công việc tăng lên và họ cần một người đàn ông thay vì phụ nữ".
Sima Bahous, Giám đốc điều hành của UN Women, chia sẻ rằng: “Những hạn chế hiện tại trong vấn đề việc làm của phụ nữ ước tính dẫn đến thiệt hại kinh tế ngay lập tức lên tới một tỷ USD, tương đương 5% GDP của Afghanistan".
 |
| Một giáo viên ở trường học tại Kabul. Sau khi Taliban nắm quyền, chỉ có nhân viên y tế nữ và giáo viên nữ mới được đi làm, phụ nữ trong các ngành nghề khác đều được lệnh ở nhà. Ảnh: AFP. |
Maryam, 37 tuổi, nhận được cuộc gọi từ phòng nhân sự của Bộ Tài chính Afghanistan. Bà nói: “Họ yêu cầu tôi đề xuất một người đàn ông trong gia đình thay thế vị trí của tôi tại Bộ, để họ có thể sa thải tôi".
Maryam có bằng thạc sĩ về quản trị kinh doanh, cống hiến tại Bộ Tài chính Afghanistan hơn 15 năm cho đến khi lên vị trí trưởng một bộ phận. Giọng bà run lên vì thất vọng: "Làm thế nào tôi có thể dễ dàng giới thiệu người khác thay thế và người ấy có thể làm việc hiệu quả như tôi không?".
"Đây là vị trí khó, tôi đã được đào tạo, có nhiều năm kinh nghiệm và nhiều kĩ thuật chuyên môn để làm việc. Nếu bị thay thế, thì điều gì sẽ xảy ra với tôi?", Maryam đặt câu hỏi.
“Kể từ khi lên nắm quyền, Taliban đã giáng chức tôi và giảm lương của tôi từ 60.000 AFN (682 USD) xuống còn 12.000 AFN (136 USD). Tôi thậm chí không thể trả nổi học phí cho con trai. Khi tôi thắc mắc về điều này, một quan chức đã thô lỗ đuổi tôi ra khỏi văn phòng của ông ta và nói rằng việc cách chức của tôi là không thể thương lượng được”, bà nói.
Sắc lệnh độc hại
Không rõ liệu các nữ nhân viên thuộc các cơ quan khác có gặp tình trạng tương tự hay không. Maryam cho biết ít nhất 60 nữ nhân viên của Bộ Tài chính đã nhận được cuộc gọi tương tự.
 |
| Sima Bahous, giám đốc UN Woman, lo ngại về tình trạng của phụ nữ Afghanistan hiện nay. Ảnh: Shutterstock. |
Sahar Fetrat, trợ lý nghiên cứu của bộ phận quyền phụ nữ tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), cho biết: “Taliban có lịch sử gạt bỏ phụ nữ khỏi xã hội, nên điều này là không mới”.
HRW đã điều tra tình trạng mất việc làm và sinh kế của phụ nữ ở tỉnh Ghazni kể từ tháng 8/2021, khi Taliban nắm chính quyền ở Kabul. Một người tham gia phỏng vấn cho biết: "Hầu hết phụ nữ có việc làm trước được phỏng vấn đều đã mất việc".
“Chỉ có nhân viên y tế nữ và giáo viên nữ mới được đi làm. Phụ nữ thuộc các lĩnh vực khác đều phải ở nhà".
Bà Fetrat nói: “Trong chế độ tồi tệ của Taliban, phụ nữ thuộc về đàn ông như một tài sản và một vật đại diện cho danh dự của gia đình".
“Do đó, trong một số trường hợp kiểu này, họ trao công việc và chức danh của phụ nữ cho người thân là nam giới và sẽ trừng phạt những người đàn ông về hành vi và trang phục nơi công cộng của người phụ nữ của họ", cô nói. Theo sắc lệnh được ban hành vào tháng 5, những nam "giám hộ" của người phụ nữ "không che mặt" xuất hiện ở nơi công cộng sẽ bị phạt và bỏ tù vì tội này.
Những chính sách này áp đặt các tiêu chuẩn mới về “hành vi có hại trong xã hội và coi phụ nữ như một món đồ. Nó có một thông điệp, đặc biệt dành cho nam giới trẻ tuổi rằng họ "sở hữu'" phụ nữ trong gia đình và họ phải hành động như một cơ quan đạo đức và xử lý tư cách của phụ nữ".
 |
| Những tấm ảnh phụ nữ bị bôi đen ở Kabul sau khi Taliban lên nắm quyền. Ảnh: AFP. |
Maryam và các nữ đồng nghiệp đang vận động để phản đối chính sách của Taliban. “Chúng tôi không chấp nhận yêu cầu đó và sẽ cố gắng yêu cầu họ thay đổi nó”, bà nói, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ và đoàn kết.
Afghanistan đang trong vòng xoáy của một cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo nghiêm trọng. Theo Liên Hợp Quốc, 20 triệu người hiện phải đối mặt với nạn đói, hơn 9 triệu người phải di dời kể từ khi Taliban lên nắm quyền và trồng trọt thất bát vì hạn hán nghiêm trọng.
